پنچر شدن تایر تقریبا برای همه افراد رخ می دهد و به جز خودروهای گران قیمتی که به تایرهای پنچر رو (ران فلت) مجهزند، اغلب رانندگان باید نکاتی را در رابطه با شرایط آپارات و پنچرگیری تایرهای معمولی و موارد مهم در استفاده مجدد از آنها بدانند.
هشدار درباره یک اشتباه رایج؛ در واقع باید گفت که تایرهای آسیبدیده قابل تعمیر نیستند. این موضوع شاید یکی از شایعترین اشتباههایی است که هر رانندهای حداقل یک بار مرتکب آن میشود و تایری را که در برخورد با جسم خارجی آسیب دیده و پاره شده است، برای تعمیر به آپاراتیها فرستاده است.
بیشتر سوراخهای ریز یا پارگیهای کوچکتر از 7 میلیمتر واقع بر سطح لاستیک (نه دیواره آن) با استفاده از روشهای صنعتی تأیید شده قابل تعمیر توسط تعمیرکاران می باشد. این کار از سطح داخلی لاستیک انجام می شود و محل آسیب دیده ترمیم می شود. هرگز لاستیکهای دارای سوراخ یا شکاف بزرگتر از 7 میلیمتر بر روی سطح یا هر سوراخ یا شکاف واقع بر دیواره را تعمیر نکرده و استفاده نکنید.
همچنین از تعمیر لاستیک هایی که عمق گل (آج) آنها کمتر از 1.5 میلیمتر است به شدت پرهیز کنید.
باتوجه به نقش و اهمیتی که تایر در ایمنی خودرو و سرنشینان آن دارد، هر نوع صدمه به خصوص اگر به ناحیه طوقه و منجید تایر وارد شود، شرایطی را به وجود میآورد که باید از استفاده مجدد از آن صرف نظر کرد. تعمیر لاستیک به هیچ وجه مورد تایید تایرسازان نیست اما اگر به هر دلیلی مجبور به تعمیر تایر شدید، بهتر است در نحوه تعمیر و استفاده از این تایر به بعضی نکات توجه کنید.
قبل از هر چیز شاید بهتر باشد با دو بخش مهم تایر یعنی طوقه و منجید بیشتر آشنا شویم.
بدنه تایر از لایههای متعددی تشکیل شده است که استحکام آن نقش تعیین کنندهای در دوام و بقای تایر دارد. بدنه تایر ضمن داشتن مقاومت کافی برای تحمل فشارهای ناشی از باد و بار باید از انعطاف لازم برای تحمل فشارهای ناشی از نوسان حاصل از حرکت تایر روی جاده نیز برخوردار باشد.
میزان استقامت بدنه تایر برای تحمل بارگذاریهای مختلف، با تعداد لایههای تشکیل دهنده آن مشخص میشود. هرچه تعداد لایهها بیشتر یا نخهای آن ضخیمتر باشد، میزان تحمل بار تایر بیشتر خواهد بود. برای محافظت بدنه در مقابل اثرات تخریبی عوامل جوی و برخورد با مانع، روی دیواره تایر با لایهای از لاستیک خاص و مقاوم پوشیده میشود که به آن دیواره میگویند.
بسیاری از تولیدکنندگان به دلیل اینکه کنترلی روی آسیب ایجاد شده توسط پنچری یا کیفیت تعمیر لاستیک ندارند، نمیتوانند تائید نمایند که لاستیک ظرفیت قبلی خود در تحمل سرعتهای بالا را به دست آوردهاست. بنابراین این سیاست را اتخاذ کردهاند که لاستیکی که پنچر و سپس تعمیر شده باشد دیگر نمیتواند درجه بندی قبلی سرعت خودش را بازیابد و به عنوان یک لاستیک بدون درجهبندی سرعت در نظر گرفته میشود.
داخل لبههای تایر که روی رینگ مستقر میشود، سیمهای حلقوی شکل قرار داده میشوند. این حلقهها از تعدادی سیم تک رشتهای فولادی با روکش مس یا برنز که دارای مقاومت کششی بالایی نیز هستند، ساخته میشوند.
نقش طوقه در تایر، ایجاد ناحیهای سخت و عملا غیر قابل کشش در محل نشیمنگاه تایر روی رینگ است تا تایر به درستی و با ثبات کافی در شرایط مختلف حرکت خودرو، روی رینگ مستقر شده، ثابت باقی بماند و فشار باد داخلی تایر را نیز تحمل کند. در تایرهای رادیال تیوبلس(بدون تیوب)، دقت در اندازه این قسمت و تناسب دقیق آن با اندازه رینگ، از خروج باد پیشگیری میکند. از سوی دیگر این کار موجب میشود جا رفتن تایر روی رینگ به سهولت تایرهای معمولی نباشد و در واقع نیازمند تمهیدات خاصی است که در فصول آینده مورد بحث قرار خواهد گرفت.
حالا که با منجید و طوقه تایر آشنا شدیم، بیش از پیش به غیرقابل اعتماد بودن تایرهایی که تعمیر شدهاند، پی میبریم. اما اگر به هر دلیلی مجبور به تعمیر لاستیک خود هستید، باید به نکات زیر توجه کنید تا تایر تعمیری کمترین مشکل را هنگام استفاده داشته باشد.
اولین نکته اینکه باید اطراف محل پارگی منجید با سمباده نرمی سائیده شود. در دومین مرحله حفره ایجاد شده باید با لاستیک مخصوص تعمیر تایر پر شود. توجه داشته باشید برای تعمیر باید از وصلههای استاندارد و مخصوص تعمیر لاستیک متناسب با اندازه تایر و میزان صدمه استفاده شود. همچنین از قرار دادن تکههای منجید یا نوار لاستیکی متفرقه داخل تایر جدا خودداری شود.
برای تعمیر لاستیک باید حتما تایر را از چرخ خارج کنید. اگر داخل لاستیک را برای یافتن آسیبهای پنهانی بررسی نکنید، این ریسک وجود دارد که تایر ضعیف شده باشد.
در آخرین مرحله با توجه برهم خوردن بالانس، حتما تایر بالانس شود. مهمترین نکته اینکه از چنین تایری فقط برای زاپاس استفاده شود.