در شرایطی که به گفته وزارت صنعت، معدن و تجارت و خودروسازان، روند تولید طی چند هفته گذشته بهبود یافته، خبر میرسد تامین قطعات از خارج با چالشی جدید مواجه شده است. چالش جدید اما ناشی از محدودیتهایی است که کشورهای مختلف به خصوص چین در پرواز به ایران، در نظر گرفتهاند.
پس از سانحه سقوط هواپیمای اوکراینی و مشخص شدن علت وقوع آن که اعلام شد به اشتباه از سوی سامانه پدافند داخلی مورد اصابت موشک قرار گرفته، برخی کشورها پرواز در آسمان ایران را محدود کردند. ازآنجاکه بخشی از قطعات خارجی موردنیاز خودروسازی کشور از مسیر هوایی وارد میشود، محدودیتهای ایجاد شده در پروازهای بینالمللی در آسمان کشور، تامین قطعات را دچار اختلال کرده است.
البته قطعات خارجی از مسیرهای دیگری به ویژه مسیر دریایی نیز وارد کشور میشوند، اما به هر حال محدودیت پروازهای خارجی به نوبه خود بر کند شدن روند تامین اثرگذار بوده است. در این بین، چین که منبع اصلی تامین قطعات خارجی برای خودروسازی ایران به شمار میرود نیز پرواز به کشور را محدود کرده و از همین رو خودروسازان به مشکل جدیدی در تامین قطعات برخوردهاند.
بر این اساس گفته میشود شرکتهای خودروساز کشور با کمبود قطعه برای برخی از خودروهای مونتاژی مواجه شدهاند و طبعا تولید این خودروها نیز از روند بهبود یافته خود خارج شده است. آن طور که خودروسازان و وزارت صمت در چند روز گذشته اعلام کردهاند، تولید خودرو در کشور بهبود یافته و حتی برخی شرکتها توانستهاند رکورد سال گذشته خود را نیز بشکنند. به گفته آنها، این اتفاق در نتیجه داخلیسازی قطعات رخ داده و ادامهدار نیز خواهد بود.
به تازگی نیز اعلام شده که شورای پول و اعتبار با افزایش سقف اعتباری خودروسازان موافقت و بر این اساس قرار است پنج هزار میلیارد تومان تسهیلات در اختیار ایران خودرو و سایپا قرار گیرد. سهم دو خودروساز از این تسهیلات (که البته پرداخت آن برای بانکهای عامل الزامی نیست و تنها مانع قانونی آن برداشته شده است) مساوی بوده و گفته میشود در اواسط بهمن روند پرداخت آن آغاز خواهد شد. به گفته قطعهسازان، این تسهیلات به بهبود تامین قطعات کمک کرده و سبب افزایش تیراژ خواهد شد. این در حالی است که با توجه به مشکل ایجاد شده (محدودیت پروازهای خارجی در آسمان ایران) تامین قطعات از خارج حداقل تا مدتی دچار اختلال شده و این مساله احتمالا روند بهبود یافته تولید را تغییر میدهد. خودروسازی ایران در 16 ماه گذشته با تحریم دست و پنجه نرم کرده و آسیبهای فراوانی نیز دیده است.
از خروج شرکای خارجی گرفته تا محدود شدن تامین قطعات (چه از داخل و چه از خارج) همه و همه اثرات تحریم به شمار میروند که بر تولید و البته کیفیت تاثیر منفی گذاشته و سبب رشد قیمت هم شدهاند. حالا هم چالشی جدید از راه رسیده و مشکلی دیگر به مشکلات خودروسازی کشور اضافه شده که میتواند تولید را از مدار بهبود یافتهاش خارج کند.