نگاهی به قیمت انواع خودروهای خارجی در بازارهای جهانی و کشورهای مختلف نشان می‌دهد این خودروها چند برابر گرانتر در بازار ایران به فروش می‌رسند که البته دلایل متعددی دارد و ریشه آن به مسائل مختلفی از سیاست گذاری نادرست تا ساختار اشتباه نظام اقتصادی در کشور برمی‌گردد.
آغاز داستان
سال‌هاست که در ایران مسئله افزایش قیمت خودرو و تفاوت آن در کشورهای دیگر موضوع بحث رسانه‌ها و بحث داغ بین مردم است. این سوال برای بسیاری به وجود آمده که چرا باید یک خودروی خارجی که در کشورهای دیگر مانند برخی از کشورهای همسایه‌ها ۲۰ هزار دلار است به قیمتی دو تا بیش از چهار برابر در ایران عرضه شود چرا مردم خودرویی با قیمت حدود یک میلیارد تومان در امارات یا ترکیه را باید در ایران حدود ۵ میلیارد تومان خریداری کنند؟
تفاوت قیمت خودروهای خارجی در ایران با سایر کشورها
به عنوان مثال در حال حاضر قیمت یک دستگاه تویوتا کمری ۲۰۱۸ در کشوری مانند امارات حدود ۳۰۰ میلیون تومان است اما در ایران اگر با همین مشخصات و کیفیت پیدا شود حدود ۲ میلیارد تومان قیمت دارد. یا اینکه یک دستگاه پرادو چهار درب ۲۰۱۴ از حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیارد تومان قیمت‌گذاری شده در حالی که در کشوری مانند امارات همین خودرو حداکثر به قیمت حدود ۱۰۰ هزار دلار فروخته می‌شود که معادل ریالی آن با در نظر گرفتن نرخ 50 هزار تومانی برای هر دلار، به پنج میلیارد تومان می‌رسد. البته این قیمت پرادو 2022 و حتی صفر کیلومتر است.
واردات خودرو؛ تنها راه درمان؟
در ماه‌ها و سال‌های گذشته برخی معتقد بودند که با واردات خودرو می‌توان بازار آن در ایران را کنترل کرد و به نوعی وارد کردن این محصول تنها راه کنترل قیمت در بازار خودرو در ایران است. اما کارشناسان دلیل این آشفتگی در بازار را چیز دیگری می‌دانند و برای آن دلایل و ریشه‌های مختلفی بیان میکنند به گفته آن‌ها نه تنها واردات خودرو دوای بازار در کشور نیست، بلکه می تواند آشفتگی و تورم بیشتری را نیز به همراه داشته باشد. چرا که افزایش و تفاوت قیمت خودرو در ایران دلایل مختلفی دارد و وجود این مشکل تنها با افزایش عرضه آن و بالا بردن تنوع خودرو حل نمی‌شود.
کارشناسان چه می‌گویند؟
از دیدگاه کارشناسان صنعت و بازار خودرو، آزاد شدن واردات خودرو حتی با تعرفه صفر درصد نمی‌تواند مشکل صنعت و بازار خودرو را حل کند چرا که باید در سطح کلان تصمیمات مهمی گرفته شود و اصلاحات اساسی در حوزه‌های مختلف نظام اقتصادی اتفاق بیافتد تا بتوان امیدوار به حل چنین مشکلی بود. چرا که در غیر این صورت به محض آزاد شدن واردات خودرو همه تولیدکنندگان و حتی مونتاژ کنندگان خودرو حتی یک محصول خود را هم نمی‌توانند بفروشند و نتیجه آن تعطیلی این صنایع و بیکاری خیل عظیم پرسنل، کارمندان و کارگران آن‌هاست و در مقابل مشکل کنونی در بازار خودرو نیز حل نخواهد شد.
دولتی بودن اقتصاد، ناکارآمدی و عوامل دیگر
از نظر این کارشناسان یکی از عوامل مشکلات امروز در بازار خودرو دولتی بودن اقتصاد ایران و در کنار آن سیاست گذاری‌های اشتباه و نظام اقتصادی ناکارآمد است. به عنوان مثال در حال حاضر به دلیل دولتی بودن خودروسازان، پاسخگویی هم در این صنعت وجود ندارد. اگر بخش خودروسازی و صنعت خودرو در ایران خصوصی بود می‌توانستیم آن را پاسخگو کنیم. از سوی دیگر شاهد چنین ساختار دولتی سیاست گذاری های اشتباه نظام اقتصادی نادرست و ناکارآمد از حیث تجاری، مالیاتی، بیمه‌ای و تعرفه‌ای هستیم.
تحریم و تورم بلای جان اقتصاد و بازار
برخی کارشناسان در این زمینه معتقدند که تحریم‌های کشورهای غربی و آمریکا علیه ایران به ویژه در سال‌های اخیر بلای جان اقتصاد و صنایع مختلف شده است که حاصل آن تورم و بالا رفتن سطح قیمتها به صورت مداوم به دلیل افزایش فشار هزینه در بخش تولید است که سبب شده هزینه تمام شده یک محصول را در کشور به اندازه‌ای بالا برد که توان رقابت را در بازارهای جهانی نداشته باشد. همین مسئله سبب شده تا کارهایی مانند دلالی، بازرگانی و پس از آن مسکن برای مردم ازهر حوزه دیگری برای سرمایه‌گذاری به صرفه‌تر و سودآورتر باشد.