برای به حرکت در آمدن خودرو نیاز به سوخت الزامی است اما سوال اینجاست که چگونه سوخت به پیشرانه خودرو برسد تا ماشین به حرکت در آید؟ برای حرکت کردن خودرو باید سوخت مورد نظر طی مکانیزمی تبدیل به انرژی مکانیکی شود تا خودرو بتواند حرکت کند وظیفه این مکانیزم بر عهده سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو است در واقع سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو همانند سیستم گردش خون در بدن عمل میکند و وظیفه رساندن سوخت به موتور را بر عهده دارد که در ادامه به صورت کاملتر موضوع سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو را مورد بررسی قرار خواهیم داد با ما تا پایان همراه شوید.
سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو چیست؟
سیستم پاشش سوخت وظیفه رساندن سوخت همراه با ترکیب هوا به موتور را بر عهده دارد که بسته به عملکرد موتور همواره این عمل انجام میشود، در واقع اگر بخواهیم به زبان ساده این موضوع را توضیح دهیم اینطور میشود که برای استارت اولیه که موتور میخواهد روشن شود و پس از آن برای گرم شدن خودرو و در نهایت حرکت و شتاب گیری، بسته به سرعتهای مختلف باید سوخت مورد نیاز به موتور منتقل شود که تنظیم میزان سوخت بر اساس سرعت و کارکرد موتور بر عهده سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو است.
انواع سیستم پاشش سوخت عبارتند از:
سیستم پاشش سوخت در دو دسته کلی قرار میگیرند:
-
سیستم کاربراتوری
-
سیستم انژکتوری
سیستم کاربراتور برای قبل از دهه 80 میلادی به کار گرفته میشد امروزه از سیستم انژکتور خودرو به عنوان سیستم پاشش سوخت استفاده میشود که در ادامه هر یک از این سیستمها را با جزئیات بیشتری توضیح خواهیم داد.
اجزا و قطعات سیستم پاشش سوخت کاربراتور خودرو چیست؟
سیستم پاشش سوخت کاربراتور خودرو دقیقاً در مرکز منیفولد هوا قرار میگیرد و کاربراتور با ایجاد هوا و خلا به داخل سیلندر باعث ترکیب سوخت و هوا، ایجاد احتراق برای موتور میشود اجزای سیستم پاشش سوخت کاربراتور عبارتند از:
-
پمپ بنزین
-
باک بنزین
-
شیر اطمینان
-
فیلتر بنزین
-
لولههای سوخت رسانی
-
کاربراتور
حال که با عملکرد سیستم پاشش سوخت کاربراتور خودرو آشنایی پیدا کردید در ادامه به بررسی عملکرد سیستم پاشش سوخت انژکتور خودرو میپردازیم.
اجزا و قطعات سیستم پاشش سوخت انژکتوری چیست؟
برای اینکه مشکلات احتراق و مصرف سوخت در سیستم کاربراتوری برطرف شود طراحان خودرو اقدام به طراحی سیستم انژکتوری کردند تا سیستم عملکرد پیشرانه خودرو بهبود پیدا کند به همین خاطر از طریق سوزن پاشش سوخت خودرو در داخل سیلندر اسپری میشود. اجزای اصلی سیستم انژکتور خودرو عبارتند از:
-
سنسور دمای هوا
-
انژکتور
-
منیفولد هوا
-
سنسور دمای آب
-
ریل سوخت
-
سنسور اکسیژن
-
سنسور دریچه گاز
-
لولههای سوخترسانی
-
واحد کنترل الکتریکی یا ECU
-
سنسور دور موتور
-
سنسور فشار هوا
-
رگلاتور فشار شکن
-
کویل دوبل
-
سنسور ضربه
-
سوئیچ اینرسی
-
پمپ
-
فیلتر سوخت
-
دلکو
-
پتانسیومتر دریچه گاز
-
سنسور دور موتور
نتیجه عملکرد قطعات و سنسورهای سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو به کامپیوتر خودرو یا ECU انتقال داده میشود و کامپیوتر بر حسب عملکرد موتور میزان سوختی که باید توسط سوزن به داخل سیلندر اسپری شود را تعیین میکند.
وظایف هر یک از قطعات سیستم پاشش سوخت و انژکتور چیست؟
در ادامه توضیحات مختصری درباره وظایف هر یک از این قطعات در اختیار شما عزیزان قرار خواهیم داد.
-
سنسور دریچه گاز وظیفه اندازه گیری میزان دقیق سوخت با توجه به شرایط موتور را بر عهده دارد.
-
سنسور دمای هوا را که برای کارکرد موتور به همراه سوخت نیاز دارد را اندازه گیری میکند.
-
سنسور فشار هوا وظیفه اندازه گیری میزان فشار هوایی که به موتور در شرایط مختلف وارد میشود را بر عهده دارد.
-
سنسور دور موتور با ایجاد یک میدان مغناطیسی، دور موتور را میسنجد تا زمان مناسب جرقه زدن شمعها تعیین شود.
-
سنسور ضربه وظیفه دارد که ضرباتی که به موتور وارد میشود به دلیل عدم احتراق در موتور را به کامپیوتر خودرو بفرستند تا گزارش کامل این ضربات را به همراه احتراقهای ناقصی که در داخل سیلندر به وجود آمده را ذخیره کند.
-
سنسور اکسیژن وظیفه دارد که میزان اکسیژن خروجی از موتور را بسنجد تا از تولید آگازهای الاینده و خام سوزی موتور جلوگیری شود اگر میزان اکسیژن خروجی زیاد باشد نشان دهنده رقیق بود سوخت موتور است و اگر میزان اکسیژن خروجی کم باشد نشان از غلیط بودن سوخت دارد که در نهایت گزارش دقیق این سنسور به کامپیوتر خودرو ارسال میشود تا میزان دقیق سوخت برای بهترین بازدهی و عملکرد موتور تعیین شود.
-
انژکتور خودرو میزان دقیق پاشش سوخت را به پشت ورودی سیلندر را تعیین میکند.
-
کویل دوبل برای برخی سیستمهای انژکتور خودرو که در آنها دلکو تعبیه نشده است به کار میرود و عمل جرقه زنی را بر عهده دارد که برای هر سیلندر به صورت مجزا یک کویل تعبیه میکنند تا در هر سیلندر جرقه زنی به صورت مجزا انجام شود.
-
دلکو میزان احتراق را تنظیم میکند که برای این کار به کمک کویل برای اینکه جریان برق مناسب برای احتراق در سیلندر ایجاد شود و جرقه زنی با کیفیت بالا انجام شود.
سیستم پاشش سوخت و انژکتور چگونه کار میکند؟
نحوه عملکرد سیستم پاشش و سوخت انژکتور خودرو بدین صورت است که توسط پمپ، سوخت با فشار زیاد از طریق لولههای انتقال و ریل سوخت وارد انژکتور خودرو میشود و انژکتور توسط سوزنهایی که در داخل سیلندر تعبیه شده است به صورت پودری اسپری میکند و با ترکیب هوا و سوخت شرایط احتراق برای موتور مهیا میشود.
البته مدت زمان اسپری سوخت و میزان دقیق سوخت در انژکتور به داخل سیلندر توسط کامپیوتر خودرو یا ECU بر اساس گزارشات سنسورها تعیین میشود و در انژکتور زاویه حلقه اسپری سوخت بر اساس کمترین و بیشترین حالت ممکن قابل تنظیم است که در این شرایط میزان دقیق سوخت در داخل سیلندر به خوبی کنترل و تنظیم میشود.
انواع سیستم پاشش سوخت و انژکتور عبارتند از:
سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو بر اساس نازل به دو دسته تقسیم بندی میشوند که هر یک از این دسته خود به چند نوع مختلف تقسیم میشوند که در ادامه تقسیم بندی بر اساس نازل میپردازیم:
-
نازل کنترل الکتریکی یا EFI
-
نازل کنترل مکانیکی
در سیستم انژکتور خودرو بر اساس نازل کنترل مکانیکی که از سال 1950 میلادی مورد استفاده قرار میگرفت و از نظر ظاهر شبیه نازل الکتریکی است با این تفاوت که نحوه باز شدن شیر سوزنی نازل توسط یک فنر این کار صورت میگیرد. در سیستم انژکتور خودرو بر اساس نازل الکتریکی همانند نازل مکانیکی از سوزن استفاده میشود با این تفاوت برای باز شدن سوزن از لایه الکترومغناطیسی استفاده میشود.
در سیستم انژکتور خودرو بر اساس نازل مکانیکی به دو دسته ذیل تقسیم میشوند:
-
سیستم مکانیکی K-Jetronik یا کا جترونیک
-
سیستم مکانیکی KE-Jetronik یا کا ای جترونیک
اما در سیستم انژکتور خودرو بر اساس نازل الکتریکی یا EFI به 5 دسته ذیل تقسیم بندی میشوند:
-
سیستم L-Jetronik یا ال جترونیک
-
سیستم LH-Jetronik یا ال اچ جترونیک
-
سیستم SPFI یا پاشش سوخت تک نقطهای
-
سیستم MPI یا پاشش سوخت چندنقطهای
-
سیستم GDI یا پاشش سوخت مستقیم
برای کسب اطلاعات بیشتر نسبت به عملکرد سیستم GDI و MPI میتوانید مطلب موتورهای mpi و gdi چه تفاوتی با یکدیگر دارند را دنبال کنید سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو بر اساس نحوه تزریق سوخت به دو دسته تقسیم بندی میشوند:
-
تزریق سوخت به صورت مستقیم
-
تزریق سوخت به صورت غیر مستقیم
تا اینجای مطلب نسبت به انواع دسته بندیهای سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو آشنا شدید در ادامه به مزایای استفاده از انژکتور خودرو میپردازیم.
مزایای استفاده از سیستم انژکتور خودرو چیست؟
امروزه استفاده از سیستم کاربراتور منسوخ شده چرا که سیستمهای انژکتور خودرو مزایای بیشتری را دارا هستند که در ادامه به صورت فهرست وار آنها را بیان خواهیم کرد.
-
افزایش راندمان موتور خودرو
-
افزایش سرعت عمل شتاب گیری خودرو
-
روشن شدن موتور در هوای سرد راحتتر است
-
کاهش میزان مصرف سوخت
-
کاهش درصد سطح آلایندگیهای خودرو
-
سوخت در سیلندرها یکنواخت توزیع میشود.
با افزایش راندمان موتور خودرو که به خاطر ترکیب سوخت و هوا با دقت بالاتری انجام و باعث میشود که گشتاور بین 15 تا 20 درصد عملکرد بهتری از موتور خودرو شاهد باشید.
افزایش سرعت عمل شتاب گیری خودرو که به دلیل استفاده از سیستم GDI و MPI موتور خودرو است که با سرعت عمل بالا سوخت و ترکیب آن با هوا انجام میشود و مشکل غلظت سوخت در سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو حل میشود.
از دیگر مزایای انژکتور خودرو به دلیل سنجش دما هوا و دور موتور و ارسال آن به کامپیوتر خودرو حجم مناسبی از سوخت با درجه حرارت و دور موتور تنظیم میشود و این کار باعث بهتر شدن سیستم پاشش سوخت میشود و در نتیجه خودرو در هوای سرد راحتتر استارت میخورد و مشکلی برای روشن شدن موتور ایجاد نمیشود.
مصرف سوخت در سیستم انژکتور به دلیل استفاده از سنسور اکسیژن و... باعث عملکرد موتور میشود و از مصرف بی رویه سوخت در موتور جلوگیری میشود چرا که اطلاعات و گزارشات دقیق از عملکرد موتور توسط سنسورها به کامپیوتر خودرو ارسال میشود تا میزان مصرف سوخت به صورت دقیق مشخص و تنظیم شود.
سوالات متداول کاربران
سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو چه وظیفهای بر عهده دارد؟
برای گرم شدن خودرو و در نهایت حرکت و شتاب گیری، بسته به سرعتهای مختلف باید سوخت مورد نیاز به موتور منتقل شود که تنظیم میزان سوخت بر اساس سرعت و کارکرد موتور بر عهده سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو است.
چند مدل سیستم پاشش سوخت داریم؟
سیستم کاربراتوری، سیستم انژکتوری
سیستم پاشش سوخت و انژکتور خودرو چگونه کار میکند؟
نحوه عملکرد بدین صورت است که توسط پمپ، سوخت با فشار زیاد از طریق ریل سوخت وارد انژکتور خودرو شده و انژکتور توسط سوزنهایی که در داخل سیلندر تعبیه شدهاند با ترکیب هوا و سوخت شرایط احتراق برای موتور را مهیا میکند.