فیلتر هوای گران‌قیمت برندهای مختلف تیونینگ و افترمارکت در بازار دیده می‌شوند؛ اما آیا نمونه‌های گران‌تر در افزایش قدرت و عملکرد خودرو اثرگذارند؟
فیلتر هوا، یکی از بخش‌های مهم هوارسانی به پیشرانه است که بر عملکرد کلی تأثیر می‌گذارد. افرادی که به دنبال افزایش عملکرد خودرو با هزینه‌ی ناچیز هستند، معمولاً در اولین قدم، نمونه‌های افترمارکت و سفارشی قطعات را خریداری میکنند.
در بازار جهانی، انواع برندهای شناخته‌شده و تازه‌وارد نمونه‌های مختلف فیلتر هوا با ادعای افزایش قدرت و شتاب خودرو عرضه میکنند. اما واقعاً تعویض فیلتر هوای کارخانه‌ای خودرو با مدل افترمارکت، بر عملکرد فنی خودرو تأثیرگذار است؟ کانال یوتیوب «مهندسی به زبان ساده» یا Engineering Explained، برای دریافت پاسخ این سؤال، آزمایش جالبی انجام داده است که در این مطلب آن را با شما مخاطبان عزیز به اشتراک می‌گذاریم.
در این آزمایش، از خودروی ژاپنی سوبارو کراس‌ترک (Crosstrek) استفاده شده است. برای راستی‌آزمایی تبلیغات شرکت‌های تولیدکننده‌ی فیلترهای هوای افزایش قدرت با استفاده از دستگاه نیروسنج یا اصطلاحاً داینومتر (Dynamometer) و تست سرعت‌گیری در سرعت‌های مختلف (هر کدام سه مرتبه)، قدرت و عملکرد خودرو با چند نوع فیلتر هوا بررسی میشود. برای مقایسه تأثیر فیلتر هوا در عملکرد خودرو، چهار نمونه نصب میشود؛ فیلترهوای کارخانه‌ای با کارکرد حدود ۱۰ هزار کیلومتر، نمونه‌ی کارخانه‌ای صفر کیلومتر، فیلتر هوای افترمارکت ارزان‌قیمت و نمونه‌ی افترمارکت افزایش قدرت حرفه‌ای گران‌قیمت از برند آمریکایی K & N.
باید در نظر داشت که تعویض فیلترهوا با نمونه‌های گران‌تر به عملکرد آن در هوارسانی به پیشرانه مربوط است؛ درواقع به دو دلیل کیفیت بهتر در هوارسانی و ایجاد نکردن مانع بیشتر برای رسیدن هوا به پیشرانه، فیلتر هوا می‌تواند در عملکرد کلی خودرو تأثیر بسیار محسوسی ایجاد کند. برای شروع آزمایش، ابتدا آزمون داینو خودرو با فیلتر هوای کارکرده انجام میشود تا معیار مقایسه وجود داشته باشد. سوبارو کراس‌ترک با فیلترهوای کارکرده تا حدود ۱۰ هزار کیلومتر، ۱۵۸.۲۵ اسب بخار قدرت و ۱۸۶.۰۸ نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند. باتوجه به این اعداد و مشخصات رسمی ۱۴۸ اسب بخار قدرت و ۱۹۷ نیوتن‌متر گشتاور سوبارو کراس‌ترک، نیروسنج چندان دقیق به‌نظر نمی‌رسد اما با مقایسه‌ی نتایج هر آزمایش، این مشکل برطرف خواهد شد. درواقع خروجی خام داینو چندان مهم نیست، بلکه باید به تغییرات عملکردی خودرو پس از تغییرات و تیونینگ توجه شود.
در مرحله‌ی بعدی، عملکرد خودرو با فیلتر هوای صفر کیلومتر کارخانه‌ای بررسی میشود؛ قدرت ۱۶۰.۱۰ اسب بخار و گشتاور ۱۸۶.۳۳ نیوتن‌متر حاصل تست داینو است که سوبارو کراس‌ترک با فیلتر کارخانه‌ای جدید، ۱.۸ درصد قدرت و ۰.۲ درصد گشتاور بیشتری در مقایسه با فیلتر کارکرده تولید می‌کند. البته اگر میانیگین سه‌بار تست داینو را در نظر بگیریم، تفاوت فیلتر جدید و کارکرده چندان قابل‌توجه نیست. اما در تست فیلتر هوای افترمارکت ارزان‌قیمت، قدرت به ۱۶۳.۳۲ اسب بخار و گشتاور هم به ۱۹۰.۹۲ نیوتن‌متر افزایش پیدا می‌کند؛ در مقایسه با فیلترهوای کارکرده، افزایش قدرت و گشتاور به‌ترتیب برابر ۳.۲ و ۳.۴ درصد است. اما تأثیر فیلترهوای افترمارکت حرفه‌ای گران‌قیمت چگونه است؟ باتوجه به افزایش قدرت و گشتاور به ۱۶۴.۴۲ اسب بخار و ۱۹۳.۲۴ نیوتن‌متر، فیلتر هوای K & N بهترین عملکرد را نشان می‌دهد. برای مقایسه با عملکرد فیلتر کارکرده، نمونه‌ی K & N در قدرت و گشتاور خودرو ۴.۳ و ۵.۱ درصد افزایش را ممکن می‌کند.
عملکرد بهتر فیلتر هوای گران‌قیمت در تست داینو مشخص شد؛ اما در آزمایش سرعت‌گیری دو دو حالت سرعت حدودی ۳۰ تا ۱۰۰ و ۷۰ تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت چگونه خواهد بود؟ نتیجه‌ی آزمایش سرعت‌گیری به صورت زیر است.
فیلتر هوای کارخانه‌ای کارکرده؛ ۳۰ تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در ۸.۹۶ ثانیه – ۷۰ تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در ۳.۵۹ ثانیه
فیلتر هوای کارخانه‌ای صفرکیلومتر؛ ۳۰ تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در ۹.۰۱ ثانیه – ۷۰ تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در ۳.۶۱ ثانیه (۰.۵۶ درصد کاهش عملکرد در مقایسه با فیلتر کارکرده)
فیلتر هوای افترمارکت ارزان‌قیمت؛ ۳۰ تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در ۸.۹۱ ثانیه – ۷۰ تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در ۳.۵۶ ثانیه (۱.۲ درصد افزایش عملکرد از فیلتر کارخانه‌ای سفر کیلومتر)
فیلتر هوای افترمارکت افزایش قدرت حرفه‌ای؛ ۳۰ تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در ۸.۸۱ ثانیه – ۷۰ تا ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت در ۳.۴۹ ثانیه (۳.۲ درصد افزایش عملکرد در برابر فیلتر کارخانه‌ای صفر کیلومتر)
مشخص است، فیلتر هوای K & N بهترین عملکرد را نشان می‌دهد. شاید باید پرسید، چرا بهترین قطعات در خودروها به‌صورت کارخانه‌ای نصب نمی‌شوند؟ درواقع خودروسازان باتوجه به تعادل هزینه و عملکرد خودرو، مناسب‌ترین قطعات را انتخاب میکنند. از طرفی، فیلتر هوای افزایش قدرت K & N با قیمت ۵۰ دلار عرضه میشود؛ این قیمت، ارزش چند اسب بخار بیشتر را در یک خودروی خانوادگی دارد، اما می‌تواند منجر به افزایش مصرف سوخت شود. البته باید درنظر گرفت که برخی نمونه‌های فیلتر هوا، با قابلیت شتستشو و استفاده‌ی مجدد همراه هستند که در نتیجه‌ی آن، طول عمر بیشتری نسبت به فیلترهوای استاندارد، ارائه میکنند.