لغو تحریمها و بهدنبال آن بازگشت برخی از شرکتهای فرانسوی به ایران انتقادات زیادی را متوجه شرکتهای خودروسازکشورمان کرد. مخالفان با استناد به خروج ناگهانی پژو – سیتروئن از ایران این دو شرکت فرانسوی را غیرقابل اعتماد خوانده و همکاری دوباره با آنها را به ضرر صنعت خودرو کشور میخوانند. بر این اساس با وجود فریاد مخالفان که گاه از مجلس شنیده میشد و گاه از رسانههای اصولگرا ، قرارداد پژو با ایران خودرو و تفاهمنامه سیتروئن با سایپا طی سال جاری نهایی شد این در شرایطی است که مخالفان چندی است با واکاوی خودروهایی که قرار است با همکاری این دو شرکت وارد بازار ایران شوند بر قدیمی بودن پلتفرم این خودروها تاکید دارند این در شرایطی است که خودروسازان اظهارنظرهای صورت گرفته در این زمینه را فاقد کار کارشناسی میخوانند.
براساس قراردادهای منعقد شده قرار است شرکت مشترک ایرانخودرو و پژو (ایکاپ) 3 محصول پژو 208، 2008 و 301 را به تولید برساند و شرکت سیتروئن نیز در همکاری با سایپا 4 محصول خود با نامهای سیتروئن C4 Air cross، سیتروئنC4L، سیتروئن C3 و سیتروئن C6 را در سایپا کاشان تولید کند. هرچند منتقدان تاکید دارند که دو خودروساز بزرگ کشور طی قراردادهای جداگانه قرار است چند خودروی فرانسوی با نامهای متفاوت، اما با پلتفرمهای مشترک و قدیمی را به تولید برسانند؛ اما شرکای داخلی پژو – سیتروئن قدیمی بودن پلتفرمهای یاد شده را رد میکنند.
براساس بررسیهای صورت گرفته گروه خودروسازی پژو-سیتروئن دارای 4 پلتفرم پایه با نامهای PF1، PF2 ، PF3 و EMP2 است که تمامی محصولات این شرکت روی این چهار پلتفرم تولید شده است. پلتفرم PF1 در سال 1998 ازسوی این شرکت تولید شده است که محصولاتی چون 206، پژو 207، پژو 208، 2008 و سیتروئن C3 بر روی این پلتفرم تولید شدهاند. دیگر پلتفرم شرکت پژو-سیتروئن PF2 نام دارد که در سال 2001 طراحی و بر روی آن خودروهایی چون 307، پژو 308 ، C4 تولید شدهاند. پلتفرم PF3 نیز که خودروهای SUV و کراساوور پژو-سیتروئن بر روی آن تولید میشود نیز متعلق به سال 2001 است که خودروهایی چون 407 ، 508، سیتروئن C6 نیز بر روی این پلتفرم به تولید رسیدهاند. پژو -سیتروئن پس از آن پلتفرم PF1 را ارتقا داد و پلتفرم EMP1 را آماده تولید محصولات خود کرد. اما پس از آن با تلفیق PF2 و PF3 جدیدترین پلتفرم خود یعنی EMP2 را در سال 2013 به تولید رساند؛ بنابراین از این سال به بعد عمده تولیدات این گروه خودروسازی بر روی این پلتفرم و EMP1صورت میگیرد و تنها برای برخی بازارها به تولید محصول روی سه پلتفرم اولیه میپردازد. بر همین اساس کارشناسان معتقدند که پلتفرم EMP2 دارای مزیتهای بسیاری از جمله کاهش مصرف سوخت تا 22 درصد است. مزیت دیگر اینکه طراحی این خودرو بهگونهای است که 70 گرم کاهش وزن داشته، اما قدرت استحکام بالاتری دارد. این پلتفرم که جدیدترین تکنولوژی گروه خودروسازی پژو-سیتروئن است این امکان را میدهد که انواع کلاسهای خودرو از خودرویهای کامپکت، سدان تا شاسی بلند بر روی آن تولید شوند.
بهرغم آنکه بررسیهای صورت گرفته نشان از آن دارد که پلت فرمهای شرکت پژو- سیتروئن که قرار است محصولات این شرکت براساس آن در دو شرکت بزرگ خودروساز داخلی تولید شود، قدیمی به حساب میآیند اما محصولات منتخب همه از سال 2012 یا 2013 وارد بازار شدهاند. با وجود این منتقدان تاکید دارند که این موضوع نمیتواند توجیه مناسبی در انتخاب خودروهای مذکور باشد. برهمین اساس آنها معتقدند خودروسازان ایرانی در جریان مذاکرات با شرکت پژو - سیتروئن (PSA) نتوانستهاند دست بالا را داشته باشند و تکنولوژی روز این شرکت را به ایران منتقل کنند. در همین زمینه، حسن کریمی سنجری، کارشناس خودرو هر چند خود را جزو منتقدان نمیداند اما معتقد است که سه پلتفرم PF1، PF2 ، PF3 به روز نیستند و انعطاف لازم برای تولید در شرایط کنونی را ندارند. کریمی سنجری تاکید دارد تولید خودرو بر روی این سه پلتفرم به معنای آن است که خودروسازان ما برای تولید هر یک از محصولات خود باید براساس پلتفرم ، زنجیره تامین متفاوتی را ایجاد کند که این موضوع موجب افزایش هزینه خواهد شد. به اعتقاد وی در صورتی که خودروهای موجود بر پلتفرم EMP2 به ایران وارد میشد نه تنها دانش روز به کشور منتقل میشد؛ بلکه بهدلیل تولید کلاسهای مختلف روی این پلتفرم، خودروسازان ما میتوانستند تنوع بخشی بیشتری به بازار دهند.
در حالی انتقاداتی از این جنس به قرارداد دو خودروساز بزرگ کشور با گروه خودروسازی پژو-سیتروئن وارد است که به اعتقاد خودروسازان طرح چنین مباحثی نشان از عدم اشراف منتقدان بر موضوع پلتفرم دارد. در همین زمینه کیوان وزیری، قائممقام معاونت طراحی و توسعه ایران خودرو در گفتوگو با «دنیای اقتصاد» میگوید: یکی از موضوعات مهم آن است که خودروسازان بهمنظور کاهش هزینههای خود به ارتقا پلتفرمهای خود میپردازند؛ بنابراین نه تنها پلتفرم این خودروها قدیمی نیست بلکه همه آنها به روز هستند و در سال 2012 و 2013 به ماژولار پلتفرم ارتقا یافتهاند که تکنولوژی بهروزی در جهان حساب میآید.
وزیری با بیان اینکه یکی از موارد مهم در پلتفرم قوایمحرکه و دینامیک خودرو است، میگوید: از آنجا که موتور و گیربکس نقش اساسی در پلتفرم دارد باید اشاره کنم که در خودروی 208 و 2008 که بر روی پلتفرم PF1 قرار دارند، موتور خودرو EP6 و EB2 است که در حال حاضر جزو خودروهای روز دنیا به حساب میآیند و مصرف بنزین آنها بین 5/ 4 تا 5 لیتر محاسبه میشود. وزیری معتقد است که صنعت خودرو ایران براساس به سه مولفه توان صنعتیسازی، اشتغال و خودکفایی خودروهای تولیدی آینده خود را انتخاب کرده است. وی در پاسخ به این پرسش که چرا محصولات تولیدی بر روی پلتفرم EMP2 که دانش روز شرکت پژو-سیتروئن به حساب میآید را انتخاب نکردید، میگوید: پلتفرمهای پژو همگی ماژولار و بهروز هستند؛ اما نباید فراموش کرد که انتخاب تکنولوژی سال 2016 نیازمند دارا بودن صنایع هایتک و بهروز است که این به میزان صنعتیسازی در کشور ما بستگی دارد. وی تاکید دارد در صورتی که صنعت خودرو ایران براساس سیر تکوین صنعت خودرو جهان پیش برود قطعا با دریافت دانش و تکنولوژی میتواند قدم در راه هدف خود یعنی خودروساز شدن بردارد.