در سال جدید، خبرهای منتشره شده پیرامون خودروسازان داخلی بسیار بوده است؛ از افزایش قیمت خودرو های داخلی بدون مجوز نهادهای ذی ربط گرفته تا احتکار خودروهای تولید داخل توسط خودروسازان، همه خبرهایی است که در این چند ماه در رسانه ها منتشر شده است.
چندی پیش بود خبر احتکار خودروهای تولید داخل توسط یکی از نمایندگان مجلس منتشر شد و خودروسازان این موضوع را تکذیب کردند.
در حالی خودروسازان داخلی مصنوعات انبوه خود را به امید کسب سود کلان احتکار کرده اند که در شرایط کاهش عرضه به بازار و افزایش تقاضا، دلالان در حال سوء استفاده از این بازار آشفته هستند و قیمت خودرو های داخلی را به ساعت افزایش می دهند.
یکی از معدود بخش های تولیدی کشور که همیشه مایل است زودتر از همه خود را تحت تأثیر نوسانات ارزی نشان دهد و به قول معروف از این آب گل آلود اقتصاد کشور ماهی بگیرد، خودروسازان داخلی هستند.
فارغ از اینکه درصد بالایی از این تولیدات سازنده های داخلی، در داخل تولید می شود و وابستگی ارزی ندارد اما خودروسازان داخلی بلافاصله در بروز مشکلات اقتصادی برای کشور، همیشه جزو اولین بخش هایی بودند که به آشفتگی بازار دامن زدند و با سردادن فریاد افزایش هزینه ها، با افزایش نجومی نرخ ها، زمینه را برای افزایش قیمت دیگر کالا فراهم کردند.
مشخص نیست که دو کمپانی بزرگ خودروساز که نام خودروساز ملی و تولیدکننده داخل را به یدک می کشند و همیشه داعیه «لزوم حمایت از تولید داخل» را دارند، چرا بیشترین تأثیرات را از کوچکترین نوسانات قیمت دلار می پذیرند.
به هر حال رویه دائمی خودروسازان همواره این بوده که از جمله پیشتازانی هستند که با شعار نوسانات قیمت دلار، در گام اول، عرضه به بازار را بسیار کاهش می دهند و سپس در افزایش تقاضا، با عرضه قطره چکانی، تلاش می کنند نرخ خودروها را با قیمت های نجومی بالا ببرند و با این اوصاف جیب مردم را که با اجبار موظف به حمایت از آنها هستند، خالی می کنند.
بدین ترتیب مردم با نرخ جدید و البته گران، قیمت خودرو های تولید داخل مواجه می شود و پس از آن است که خودروسازان مجدداً وارد عرصه شده و با نرخ گذاری نجومی جدید، این بار به قیمت های بازار رسمیت می بخشند.
در نوسانات فعلی قیمت دلار و طلا هم طبق معمول خودروسازان خود را متأثر از نرخ دلار دانسته و با عرضه قطره چکانی نرخ های مصنوعات خود را به صورت غیرمعمول افزایش داده اند.
دبیر انجمن تولیدکنندگان خودرو در این باره می گوید: در دو سال اخیر اتفاقات زیادی در اقتصاد ایران افتاده است، قیمت ارز مبادله ای و آزاد افزایش پیدا کرده، دستمزدها بالاتر رفته و کالاهای پرمصرفی همچون مس، فولاد نیز بیش از 70 درصد افزایش قیمت پیدا کرده است.
به گفته احمد نعمت بخش هیچ کس نمی خواهد مشتری خود را از دست بدهد اما این افزایش قیمتی که امروز در حال رخ دادن است اجتناب ناپذیر است.
درباره افزایش نامعقول قیمت خودرو ها در یک ماه اخیر گزارش های زیادی نوشته شده است و نرخ ها لحظه ای رو به افزایش است اما نکته جالب آنکه این دو خودروساز به اصطلاح ملی کوچکترین تلاشی برای کنترل قیمت ها در بازار انحصاری نکرده و بدون توجه به نگرانی ها و شرایط مردم، به راحتی قیمت ها را افزایش می دهند.
در تأیید این ادعا، یکی از خریداران خودرو 206 تیپ 2 گفت: روز شنبه 30 تیرماه امسال پس از آنکه از خرید خودرو با قیمت کارخانه ای و از نمایندگی ها ناامید شدم و متوجه شدم هیچ فروشی از سوی کارخانه انجام نمی شود، به ناچار به سراغ نمایشگاه داران اتومبیل رفتم.
این خریدار خودرو گفت: روز 30 تیرماه 206 تیپ دو که قیمت کارخانه‌ای آن حدود 37 میلیون تومان ثبت شده است، در بازار آزاد 42 میلیون تومان قیمت گذاری شد، اینجانب پس از صحبت با نمایشگاه‌دار قرار گذاشتم که تا روز 31 تیرماه و پس از دریافت وام خود از بانک، این خودرو را خریداری کنم.
وی اضافه کرد: روز دوشنبه یکم مردادماه زمانی که با سراغ فروشنده رفتم نرخ روز 206 را به من 44.5 میلیون تومان اعلام کرد، من امکان پرداخت 2.5 میلیون تومان را نداشتم و فروشنده هم حاضر نبود این خودرو را با قیمت روز قبل به من بفروشد. فروشنده به من پیشنهاد داد تا روز شنبه 6 مردادماه صبر کنم تا شاید قیمت ها کمی آرام بگیرد.
این خریدار خودرو تولید داخل گفت: هر روز که می گذشت قیمت خودرو مذکور هم افزایش می یافت و نگرانی های من افزون تر و توانایی مالی من بیشتر آب می شد تا اینکه روز 6 مردادماه قیمت 206 تیپ 2 به 46 میلیون تومان رسید.
این مشتری خودرو افزود: متأسفانه در عرضه قطره چکانی خودرو به بازار، دلالان بازار را به دست گرفته اند و جیب مردم را خالی می کنند.وی ادامه داد: البته در یکی از همین نمایشگاه های خودرو که چندین دلال نشسته بودند، همگی به اتفاق اعلام می کردند که دلال بزرگ، دو خودروساز اصلی هستند و آنها نرخ ها را در بازار واسطه گری روزانه تعیین می کنند.
وی ادامه داد: دیگر واقعا هیچ توانایی مالی برای تأمین این رقم نجومی و پرداخت حدود 50 میلیون تومان برای یک خودرو ساده اینچنینی ندارم، موضوع را از ایران‌خودرو هم پیگیری کرده ام اما آنها در جواب فقط می گویند «دلار گران شده است، ما هم تولید نمی کنیم».
ادعای خودروسازان مبنی بر خالی بودن انبارها در حالی مطرح می شود که مشاهدات مسافران هواپیما با مبدأ تهران و هنگام عبور از آسمان پارکینگ خودروسازان، حاکی از دپوی انبوه خودروها در پارکینگ خودروسازان است.
یکی از همین مسافران گفت: زمانی که هواپیما از روی انبارهای خودروسازان عبور می کند، دپوی خودروهای تولید داخل آن هم به طرز فشرده، چشم همه مسافران را می نوازد.
این در حالی است که مسئولان خودروساز داخلی و افرادی که به تازگی به نمایندگی از مردم از این کارخانه های تولید بازدید کردند، ادعا می کنند انبارهای خودروسازان خالی است.
به هر حال دو خودروساز داخلی ما با وجود ادعای تولید داخلی توانسته اند به خوبی بازار انحصاری را به دست بگیرند و در نبود رقابت و همراهی دولت بابت ممانعت از ورود خودروهای خارجی و تعرفه های سنگین گمرک، در این بازار انحصاری به مردم فشار می آورند.
نکته قابل تأمل آنکه در این شرایط نابسامان و توقف فروش خودرو توسط خودروسازان و افزایش قیمت خودرو های داخلی، هیچ مسئولی هم قانون گریزی این انحصارگران را دنبال نمی کند و فقط مردم هستند که تاوان سودجویی ها را از جیب خود می دهند.