آمار تکان دهنده است و به اندازه کافی گویا، مرگ سالانه یک میلیون و 350 هزار نفر در حوادث رانندگی جهان و البته ایران در آماری که سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده در رتبه 38 است و متاسفانه تلاشی از سوی صنعت خودروسازی کشور برای کاهش این آمار وحشتناک دیده نمی شود. همچنین وضعیت راه ها و فرهنگ رانندگی نیز مناسب نیست اما تغییر محسوسی در این دو بخش نیز صورت نمی گیرد.
سردار سید کمال هادیانفر در نشست خبری با بیان اینکه براساس آمار چهار ماهه نخست سال جاری احصاء شده از پزشکی قانونی، 53 درصد جانباختگان سوانح رانندگی مربوط به صحنه تصادف رانندگی است، اظهار کرد: «6 درصد جانباختگانِ مدت مذکور، حین انتقال بوده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته بهبود و کاهش داشته است.»
رئیس پلیس راهور با بیان اینکه 40 درصد جانباختگان سوانح رانندگی در چهار ماه نخست سال در مراکز درمانی جان باختند، گفت: «در ایام تابستان تا شهریور ماه 0.7 درصد افزایش جانباختگان سوانح رانندگی را شاهد بودیم اما تا 17 شهریور آمارها کاهشی بود؛ البته این آمارها قطعی نیست چون آمار پزشکی قانونی در آن گنجانده نشده است. تقریباً پنج درصد نسبت به سه ماه نخست سال افزایش سفر داشتیم.»
بر اساس آمارها، بیشتر حوادث رانندگی در اثر بیدقتی و سهلانگاری راننده رخ میدهد که خسارات جانی و جبران ناپذیری را به دنبال دارد. این مقام انتظامی تصریح کرد: «در حوزه واژگونی تقریبا 25.7 درصد واژگونی داشتیم که در روزها و شرایط خاص تا 49 درصد افزایش روی داد.»
هادیانفر با بیان اینکه رانندگان و سرنشینان خودرو حدود 59 درصد جانباختگان سوانح رانندگی را در چهار ماه نخست سال جاری تشکیل دادند، خاطرنشان کرد: «در مدت مذکور 59 درصد سواریها، 27 درصد موتورسیکلتها، 7.3 درصد وانتها و مسافربرهای عمومی 0.09 درصد در تصادفات نقش داشتند.»
رئیس پلیس راهور ادامه داد: «تقریباً 68 درصد جانباختگان در تصادفات شهری در محورهای بزرگراهی بوده، بحث حریم 30 کیلومتری شهرها هنوز باعث نگرانی است و تصادفات در این حریم از 62 درصد به 68 درصد افزایش پیدا کرده است.»
این مقام انتظامی با بیان اینکه، تصادفات هزینه زیادی بر کشور تحمیل میکند، متذکر شد: «هر تصادف رانندگی فوتی معادل 5.1 میلیارد تومان خسارات به کشور وارد میکند، در چند ماه اخیر، روزانه 45 تا 65 نفر در کشور بر اثر تصادف رانندگی جان باختند یعنی در هر ساعت حدود 1.9 نفر در تصادفات فوت کردند.»
اکثر این تصادف ها ناشی از انحراف به چپ و انحراف به راست میباشد. متأسفانه این امر بسیار شایع شده، به گونهای که درصد کمی از رانندگان را میبینیم که در زمانی گردش و پیچیدن راهنما بزنند و بسیاری از رانندگان در این مورد نیاز به راهنمایی دارند. هادیانفر با اشاره به مرگ 17 هزار و 183 نفر بر اثر تصادفات در سال گذشته، گفت: «اگر این تعداد تصادف رانندگی فوتی را در عدد 5.1 میلیارد تومان ضرب شود، مشخص میشود چه هزینه هنگفتی بر کشور تحمیل شده است، بارها گفتیم که از کم لطفی صداوسیما گلهمندیم، صداوسیما در حوزه پیشگیری میتواند بسیار کمک کند، خواهشمندیم جدی وارد این عرصه شوند، به مردم و دستگاهها کمک کنند.»
رئیس پلیس راهور با بیان اینکه 17 هزار کشته و 365 هزار مجروح زیبنده کشور نیست، گفت: «خبرنگاران اطلاعرسانی را انجام میدهد اما بخش بازرگانی صداوسیما میتواند کمک کند البته گله ما این است که در سایر برنامهها جدا از برنامههای خبری کاری انجام نمیشود.»
وی ادامه داد: «سازمانها چه زمانی میخواهند حرکت کنند، چرا به وظیفه خود عمل نمیکنند، چه زمانی میخواهیم نقاط حادثهخیز را اصلاح کنیم، تا چه زمانی باید تک صدایی صحبت کنیم؟ هدفگذاری دو هزار کاهش کشته در سوانح رانندگی اتفاق نیفتاد و فقط 6 ماه دوم را فرصت داریم یعنی باید تلاش کنیم.»
این مقام انتظامی خاطرنشان کرد: «تصادفات به اقتصاد کشور خسارات زیادی (7 درصد تولید ناخالص ملی کشور) تحمیل میکند، حدود 113 هزار تصادف رانندگی خسارتی در کشور در طرح تابستانی روی داد که 116 درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزایش داشت.»
بر این اساس وضعیت حوادث جادهای کشور باعث شده است بانک جهانی در بررسی و مطالعات خود، وضعیت حوادث جادهای ما را بحرانی اعلام کند.ایران با داشتن 18 هزار فوتی در حوادث جاده ای در سال به لحاظ آماری یکی از بالاترین تلفات جادهای در جهان را داراست که از مهم ترین دلایل آن میتوان به عوامل انسانی از جمله سرعت زیاد، بیاحتیاطی رانندگان و بی توجهی به مقررات راهنمایی و رانندگی (فرهنگ رانندگی) و عوامل فنی و محیطی از جمله خودروهای فرسوده،پایین بودن سطح ایمنی خودروها،کاستی ها در کنترل کیفی خودروهای موجود و کیفیت پایین و غیر استاندارد بودن جادهها اشاره کرد.
هادیانفر با بیان اینکه روزانه 215 هزار اعمال قانون و قبض جریمه به طور متوسط توسط پلیس راهور صورت میگیرد، اظهار کرد: هیچ تحمیلی نمیکنیم که باید در روز عدد خاصی جریمه صورت گیرد و صرفاً جریمه بر اساس عدالت صورت میگیرد.
در حوادث جادهای سه عامل انسان، جاده و خودرو نقش اصلی را بر عهده دارند. غیراستاندارد بودن اغلب خودرو های تولید داخل موضوعی است که مسئولان نیز از آن انتقاد میکنند.