بررسی چهارفصل صنعت خودرو ایران/ مروری بر تم سبد خودرو کشور از ابتدا تاکنون

 

بررسی چهارفصل صنعت خودرو ایران/ مروری بر تم سبد خودرو کشور از ابتدا تاکنون

 
صنعت خودرو ایران نیز همانند بسیاری دیگر از کشورهای پیرو در صنعت خودروسازی کار خود را با مونتاژ و تولید خودروهای نظامی و شهری جیپ آغاز کرد. تولید جیپ تقریبا در هیچ جای جهان ارتباط مستقیمی به سیاست نداشت چرا که آن دوران هر کشوری بقای خود را در تجهیز ارتش به بهترین وسیله نقلیه روز می دید و آن زمان هیچ برندی برتر از جیپ از پس این مهم بر نمی آمد.
 
اما تفحص در ادامه راه این صنعت تا به امروز فرد آگاه را به الگوی خاصی از گرایش می رساند که در دوران مختلف تغییر کرده و با وقوع وقایع متنوع جهت گیری جدیدی پیدا می کند. از این رو تاریخچه صنعت خودروسازی ایران را شاید بتوان از دیدگاه نقش اساسی هرکشور در آن به چهار بخش پیش از انقلاب، دهه 60، دهه 70 و دهه 80 تا به امروز تقسیم بندی و بررسی کرد.
 
 
پیش از انقلاب: بازار آزاد
 
از آغاز فعالیت صنعت خودرو سازی در سال 1335 تا سال 1357، صنعت خودرو ایران بازاری آزاد و متنوع بود. ناگفته پیدا است که این دوران با پیشروی بلامنازع خودروسازان آمریکایی شکل گرفت و اوج شکوفایی آن در صادرات محصولات آمریکایی ویژه مناطق حاشیه شاخاب پارس نمود پیدا کرد. البته حضور برجسته سایر برندهای اروپایی چون مرسدس بنز، سیتروئن، روتس انگلستان و حتی نیسان را نباید از یاد برد چراکه هر یک به نوبه خود نقش اساسی در چرخاندن گردانه صنعت خودرو عمومی و اقتصادی کشور بازی کردند.
 
فربد زاوه، کارشناس خودرو، درابطه با تاثیر نقش ارتباطات سیاسی در جهت گیری سبد محصولات و صنعت خودروی ایران می گوید: «در دوران پیش از انقلاب بازار خودرو رقابتی تر و واردات آزاد بود. همچنین ایرانان از روابط سیاسی بازتر و قدرت خرید بالاتر بهره می بردند. این ترکیب باعث شد برترین محصولات آن دوران به کشور راه یابند. این مهم به وضعیت بازار کشور و وضعیت اقتصادی باز می گشت که جنرال موتورز را به سرمایه گذاری در ایران و تاسیس اولین خطوط تولید پیشرفته خارج از آمریکا تشویق کرد و الزاما به روابط خوب سیاسی میان کشورها ارتباطی نداشت.»
 
در دوران پیش از انقلاب اما صنعت خودرو ایران تنها ساختاری مونتاژ کار داشت، به شکلی که که تقریبا هیچ قطعه ای در ایران به تولید نمی رسد و همه قطعات پس از واردات در فرایند مونتاژ در راستای تولید یک خودرو استفاده می شدند.
 
 
دهه 60: ورود ژاپنی ها
 
در اوایل دوران پیش از انقلاب و ورود به فضای جنگ، دگر خبری از شکوه و جلال سابق در صنعت خودروسازی ایران نبود. آمریکا از صنعت خودرو ایران دست کشیده بود، شرایط اقتصادی کشور افت شدید قدرت خرید مردم را به همراه آورد و خودرو به کالایی لوکس و غیر ضروری تبدیل شد. از آنجایی که دروازه های بین المللی همچون گذشته به روی ایران باز نبود و صنعت خودرو جدید ایران با مدیران کاملا دولتی اداره می شد، چاره ای جز پذیرش صنعت خودرو ژاپن با آغوش بازتر وجود نداشت.
 
زاوه در این باره می گوید: «ژاپنی ها پیش از انقلاب به ایران راه یافتند اما حتی در دوران پس از انقلاب نیز هیچ گاه بزرگ حاضر نشدند و تنها به تملک بخش خاصی از بازار اکتفا کردند. مهم ترین دلیل حضور ژاپنی ها در ایران تجارت دو سویه ودریافت نفت از ایران بود. از این رو صنعت خودرو ایران پس از انقلاب اصولا بر اساس روابط سیاسی شکل می گرفت و نه چیز دیگر.»
 
این کارشناس در خصوص شباهت روش مدیریت در صنعت خودرو ایران با سایر کشورهای جهان می گوید: «نمی گوییم اقتصاد تابع ای از سیاست نیست؛ در بسیاری از کشورهای دنیا اینگونه است اما تا این اندازه در زندگی روزمره مردم نقش پر رنگی ندارد و دولت مردان بر خلاف ایران معمولا سعی نمی کنند که همه مشکلات را به شرایط سیاسی گره بزنند. از این رو چنین فضایی را در صنعت خودرو هیچ کشور دیگری در دنیا شاهد نبودیم.»
 
 
دهه 70: تسلط کره و فرانسه بر بازار
 
با آغاز تولید پژو 405 در سال 1368 و کیا پراید در سال 1372 در ایران، صنعت خودرو کشور به شکل گسترده ای با دو خودرو کلاس اقتصادی اروپایی و کره ای پر شد. پراید سابقه تولید در کره جنوبی و آمریکا در قالب یک خودرو صادراتی یا اقتصادی درون شهری، کم مصرف و کم استهلاک را داشت در حالی که 405 لقب خودرو برگزیده اروپا در سال 1988 را با خود یدک می کشید، کمی از پراید گران تر، جادارتر و ایمن تر بود. با وجود آن که هر دو خودرو همچنان به موازات پیکان، ارابه ایرانیان و خودرو ملی کشور به تولید می رسیدند، توانستند با ویژگی های نوین و تنوعی که در سبد محصول به همراه آوردند فصل جدیدی در صنعت خودرو کشور باز کنند. تصور می شد این فصل جدید به سرعت در راستای پیشرفت ورق بخورد؛ اما وقایع سیاسی پس از آن موجب شد این دو خودرو پس از بیش از دو دهه همچنان بر خط تولید حضور مستدام داشته و حتی با کیفیتی به مراتب پایین تر به تولید برسند.
 
 
دهه80: آغاز رشد و سیطره چشم بادامی ها، فرانسوی هایی که نیامده رفتند
 
بی انصافی است اگر دهه 80 شمسی تا به امروز را به دوره ایران دهه 60 تشبیه کنیم اما اگر پیشرفت صنعت خودرو جهانی را ملاک ارزیابی قرار دهیم در خواهیم یافت که این دوران دست کمی از دوران پرفشار جنگ ندارد. اوایل دهه 80 شمسی چینی ها کمر همت بسته بودن تا صنعت خودرو خود را تعالی بخشند. با برنامه ریزی صحیحی که در پیش گرفتند این مهم برای آنان طی یک دهه بعد حداقل در ایران محقق شد. چینی ها توانستند از طریق عقد قراردادهای مشترک با همتایان برتر و قدرتمند اروپایی و آمریکایی یک شبه ره صد ساله طی کنند و تا امروز در میانه های دهه 90 شمسی، سفره یکی از متنوع ترین و رقابتی ترین محصولات روز بازار خود را در ایران پهن کنند.
 
اوخر دهه 80 فرصتی شد تا فرانسوی ها بار دیگر نگاهی به سبد کهنه محصولات خود کرده و دستی بر سر و روی 206 چندین و چند ساله خود بکشند. اما متاسفانه بازهم برخی بازی های سیاسی در دو دوره پای تحریم های متعددی را به میان کشید که باعث شد رنو و پژو از بازار ایران تقریبا پا پس بکشند. دور دوم تحریم هایی که همین روزها صنعت خودرو کشور را در خواهد نوردید نیامده موج ویرانی های خود را با فرار برندهای خارجی وارداتی و تولیدی از بازار خودرو کشور نشان داده است. 
 
این تحریم ها برای چینی ها بسیار شیرین تمام خواهد شد چرا که حضور آن ها در بازار خودرو کشور در بسیاری از موارد از نظر قانونی با تحریم ها تداخلی ندارد اما برای  فرانسوی ها این به معنای خداحافظی با ادامه تولید محصولاتی چون رنو L90، ساندرو، ساندرو استپ وی، پژو 2008، 206 و 308 و آینده درخشان و خوش فروش محصولات خود در ایران است.
 
 
 
 

منبع (source)

خودروکار

 

 

 

با کليک بر روي تصوير زير و عضويت در تلگرام 1Car، آخرین اخبار را دنبال کنيد.

تلگرام وان کار

برچسب : خودرو , صنعت خودرو






مرتب سازی :

نظرات کاربردی همه نظرات>

3 نظر

کاربر: علیرضا کبک کانادا
0

و در سال 1397 این صنعت بطور کامل سقوط کرد و آبروریزی بین المللی و بیکار شدن دهها نیروی کار با استعداد و از دست رفتن سرمایه ملی و...
08:14  1397/05/02
پاسخ دادن
amin
1

آخه اکثر ایرانی ها به جای اینکه 200 تومان بدن بنز بگیرن میرن آزرا میگیرن اینا قابل مقایسه نیستن ایرانی ها قبل از خرید جستجو نمیکنن
21:08  1392/12/07

علی مراد
0

والا به خدا بنده خودرو ملی دارم تمام قطعاتش برای کشور دوست و رفیق چینه همش یک بار مصرف الان یک ساله دارمش تمام قطعاتش به جز اتاق و موتور تعویض شده با جنس چینی مثلا خوب .
12:56  1397/04/31
پاسخ دادن
محمد
0

با سلام
صنعت خودروی ایران ؟؟؟؟؟!!!
یعنی شما به این مونتاژکاری خودروهای 50 سال پیش با بدترین کیفیت و گرونترین قیمت می گید صنعت ؟؟؟؟!!!
صنعتی که هیچ چیزیش مال خودمون نیست و هیچ پیشرفتی درش نیسست ،نمیشه بهش صنعت گفت .
09:42  1397/04/31
پاسخ دادن
صفحه 1 از 0

ارسال نظر
نظر شما بعد از تایید در سایت قرار داده می شود. نظرات با محتوای غیر مرتبط، نامحترمانه و فارسی با نوشتار انگلیسی تایید نخواهند شد.
نام    
نظر شما  
 
مقالات برتر
wait
پربحث ترین خودروی
wait
کاربران برتر سایت طی ماه گذشته
اطلاعات خودرو
آخرین نظرات اخبار و مقالات
چانگان cs55 : نمایندگی انتخاب کردیم
شصت چی : برا من هم نیومده وای اگه فروش فوری بیاد من پولم جور نیست من فقط برا پیش فروش اونم به بدبختی پول جور کردم از پیامهای قبلی که تبدیل میزدند اگه محض خاطرتون باشه اخرین پیام را فوری ۳۰ روزه میزدند از ما هم فکر کنم ۳۰ روزه بیاد
اطلسعلی : اولویت واریزی اول مثلا بعضی ها بهمن ثبتنام کردن بعضی ها هم اسفند و اینکه میتونه از استان و شهرتون هم باشه
شاهین : هنوز برای ما که اخر مهر ماه بودیم و ندادن چه برسه به اذر
شاهین جی : سلام کسی میدونه شرکت ماشین سایپا تو کدوم شهرهاست که برای تحویل حضوری بریم؟
رحیم : سلام دوستان کسی می دونه کی دعوتنامه باقی مانده زمستان رو ارسال میکنن
حامد : جناب اسفند ۱۴۰۲ پیش فروش ثبت نام گذاشتن مخصوص همین گروه .مگه همون موقع برات اسمس نیامد که بری ثبت نام کنی؟ برو اداره صنعت معدن شاید بشه کاری کرد چون خیلی دیر پیگیری کردی پیش فروشها هم ماشینشون گرفتن ...
دارابی : لطفاً اسم پیچ و بگین
رویا : S3 ثبت نام تیرماه بودم. تحویل ۶ ابان. تحویل ک ندادن هیچ . الان خودم تماس گرفتم گفتن طرح تبدیل خورده. خودروهایی هم ک گذاشتن یا گرونترن یا j4ک بدردنمیخوره.دوستان زیر بار تبدیل نرید.توو قرارداد هم بند تبدیل نداره و دارن زور میگن. بعد از ۶ ماه تازه یادشون افتاده ک ماشین ندارن.
لعنت به سایپا : سلام. یه جا رو اشتباه گفتید تا جایی که من میدونم اون بخش پرداختی که امسال واریز کردیم چون سود مشارکت بهش تعلق میگیره، اگر سال اینده افزایش قیمت داشته باشه کلش شامل ما هم میشه. البته من این رو از ثبت نام ایران خودرو میدونم. اونایی که تو قرعه کشی شهریور برنده شدن و نصف مبلغ رو دادن الان که گرون شد گفتن چون اون پول اولیه سود مشارکت نداشته پس به اون واریزی اول افزایش قیمت نمیخوره. ولی فکر میکنم در مورد شاهین ما چون سود بهش تعلق میگیره اگر سال دیگه افزایش بخوره کلش شامل ما میشه. البته میگن مطمین نیستم ولی منطقیش همینه با شناختی که از نامردی شرکت سایپا سراغ دارم
آخرین نظرات اطلاعات خودرو
207 آذر پانا : واریزی چندم بودین؟؟؟
فاطمه : سلام کسی هست امروز فاکتور شده باشه؟؟
سیده : واریز 5مهر پذیرش 7مهر 11964201
دنا غمگین : دوستانی ک دنا اپشنال فاکتور شدید پیشفروش رنگ سفید لطفا ردیف قراردادتون رو بزارید ببینم ما کی فاکتور میشیم؟
علی : من دو مهر بودم. فقط دو تا پنج میلیون پیامکش اومده. این رقم های بالای سود تاخیر را از کحا آوردین؟
دنا غمگین : منم دنا اپشنال سفیدم تکمیل وجه 13 ام.چرا 14 ام فاکتور شد واسه ما نشد ؟جریان چیه
جواد : سلام دوستان اونایی که سورن تحویل گرفتند آیا از ترمز ماشینشون راضی هستند پدال ترمزشدن نرمه یا سفت
مسعود : حسن جان ایران خودرو گفت داداش
ااا : رانا ارتقا یافته میدن رانا تولید نمیشه اصلا خیالت راحت
محمد : سلام تاریخ واریزی چندم مهر ماه است ؟