پروژه تولید ورژن توربو از موتور ملی (EF7) به سال ها قبل باز می گردد، اولین نمونه های این موتور با همکاری یک شرکت آلمانی در سال 87 در ایران رونمایی شد، اما پس از عرضه اولین نمونه های سمند موتور ملی در سال 89 و تشدید تحریم ها در سال های بعد، تولید انبوه این موتور به تعویق افتاد.
به هرحال حالا و پس از رفع شدن محدودیت های بین المللی در تامین قطعات و تجهیزات لازم برای توسعه این موتور، سرانجام شاهد تولید انبوه این موتور بر روی پلت فرم سمند هستیم.
اولین خودرو مجهز به این موتور سورن توربو خواهد بود که قرار است با قیمت 2 میلیون و نهصد هزار تومان بیشتر از نمونه ساده (EF7) به بازار عرضه شود.
با این حساب قیمت مدل مذکور کمتر از 40 میلیون تومان خواهد بود و قرار است اولین سری با تیراژ حدودی 250 دستگاه کمتر ظرف یک ماه آینده با مدل 95 به بازار عرضه شود.
تغییرات فنی پیشرانه و گیربکس سورن توربو
از جمله مهمترین تغییرات انجام شده برای تجهیز EF7 به توربوچاجر، می توان به تعویض پیستون ها با نمونه های مستحکم تر و تراکم پایین، طراحی مجدد محفظه احتراق و سرسیلندر، طراحی منیفولد اگزوز مناسب برای توربو و قطعات مربوطه، افزوده شدن اینترکولر برای خنک کاری هوای فشرده شده خروجی از توربو و استفاده از سوپاپ های دود سدیمی اشاره کرد.
با این حساب باید گفت که تغییرات پیشرانه اصولی انجام شده و مهندسان شرکت ایپکو که مسئولیت طراحی و توسعه این پیشرانه را بر عهده داشته اند تلاش حداکثری را برای حفظ دوام و افزایش راندمان این پیشرانه به کار بسته اند.
اما در مبحث گیربکس شرایط متفاوت است و بر طبق فایل های رسمی ضرایب دنده های 3 تا 5 و ضریب دیفرانسیل نسبت به نمونه اتمسفریک سبک تر شده اند.
ضریب دنده یک سنگین تر شده و ضریب دنده 2 نیز ثابت مانده است، بنابراین شتاب گیری خوب و قدرتمند سورن توربو در دنده یک در کنار افزایش 50 اسب بخاری قدرت پیشرانه، به سنگین شدن ضریب دنده 1 نیز ارتباط دارد.
ماحصل تمام تغییرات افزایش قدرت پیشرانه به حدود 150 اسب بخار و رسیدن گشتاور به 217 نیوتن متر است. این درحالیست که براساس اطلاعات رسمی شتاب گیری 0 تا 100 کیلومتر بر ساعت ظرف 10 ثانیه انجام می شود که در حدود 3 ثانیه بهتر از مدل معمولی EF7 با 100 اسب بخار قدرت است.
مصرف سوخت این مدل نیز در سیکل ترکیبی در حدود 7.4 لیتر اعلام شده است که کاهش حدود 2 لیتری را نشان می دهد، بنابراین باید کل پروژه را از نظر دست یابی به اهداف تعیین شده، موفق توصیف کرد.
تجربه رانندگی با سمند سورن توربو
تیونینگ خودروها از طریق نصب توربوچارجر امری رایج است اما تفاوت نصب کارخانه ای این قطعه با نصب کارگاهی که توسط شرکت های تیونینگ کوچک انجام می شود بسیار واضح است. در مورد سورن توربو مانند بسیاری خودروهای کارخانه ای دیگر از BOV خارجی استفاده نشده است و به همین دلیل صدای اضافه خارج شدن هوا پر فشار آنطور که در خودروهای تیونینگ شده کارگاهی رایج است، شنیده نمی شود.
مجموعه پشت آمپر خودرو مورد آزمایش با سورن EF7 مشترک است و به همین دلیل هم ردلاین (محدوده غیر مجاز دور موتور) طبق موتور قبلی روی 6500 دور بر دقیقه تعریف شده است اما در عمل پاشش سوخت موتور توربو از حدود 5300 دور به بعد متوقف می شود و بنابراین عقربه دور سنج هرگز به نزدیکی محدوده قرمز نیز نمی رسد.
کاهش دور مجاز با هدف افزایش اطمینان و بهبود دوام انجام شده اما بر روی لذت رانندگی تاثیری منفی به دنبال داشته، به خصوص آنکه به دلیل LAG (تاخیر) نسبتا محسوس توربو، از حساسیت پدال گاز نیز کاسته شده و موتور در دور های کمتر از 2000 عملکرد چندان تند و تیزی از خود نشان نمی دهد.
با این حساب می توان گفت که برای علاقه مندان به سرعت و شتاب، سورن در سرعت های کمتر از 80 کیلومتر بر ساعت تقریبا سریع و جذاب است اما با تعویض دنده 2 به 3 به دلیل ضریب سبک این دنده، عملکرد توربو بیشتر برای کاستن از میزان مصرف سوخت کارایی دارد، چرا که هر سه دنده 3، 4 و 5 در ترکیب با دیفرانسیل تازه بسیار سبک تر شده اند و عملا توان و گشتاور بیشتر پیشرانه صرف جبران این مسئله می شود و نقش چندان پر رنگی را شتاب گیری بازی نمی کند.
شاسی، بنده و سایز قطعات فنی سورن توربو تفاوتی نسبت به مدل معمولی ندارند و به همین دلیل هم ترمزها و سایر ادوات ایمنی مطابق با افزایش 50 درصدی قدرت پیشرانه بهبود نیافته اند.
مسلما در کنار بهبود عملکرد ترمزها، افزایش استحکام شاسی و استفاده از فنربندی سفت تر نیز می توانست مناسبت بیشتری با کاراکتر اسپرت این خودرو و قدرت بیشتر پیشرانه داشته باشد.
همچنین با توجه به کوچک بودن محدود دور مجاز موتور، استفاده از یک توربو کوچکتر برای تولید قدرت بیشتر از دور پایین می تواند مثمر ثمر باشد و قدرت بهینه را در بازه وسیع تری در دسترس راننده قرار دهد.
به هر روی باید منتظر ماند و دید که EF7 TURBO از نظر دوام و کیفیت فنی در عمل چگونه خواهد بود.
نیاز به استفاده از بنزین سوپر و اکتان بالا، به همران حساسیت بیشتر نسبت به کیفیت روغن موتور از جمله ویژگی های ذاتی یک موتور توربو محسوب می شود و کیفیت قطعات فنی در مواجه با شرایط نامناسب استفاده از بنزین معمولی، نقش پر رنگی را در سرنوشت و میزان موفقیت این خودرو بازی خواهد کرد.