شمع پیشرانه بر خلاف انتظار یکی از کلیدی ترین قطعاتی است که در کارکرد صحیح پیشرانه نقشی اساسی دارد. این قطعه وظیفه ایجاد جرقه ای داغ و تمیز را برعهده دارد تا ایجاد احتراق ترکیب سوخت و هوا را تضمین کند.
شمع ها معمولا عمری در حدود 50 هزار کیلومتر دارند اما برخی شمع های گران قیمت تر طول عمر بیشتری در حدد 100 هزار کیلومتر دارند که طبیعتا قیمت خرید آن ها نیز بالاتر است.
علائم خرابی شمع و روش رفع آن
بروز خام سوزی، کاهش راندمان موتور، ریپ زدن و بد روشن شدن پیشرانه از مهم ترین علائم خرابی شمع است. با این حال تنها باز کردن شمع است که نشان می دهد آیا با نظافت شمع می توان ایراد را برطرف کرد یا نه.
اگر شمع دچار ترک خوردگی در بدنه چینی باشد یا اینکه نوک پلاتین های شمع ذوب شده باشند نیاز است که شمع ها تعویض شوند. در غیر این صورت ایرادهایی چون دوده زدن یا برهم خوردن فاصله میان پلاتین ها را می توان با کمک برس فلزی، سمباده و فیلر گیری برطرف کرد.
در حالت کلی بهتر است به یاد داشته باشید شمع خودرو باید حداقل سالی دوبار بررسی شوند.
چگونه شمع را باز کنیم؟
شمع خودروها معمولا از دو سایز مختلف هستند و با دو آچار سایز متفاوت باز می شوند که این آچارها را به نام آچار شمع می شناسند. مهم ترین نکته در شناسایی آچار شمع یا سوکت شمع (ابزارهای شش گوش در سایز های مختلف را سوکت می نامند) آن است که سوکت مخصوص شمع بسیار بلندتر از هر سوکت دیگر است و در انتهای آن یک واشر لاستیکی ضخیم وجود دارد که وظیفه مهار کردن انتهای شمع به هنگام باز کردن را بر عهده دارد.
شمع خودرو به دلیل آن که طی بازه های طولانی مورد بررسی قرار می گیرند معمولا به سختی از جای خود باز می شوند در نتیجه باید بسیار بسیار احتیاط کنید چرا که در رفتن آچار شمع به معنای شکستن چینی شمع و بی استفاده شدن آن است که با توجه به قیمت شمع می تواند هزینه مالی قابل توجهی برای شما به همراه دشاته باشد.
پس از انتخاب آچار مناسب شمع خودرو یا موتورسیکلت خود باید به زاویه قرار گیری شمع توجه داشته باشید. ممکن است در برخی مواقع در خودروهای مجهز به پیشرانه های V6 عرضی مجبور به استفاده از واسط بلند و چهارشاخ شوید. در این صورت باید پیش از اعمال گشتاور سوکت و تنه ابزار را به خوبی به سمت پایین فشار دهید تا سوکت در جای خود نپیچد.
سپس فشار متداوم را خراف جهت عقربه های ساعت به شمع وارد کنید. هرگز ضربه نزنید و اجازه ندهید سوکت از موازات با شمع خارج و کج شود. فشار متداوم را افزایش دهید تا جایی که شمع به آهستگی در جای خود پیچیده و باز شود.
هرچند در ایران کسی به میزان تورک (گشتاور) مورد نیاز برای بستن قطعات خودرو توجه نمی کند اما رعایت میزان تورک مورد نیاز برای بستن شمع موضوعی بسیار حساس است. شمع به همراه سرسیلندر پیشرانه گرم و سرد می شود و اگر این قطعه محکم تر از استاندارد بسته شود ممکن است به هنگام باز شدن نیاز به فشار بسیار زیادی داشته باشند که می تواند به خراب شدن رزوه های شمع یا سرسیلندر بی انجامد که ترمیم آن هزینه مالی به همراه دارد.
نکات مهم:
- پیش از باز کردن یا بستن شمع از خنک بودن پیشرانه اطمینان حاصل کنید. اختلاف دما هنگام باز کردن یا بستن شمع می تواند به خرابی شمع یا سرسیلندر منجر شود.
- درصورت نیاز به باز کردن شمع هنگام گرم بودن پیشرانه، کمی فرصت دهید تا دمای پیشرانه کاهش یابد.
- از انتخاب سوکت مناسب برای باز کردن شمع اطمینان حاصل کنید.
- اجازه ندهید هنگام باز کردن یا بستن شمع سوکت از جای خود در برود.