اخیرا صحنه‌سازی و تصادفات ساختگی برای دریافت خسارت از بیمه‌ها رواج پیدا کرده است. برخی افراد با صحنه‌سازی و جابجایی راننده و کروکی‌های تقلبی برای دریافت خسارت بیمه اقدام میکنند که این امر علاوه بر تضییع حقوق مردم، شرکت‌های بیمه را متضرر می‌کند.
رییس کل بیمه مرکزی با اشاره به دستور کار بودن نصب دوربین و نصب نرم‌افزارهای مخصوص شناسایی تصادف در خودروها، گفت: «فردی را شناسایی کرده‌ایم که در مدت یک سال مبلغ یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان خسارت شخص ثالث از بیمه‌ها به بهانه تصادف‌های ساختگی کلاهبرداری کرده است.»
«غلامرضا سلیمانی» درباره آمار تصادفات ساختگی، اظهار داشت: «بررسی‌ها نشان می‌دهد که حدود ۲۰ درصد تصادفات با هدف اخذ خسارت شخص ثالث، ساختگی بوده و یا در مدارک و مستندات آن تخلف و دستکاری صورت گرفته است.»
رییس کل بیمه مرکزی با بیان اینکه این معضل به ایران اختصاص نداشته و سایر کشورها نیز با آن درگیر هستند، اضافه کرد: «اکنون دستگاه‌های مختلف مانند نیروی انتظامی و قوه قضاییه درحال پیگیری هستند.»
وی با اشاره به اقدامات انجام شده برای کاهش تصادفات ساختگی گفت: «در سطح کشور ما دو اقدام در بخش مطالعاتی و اجرایی برای رفع این معضل در حال انجام است. نخست اینکه، مطالعه‌ای درباره زمان، شرایط و مناطق وقوع تصادفات ساختگی با همکاری نیروی انتظامی در حال اجراست که دستاوردهای جالبی داشته است.»
رییس کل بیمه مرکزی ادامه داد: «بررسی‌های ما نشان می‌دهد که افراد متخلف، در مناطق مختلف از شرکت‌های بیمه متعدد، بیمه نامه اخذ میکنند تا بتوانند در طول سال، چندین بار اقدام به اخذ بیمه‌نامه کنند.»
در بحث تصادفات ساختگی تحقیقات و اقدامات خوبی انجام شده است و نمونه های بسیار زیادی کشف شده که باعث می شود میلیاردها تومان از بیمه ها به ناحق کسر نشود.
اضافه کرد: «در بررسی‌های ما فردی پیدا شد که در طول یک سال یک میلیارد و ۶۰۰ میلیون تومان از شرکت‌های بیمه، خسارت شخص ثالث گرفته بود. کسانی که حوادث ساختگی را برای اخذ خسارت بیمه ترتیب می‌دهند، معمولا به شکل تیم و باند هستند و به صورت فردی کار نمی‌کنند. این مطالعات به شرکت‌های بیمه‌ای کمک کرده است که این افراد متقلب را شناسایی کنند.»
رییس کل بیمه مرکزی با بیان اینکه برای جلوگیری از این تخلفات به امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزای نیاز است، گفت: «بر اساس طرح‌های جدید، قرار است کروکی تصادفی که پلیس از محل تصادف می‌کشد به صورت آنلاین در اختیار بیمه ها و نیروهای انتظامی قرار بگیرد تا افراد متخلف نتوانند کروکی ساختگی ارایه کنند.»
سلیمانی افزود: «برخی شرکت‌های بیمه اقدام به نصب نرم افزارهایی کرده اند که تشخیص می‌دهد که آیا تصادف رخ داده و اینکه جزئیات تصادف چگونه بوده است. این نرم افزارها هم در تلفن همراه و هم به صورت جداگانه قابل نصب در خودروها هستند.»
وی اضافه کرد: «همچنین بر اساس طرحی جدید قرار است که دوربین‌هایی در خودروها نصب شود که از همه حوادث تصویربرداری کنند. این تجهیزات مدتهاست در جهان کاربرد دارد و مدتی است که به کشور ما نیز وارد شده است.»
سلیمانی اظهار داشت: «قیمت دستگاه‌ها و تجهیزات شناسایی تصادفات در خودروها بالاست که باعث شده استقبال از آنها کم باشد، اما تلاش میکنیم که این دستگاه‌ها و نرم افزارهای به طور رایگان یا قیمت پایین به همراه بیمه‌نامه شخص ثالث به رانندگان تحویل داده شود.»
گفته می شود انجام تصادفات ساختگی با هدف اخاذی از بیمه‌ها به باندهای سازمان یافته‌ای ارتباط دارد که افراد بی‌خانمان و کم بضاعت را طعمه میکنند. افراد سودجو گاهی با صحنه‌سازی و تصادف ساختگی اقدام به پرونده‌سازی برای اخذ خسارت بیمه میکنند که پیگیری‌ها در برخی موارد به شناسایی باندهای حرفه‌ای منجر شده است.
چندی پیش مدیرکل پزشکی قانونی استان تهران در این باره گفته بود: «در سال گذشته 185 پرونده تصادف ساختگی کشف و با انجام کارشناسی‌های تخصصی به مراجع قضایی معرفی شد.»
خسارت بیمه
در تصادفات ساختگی، افراد یا خودشان صدمات را وارد میکنند یا گاهی اوقات توسط افراد حرفه‌ای که تخصص دارند صدمات شدید و خطرناکی مانند شکستگی استخوان و جراحات متعدد و شکستگی دندان‌ها و سایر موارد روی بدن افراد ایجاد میشود تا از بیمه خسارت بگیرند. معمولا در این نوع تصادفات ساختگی، از خودروهای قدیمی و فرسوده استفاده می کنند.
آمارها نشان می دهد شیوع تصادفات ساختگی در سال گذشته، بسیار فراوان بوده و البته تعداد کشفیات پزشکی قانونی به این معنی نیست که تمام موارد تصادفات ساختگی کشف شده اند، بلکه این آمار تنها بخشی از واقعیتی است که هر روز در کشور جریان دارد. عده ای خود را مضروب و ناقص می کنند تا با گرفتن بخشی از دیه، با آن ارتزاق کنند.
بخش دیگری از تخلفات این بخش نیز مربوط به تبانی و سندسازی برای اخذ خسارت تصادف است به طوری که هیچ تصادفی رخ نمی‌دهد، اما برای اخذ خسارت بیمه سندسازی میشود.
همچنین گاهی اوقات، تصادف واقعی رخ می‌دهد، اما در اعلام رقم خسارت، تخلف شده و رقم بیشتری اعلام میشود تا از این طریق، فرد خسارت دیده، غرامت بیشتری دریافت کند.