چند روزی است که سایت ثبت سفارش خودروهای وارداتی بسته شده است. حال واردکنندگان رسمی نمیدانند که اجازه واردات دارند یا باید مدتی در انتظار بازشدن سایت باشند. وزارت صنعت هر گونه توقف واردات خودرو را منتفی میداند و میگوید: شرکتهایی که مجوز دارند در واردات به روی آنها بسته نیست، ولی در مقابل واردکنندگان خودرو از عدم امکان واردات خودرو صحبت میکنند و میگویند: ثبتنام کنندگان خودرو در انتظار خودروهایشان هستند. شاید همین موضوع باعث شده است که یک هفته اخیر قیمت خودروهای وارداتی بین 5 تا 15 میلیون تومان گرانتر شود. واردکنندگان که با مشکلات واردات روبهرو شدند ترجیح دادند از این فرصت استفاده کنند و قیمتها را بالا ببرند تا صدای اعتراض مردم باعث سبز شدن چراغ واردات شود.
یکی از واردکنندگان خودرو عنوان کرده است که براساس دستورالعمل واردات خودرو در دوره پساتحریم تنها نمایندگیهای رسمی اجازه واردات خودرو به کشور را دارند. با وجود این موضوع بیش از 20 روز است که حتی این دسته از واردکنندگان نیز به دلیل غیرفعال شدن سایت ثبت سفارش امکان واردات خودرو به کشور را ندارند. این در حالی است که اخیراً اخباری مبنی بر فروش مجوز ثبت سفارش از سوی برخی واردکنندگان رسمی به متقاضیان خرد مطرح شده است. این مجوز به ارزش 4درصد قیمت خودرو به واردکنندگان خرد که با مصوبه جدید دولت از بازار واردات حذف شدهاند، فروخته میشود.
علی علیآبادی فراهانی، مدیرکل دفتر مقررات صادرات و واردات سازمان توسعه تجارت در مورد دلیل بسته بودن سایت ثبت سفارش واردات خودرو بر روی نمایندگان رسمی مورد تأیید وزارت صنعت گفت: سایت ثبت سفارش خودرو به دلیل آمارگیری فصلی و همچنین بارگذاری تعرفههای واردات خودرو مدتی است که بسته شده و به محض پایان یافتن کارهای مذکور مجدداً سایت ثبت سفارش واردات خودرو باز میشود. وی با بیان اینکه آمارگیری ثبت سفارش واردات کالا و به خصوص واردات خودرو هر سه ماه یک بار انجام میشود، اظهار داشت: هم اکنون در حال آمارگیری ثبت سفارش واردات خودرو در سه ماهه ابتدای سال هستیم و از آنجا که باید کار تغییر بارگذاری واردات خودرو و سایر کالاها را از سامانه ثبت سفارش به سامانه جامع تجارت انجام دهیم، کار آمارگیری کمی بیش از معمول طول کشیده است. علیآبادی با بیان اینکه از بسته بودن سایت ثبت سفارش واردات خودرو کمتر از دو هفته میگذرد، گفت: زمان دقیق باز شدن سایت را فعلاً نمیتوانم اعلام کنم، ولی ممکن است کارها تا دو یا سه هفته دیگر هم به طول بینجامد.
هرچند مسؤولان وزارت صنعت در خصوص فعال شدن دوباره این سیستم زمان مشخصی را ارائه نکردهاند، اما آن گونه که به نظر میرسد این وزارتخانه قصد دارد تا زمان به تصویب رسیدن «دستورالعمل و ضوابط واردات خودرو و نحوه همکاری با شرکتهای خودروساز خارجی» که هماکنون به هیأت دولت رفته است، واردات خودرو به کشور را به حالت تعلیق درآورده تا از این طریق بتواند کنترل دقیقتری را بر واردات خودروی کشور اعمال کند.
نعمتالله کاشانینسب از فعالان بازار خودروهای وارداتی در اینباره میگوید: در فصل تابستان اوج خرید و فروش خودرو است، لذا بسته شدن سایت در این شرایط به بازار لطمه سنگینی میزند، چرا که قیمتها بیدلیل افزایش یافته است.
در این مدت خریداران خودروهای وارداتی به خاطر افزایش نرخ ارز، شاهد گرانشدن خودروهای خارجی بودند. حال که دولت توانست نرخ ارز را ثابت نگه دارد همه انتظار بازار آرامی را داشتند، ولی تصمیم دولت در توقف ثبت سفارش باعث شد قیمتها بهطور متوسط 2 تا 3 درصد و البته در برخی از خودروها 5 درصد گران شود. البته شنیدهها حکایت از آن دارد که قیمت برخی از خودروها تا 15 درصد هم گران شده است.
وی ادامه داد: یکی دیگر از دلایلی که باعث شد قیمت خودرو گرانتر شود انحصار در واردات خودرو است. از زمانی که شرکتهای واردکننده اصلی مجاز به واردات خودرو شدند و سایر افراد باید از شرکتها مجوز واردات بگیرند تا خدمات پس از فروش بدون مشکل باشد، قیمتها سیر افزایشی به خود گرفت. تا چندی پیش واردکنندگان به نمایندگیهای اصلی 4 درصد ارزش خودرو را پرداخت میکردند، ولی اکنون به 15درصد رسیده است.
کاشانی خاطرنشان کرد: در حال حاضر بازار عرضه و تقاضا بهم ریخته است و نمایشگاهداران هم به دلیل کمبود خودرو مجبور شدند بر قیمتها بیافزایند، لذا یکی از کارهایی که دولت باید انجام دهد باز شدن سایت ثبت سفارش خودرو است.
یکی دیگر از فعالان بازار خودرو از جهش قیمتها در خودروهای وارداتی خبر داد و گفت: در حالی که اقتصاد کشور شرایط باثباتی را دنبال میکند، اما قیمتها در حال افزایش است و در این امر به خریداران صدمه میزند. خودروهایی که در ایران عرضه میشود با مشابه آن در خارج از کشور تفاوت قیمتی زیادی پیدا کرده است، لذا ادامه این روند چالشهای جدی را برای واردکنندگان خودرو رقم میزند.
دو هفتهای است که سایت ثبت سفارش خودرو بسته است و هیچ واردکنندهای نمیتواند برای واردات خودرو اقدام کند. هر چند مسؤولان سازمان توسعه تجارت میگویند که بسته شدن سایت مقطعی است و بهزودی باز خواهد شد، اما همین توقف هم باعث شده قیمت خودروها گران شود.