گاز طبیعی فشرده یا سی‌ان‌جی Compressed natural gas سوختی است که عمدتاً به عنوان جایگزینی برای بنزین، گازوئیل و گاز مایع به کار می‌رود. سی‌ان‌جی نسبت به هر سه اینها آلودگی کمتری ایجاد می‌کند و در کشورمان با قیمت کمتری عرضه می شود.
مدیر طرح‌های سی ان جی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی ایران از عملیاتی شدن ارائه وام برای گازسوز کردن خودرو ها خبر داد و گفت: «متقاضیان با اولویت خودروهای حمل و نقل عمومی می توانند از این وام برای گازسوز کردن خودرو های خود استفاده کنند.»
سی‌ان‌جی هم در خودروهای بنزین سوز که موتور آنها برای استفاده از سی‌ان‌جی اصلاح شده و هم در خودروهایی که با موتور اختصاصا سی‌ان‌جی سوز (OEM) ساخته شده‌اند، استفاده می‌شود.
گازسوز کردن خودرو
حمید قاسمی مدیر طرح های سی ان جی شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی با اشاره به عملیاتی شدن ارائه وام 2.5 میلیون تومانی برای گازسوز کردن خودرو ها گفت: «کافی است متقاضیان برای دریافت تسهیلات مورد نظر به سایت www.irngv.ir مراجعه کنند.»
قاسمی با بیان اینکه متقاضیان با اولویت صاحبان خودروهای حمل و نقل عمومی (بار و مسافر) می توانند از تسهیلات بانکی برخوردار شوند، افزود: «این افراد باید هنگام ثبت نام گزینه وام را در سایت مذکور فعال کنند و سپس مشخصات شخصی و خودروی خود را وارد کنند.»
وی با اشاره به اینکه از ابتدای دی ماه پارسال 34 هزار خودروی بنزینی به دوگانه سوز تبدیل شده است تصریح کرد: «تاکنون هزار وام به صورت پایلوت از طریق 5 بانک کشور به متقاضیان ارائه شده است که در صورت استقبال عمومی این تعداد قابل افزایش است.»
مدیر طرح های سی ان جی ادامه داد: «قیمت تجهیزات و نصب آنها از سوی گروه‌های نظارتی وزارت نفت و وزارت صمت مورد تایید و کنترل شده که برای کل کشور یکسان است.»
قاسمی تعداد کارگاه‌های فعال در این زمینه را 1100 مورد عنوان کرد . به گفته وی، در تمام کارگاه‌های مورد نظر ناظر سازمان ملی استاندارد یا شرکت‌های بازرسی با هدف تضمین کیفیت انجام عملیات تبدیل حضور دارند.
مدیر طرح های سی ان جی گفت: «بعد از انجام هرگونه فعالیت تبدیل خودرو، گواهی سلامت زیر نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) و سازمان ملی استاندارد صادر می شود.»
قاسمی تاکید کرد: «هم اکنون 2500 جایگاه در سراسر کشور فعال هستند که تمام آنها به تازگی از لحاظ ایمنی از سوی سازمان ملی استاندارد مورد بازرسی شده و مورد تایید قرار دارند.»
گفتنی است این جایگاه ها توان سوخت‌رسانی به 2 برابر ظرفیت فعلی را دارا هستند.
وی افزود: «احداث جایگاه های کوچک مقیاس به منظور سهولت سوخت‌گیری در برخی از مناطق با همکاری شهرداری ها در دست اقدام است. هم اکنون هزینه تمام شده استفاده از سوخت سی ان جی کمتر از نصف مصرف بنزین است.»
از مزایای استفاده از گاز طبیعی در مقایسه با بنزین می‌توان به آلایندگی کمتر، عدد اکتان بالا (130)، افزایش راندمان 15 درصدی و در کشوری چون ایران فراوانی و قیمت مناسب نام برد. در مقابل، هزینه احداث ایستگاه‌های سوخت‌گیری، وجود محدودیت فضا در نصب مخازن سوخت‌گیری بر روی خودرو، کاهش پیمایش خودرو و نیاز به طراحی و تقویت بخشهای متعددی از خودرو نظیر شاسی، اکسل (به دلیل افزایش وزن)، سیستم خنک کاری و غیره در خودروهای تبدیلی، از معایب استفاده از این سوخت است.
پیشنهاد وام 5 میلیون تومانی برای دوگانه سوز کردن خودرو ها [به روز رسانی]
پس از گذشت قریب به 9 ماه از اعلام طرح اولیه، به نظر می رسد که جزییات بیشتری از وام گازسوز کردن خودروها مشخص شده است.
به تازگی سرپرست مدیریت سی.ان.جی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی گفته است: «مذاکراتی برای اعطای وام 5 میلیون تومانی برای دوگانه‌سوز کردن خودروهای شخصی با یکی از بانک‌های خصوصی کشور انجام شده است.»
حسن قلیپور اظهار داشت: «در صورت به نتیجه رسیدن این مذاکرات و اجرایی شدن آن، این تسهیلات بلاعوض نخواهد بود اما بخش زیادی از هزینه‌های دوگانه‌سوز کردن خودرو را پوشش می‌دهد.»
وی همچنین به مصوبه تبدیل یک میلیون و ۴۶۰ هزار خودروی عمومی با وام بلاعوض اشاره کرد و افزود: «بعد از امضای تفاهم‌نامه با بانک ملت برای تامین اعتبار، روند کار به خوبی پیش می‌رود.»
سرپرست طرح سی ان جی ادامه داد: «بازپرداخت اصل و سود این وام از محل صرفه‌جویی بنزین خودروهای عمومی دوگانه‌سوز شده شامل وانت بارها، تاکسی‌ها و مسافربرهای شخصی انجام خواهد شد.»
قلیپور همچنین با اشاره به پروژه هوشمندسازی جایگاه‌های سی.ان.جی، ادامه داد: «مصوبه این پروژه اواخر سال گذشته صادر شد اما به دلیل مشکلاتی که وجود داشت هنوز کار به طور کامل انجام نشده است.»
وی افزود: «همچنین ۹۲۰ هزار خودرو که توسط شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی دوگانه‌سوز شده بود نیز مشکل تبدیل کارت سوخت داشتند زیرا اسناد خودروها تغییر نکرده بود، موضوعی که در مصوبه سال گذشته دیده شد.»
قلی پور تاکید کرد: «بر این اساس مقرر شد تا وزارت صنعت این خودروها و سایر خودروهایی که در مراکزی به جز خودروسازی‌ها دوگانه‌سوز شده‌اند را معاینه فنی کرده و برای آنها کارت سلامت صادر کنند تا اسناد خودرو نیز دوگانه‌سوز شود.»
به گفته قلی پور، در بحث جایگاه‌ها نیز امکاناتی نصب شده تا ایمنی جایگاه افزایش پیدا کند و تمامی خودروهای دوگانه‌سوز سوخت‌گیری ایمنی داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه تاکنون اتفاقاتی که برای مخازن سی.ان.جی رخ داده مربوط به دستکاری روی مخازن بوده است، گفت: «البته مواردی نیز مربوط به وانت‌های نیسان بود که در یکی از خودروسازی‌ها با مشکل دوگانه‌سوز شده بود.»
سرپرست طرح سی.ان.جی ادامه داد: «اکنون اسناد مناقصه آماده شده است و امیدواریم تا یکسال آینده پروژه هوشمندسازی به نتیجه برسد.»
وی با تاکید بر اینکه در شهرهای بزرگ مانند تهران، مشکلاتی در پراکندگی جایگاه‌ها وجود دارد، افزود: «در ساخت جایگاه سی.ان.جی، تامین زمین مهمترین رکن است زیرا در صورت تامین زمین بخش خصوصی آماده تاسیس جایگاه‌ها است.»
به گفته قلی پور، وزارت کشور و وزارت راه و شهرسازی، ۳۰۰ نقطه در شهر تهران را شناسایی کرده‌اند تا مشکل کمبود جایگاه در تهران را حل کنیم. این نقاط بیشتر در شهرداری‌ها، پایانه‌ها و میادین میوه تره بار خواهد بود و بخش خصوصی نیز حاضر به سرمایه‌گذاری در این زمینه است.
قلی پور ظرفیت روزانه جایگاه‌های سی.ان.جی را ۴۰ میلیون متر مکعب عنوان کرد و گفت: «در سال‌های گذشته، ۲ هزار و ۵۰۰ تجهیز هزینه و واگذار شد.»
وی با اشاره به اینکه اغلب کارخانه‌های تامین تجهیزات دوگانه‌سوز کردن خودروها در سال‌های قبل تعطیل بودند، گفت: «با توجه به امکانات ساخت مخزن و کیت، سهمیه‌ها مشخص شده و بانک هم اعلام آمادگی کرده‌اند.»
قلی پور با اعلام اینکه امیدواریم دوگانه سوزکردن خودروهای عمومی تا پایان سال آغاز شود، تاکید کرد: «مواد اولیه ساخت مخازن بیشتر وارداتی است، البته بخشی از نیاز نیز در داخل کشور تامین می‌شود.»
قلی پور به سی ان جی سوز کردن موتورسیکلت‌ها نیز اشاره کرد و افزود: «در حال حاضر ۴ میلیون موتور سیکلت در تهران تردد می‌کند و اگر تنها یک میلیون موتورسیکلت دوگانه سوز شود، تاثیر قابل توجهی در مصرف بنزین و کیفیت هوا خواهد داشت. البته این طرح در شرایط فعلی در مرحله آزمایشی قرار دارند و در صورت موفقیت، اجرایی خواهد شد.»
آخرین جزئیات از گازسوز کردن رایگان خودروها [به روز رسانی]
حسن قلیپور مدیر طرح سی‌ان‌جی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی با اشاره به به اینکه هزینه گازسوز کردن خودروها رایگان است، گفت: «طبق مصوبه شورای عالی اقتصادی دولت با پرداخت ۶۵۰۰ میلیارد تومان کمک بلاعوض، تمامی خودرو های عمومی بنزینی شامل یک میلیون و ۴۰۰ هزار وانت، تاکسی، ون و دیگر مسافربر های شخصی را دوگانه‌سوز می‌کند.»
مدیر طرح سی‌ان‌جی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی گفت: «پس از سهمیه بندی قیمت بنزین استقبال از مصرف سی ان جی افزایش یافت که هم اکنون روزانه ۲۴.۳ میلیون مترمکعب مصرف می‌شود.»
او با اشاره به میزان تقاضا برای گازسوز کردن خودروها افزود: «میزان ثبت‌نام‌ها ۵۰ درصد نسبت به هفته گذشته افزایش یافته است. ما مدنظر داریم این میزان را افزایش دهیم که تا کنون رشد استقبال خوب بوده است.»
قلی پور در پاسخ به این سوال که کار های نهایی تایید مراکز چه زمانی انجام می‌شود، گفت: «در نهایت تا دو هفته دیگر، این مراکز مورد تایید قرار می‌گیرند و اقدامات لازم در این راستا انجام می‌شود و مردم می‌توانند به این مراکز مراجعه کنند.»
او با بیان اینکه هم اکنون مردم می‌توانند با هزینه خودشان به این مراکز مراجعه کنند، اظهار کرد: «مشکلی در این بخش وجود ندارد، اما باتوجه به این که تجهیز صورت گرفته است، احتمالا دو هفته دیگر قرارداد منعقد می‌شود و ما می‌توانیم به صورت رایگان مخازن را برای مراکز مشخص شده، ارسال کنیم تا فرایند کار پیش برود.»
مدیر طرح سی‌ان‌جی شرکت ملی پخش فرآورده‌های نفتی درباره ظرفیت انجام این کار، گفت: «این مساله به میزان ظرفیت کارگاه‌ها بستگی دارد، اما می‌توان گفت که تقریبا در هر شرکت کارخانه مخزن حدودا ۱۵ هزار تبدیل در هر ماه صورت می‌گیرد؛ به عبارت دیگر در هر کدام از هفت کارخانه، امکان تبدیل ۱۵ هزار مخزن وجود دارد و قصد داریم تا این ظرفیت را تا عید به ۳۰ هزار افزایش دهیم.»