مدت هاست قیمت خودوهای داخلی در بازارهای خارجی مورد بحث و مناقشه بوده و صحبت هایی در بین مردم وجود داشته که بر اساس آنها قیمت مثلا پراید در عراق یا سایر کشورها بسیار پایین تر از داخل کشور است؛ انتشار چند ویدیو در شبکه های اجتماعی نیز به این حرف ها دامن زده و باعث تثبیت این برداشت در بین مردم شده است.
طبق ادعای مسئولان سایپا، پراید در عراق با قیمتی در حدود 8300 دلار به فروش می رسد. نکته عجیب درباره این رقم اینکه با این قیمت پراید گران تر از داخل در عراق فروخته می شود؛ همچنین مشتری عراقی با وجود گزینه های بهتر با چه منطقی حاضر به پرداخت این مبلغ برای پراید می شود، آن هم جای سوال دارد. البته ناگفته نماند سال گذشته اخباری در برخی سایت های داخلی منتشر شد که قیمت پراید صادراتی بر اساس محاسبات انجام شده 5500 دلار عنوان شده بود.
برای تحقیق درباره تمامی شایعات و ادعای مطرح شده سری به اینترنت زده و به جستجو در بین سایت های خرید و فروش در عراق پرداختیم. در نهایت دو مرجع را برای بررسی انتخاب کردیم که عبارتند از سایت معروف مریدی (Mredy) با رتبه 93 در عراق و سایت iraqsale با رتبه الکسای نه چندان خوب 4668 در این کشور می رویم که البته به دلیل دارا بودن محصولات متنوع و اعلام قیمت ها به دلار انتخاب شد.
ابتدا از سایت Mredy شروع می کنیم که در واقع نقشی مشابه دیوار یا شیپور برای عراقی ها ایفا می کند. با جستجوی محصولات سایپا و مشاهده قیمت ها در ابتدا کمی دچار سردرگمی شدیم اما با کمی تحقیق بیشتر به دنبال خودروهایی رفتیم که با قیمت دلار برای فروش گذاشته شده بودند.
نتیجه بسیار جالب بود؛ پراید مدل 2010 بسیار تر و تمیز، به قیمت 5000 دلار، پراید 111 مدل 2012 به قیمت 6000 دلار، پراید تاکسی مدل 2015 به قیمت 7200 دلار، تیبای 2016 زیرو (احتمالا به معنای صفر کیلومتر) به قیمت 7900 دلار.
بعد از سایت Mredy وارد دیگر سایت آگهی خودرو یعنی iraqsale می شویم. با انتخاب محصولات سایپا و ارایه لیست مدل ها و قیمت ها، بیش از پیش تعجب می کنیم. به این مدل ها و قیمت ها توجه کنید: سایپا 131 مدل 2015 با کارکرد صفر به قیمت 11 هزار دلار، سایپا 131 مدل 2012 با کارکرد 44000 کیلومتر به قیمت 8 هزار دلار، سایپا 131 مدل 2015 با کارکرد 9000 کیلومتر به قیمت 7800 دلار (در تاریخ 14-11-2016 به فروش رفته).
اما نکته عجیب در این سایت تناقض در برخی قیمت ها بود، برای مثال پراید صفر کیلومتر مدل 2015 با قیمت 6300 دلار در تاریخ 11 نوامبر 2016 فروخته شده است. همچنین قیمت تیبای صفر در این سایت 10 هزار دلار ثبت شده در حالیکه مدل 2012 با کارکرد 68000 کیلومتر 5700 دلار قیمت خورده است.
مساله جالب دیگری که باید به آن اشاره کنیم اینست که اکثر خودروهای به فروش گذاشته شده سایپا در عراق به رنگ زرد بوده و ظاهرا به عنوان تاکسی مورد استفاده قرار می گیرند.
در بررسی بیشتری که انجام دادیم، به قیمت محصولات ایران خودرو نیز برخورد کردیم که آن هم در نوع خود جالب بود. برای مثال رانا مدل 2015 با کارکرد 500 کیلومتر 8500 دلار قیمت خورده و یا پژو پارس صفر کیلومتر به قیمت 9000 دلار به فروش گذاشته شده بود.
بعد از بررسی قیمت محصولات ایرانی، به جستجو در بین محصولات زیر 15 هزار دلار نیز پرداختیم تا ببینیم عراقی ها چه انتخاب های دیگری دارند. در بین گزینه های صفر کیلومتر هیوندای i10 مدل 2015 با قیمتی بین 8200 تا 10000 دلار حضور دارد، اکسنت نیز با قیمت 10500 دلار و نیسان سانی مدل 2014 با قیمت 9700 دلار موجود هستند.
اما در بین گزینه های دست دوم انواع خودروهای چینی، کره ای، ژاپنی، آلمانی و آمریکایی در دسترس هستند که از مهم ترین آنها می توان به هیوندای سوناتای مدل 2013 با کارکرد 20000 کیلومتر و قیمت 11 هزار دلار، چری تیگو یا همان ام وی ام X33 مدل 2011 با کارکرد 10600 کیلومتر و قیمت 8300 دلار و تویوتا کمری مدل 2008 به همراه کیا اپتیمای مدل 2010 و با کارکردی در حدود 100 هزار کیلومتر به قیمت 10500 دلار اشاره کرد.
این که با وجود رقبای مطرح، محصولات ایرانی با تکیه بر کدام نقاط قوت در بازار عراق به حیات خود ادامه می دهند جای سوال دارد. شاید فراهم کردن شرایط خرید آسان و یا استفاده در ناوگان حمل و نقل شهری (فروش پراید به سازمان تاکسی رانی) بخشی از پاسخ های قابل ارائه برای این سوال باشند.
به هر حال آنطور که مشخص است ظاهرا در بحث قیمت تفاوت آنچنان زیادی بین محصولات ایرانی در داخل و خارج از کشور وجود ندارد، اما عراقی ها مانند بسیاری دیگر از مردم کشورهای همسایه به خودروهای دست دوم بسیار ارزان قیمتی دسترسی دارند و برای استفاده شخصی می توانند از میان مطرح ترین برندهای خودرویی حاضر در بازار خاورمیانه محصولات مختلفی را انتخاب کند.
بنابراین خودروهای ایرانی در بازار عراق نه تنها محبوبیتی ندارند بلکه صادرات چند هزار دستگاهی پراید و تیبا به این کشور نیز تنها به لطف ارتباطات سازمانی صورت می پذیرد و تاکنون عراقی ها تمایلی به خرید خودروهای ایرانی به عنوان وسیله ای برای آمد و شد شخصی از خود نشان نداده اند، هرچند باید اذعان کرد که هزینه های بسیار پایین نگهداری از پراید نسبت به مدل های دست دوم تویوتا، هیوندای، مرسدس بنز و ب ام و، می تواند یکی از عمده ترین دلایل فراگیر بودن این خودرو در ناوگان تاکسی رانی عراق باشد.