آلودگی هوای تهران این روزها در حالی رکوردهای شاخص آلایندگی را جابجا کرده که از نظر برخی در کنار استفاده از مازوت در نیروگاه ها، بخشی از وضعیت موجود به دلیل عدم رعایت استانداردهای خودرویی و بنزین مصرفی بوده و خرابی کاتالیست90 درصد خودروها مزید بر علت شده که رییس اتحادیه تعمیرکاران نیز این موضوع را تایید می کند.
در شهر های مدرن و شلوغ که خودروهای درون سوز سهم بالایی دارند، سلامت کاتالیزور یکی از مهمترین نکاتی است که هر راننده ای باید به آن توجه کند چرا که موتورهای احتراق داخلی به دلیل استفاده از سوخت های فسیلی گازهای آلاینده زیادی تولید می کنند.
خودروسازان به منظور پیشگیری از ورود این گازها به جو، موظف به استفاده از وسیله ای به نام مبدل کاتالیست یا کاتالیزور در مسیر اگزوز هستند که این وسیله در واقع محفظه ای از جنس فولاد ضد زنگ بوده که عایق حرارتی دارد.
در حالی از نقش پررنگ کاتالیست در کاهش آلودگی هوا یاد می شود که کارشناسان این حوزه معقتدند، یک کاتالیست به تنهایی نمی تواند در حل مشکل آلایندگی خروجی از خودروها راهگشا باشد و برای رفع آلایندگی خروجی از خودروها سیستم کنترل آلایندگی خودرو وجود دارد که کاتالیست بخشی از این سیستم محسوب می شود. این روزها که شاخص آلایندگی به دنبال کسب رکوردهای تازه بوده و نفس شهروندان را به شماره انداخته، رییس کنترل کیفیت هوای تهران برآورد کرده، کاتالیست حدود ۹۰ درصد خودروهای تهران خراب بوده که باید نسبت به تعویض آن‌ها اقدام شود در صورتی که اقدامی در این زمینه انجام نمی شود.
علیرضا نیک آیین رییس اتحادیه تعمیرکاران در گفت و گو با خبرنگار خودروکار با اشاره به فناوری تولید خودروهای داخلی و تاثیر آن ها در آلودگی هوا می گوید: با وجود ارتقای استانداردهای انجام شده در این خودروها همچنان فناوری خودروهای فعلی متعلق به دهه 70 میلادی است و در حدود 50 سال از فناوری روز دنیا در زمینه فناوری تولید خودرو عقب هستیم.
وی می افزاید: خودروهای تولیدی در دنیا با مصرف سوخت بسیار پایین در حال تولید هستند این در حالیست که خودروهای تولیدی داخلی در هر 100 کیلومتر بین 10 تا 12 لیتر سوخت مصرف می کنند چرا که بیشتر خودروهای در حال حرکت در شهر تنظیم نیستند و موتورها با مشکلاتی همراه بوده این در حالیست که کاتالیزور خودروها نیز دارای عمر مشخصی هستند ضمن آن که نوع سوخت مصرفی و سوخت تعریف شده برای این کاتالیست ها با یکدیگر مغایر است که باعث می شود در دوره زمانی مشخصی نسبت به تغییر کاتالیست اقدام کرد.
وی با تایید اظهارات مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران مبنی بر خرابی 90 درصد کاتالیست خودروها در ایران ادامه می دهد: هم اکنون درصد بالایی از کاتالیست ها استاندارد خودرو را از دست داده اند و باید هرچه سریع تر نسبت به تغییر و تعویض آن اقدام کرد.
رییس اتحادیه تعمیرکاران با تاکید بر این که به دلیل قیمت بالای این کاتالیست ها از یک سو و نبود فرهنگ استفاده صحیح از این قطعه هم اکنون تمایلی برای تعویض آن در میان دارندگان خودرو وجود ندارد، اظهار می کند: با توجه به حجم فعلی خودروها به طور قطع تعویض کاتالیست با مشکلاتی مواجه خواهد شد به همین دلیل خودروساز با توجه به این موانع به طور شفاف نسبت به تشریح ضرورت تعویض این قطعه اقدام نمی کند در حالی که در دستورالعمل خودرو باید این مساله مدنظر قرار گیرد.
نیک آیین با بیان این که کاتالیست نوعی فیلتر به شمار می رود که این نیز عمر مشخصی داشته و نیاز به تعویض دارد، می افزاید: به دلیل قیمت بالا هم اکنون دارندگان خودرو تمایلی برای تعویض ندارد ضمن آن که خودروسازان داخلی نیز در تامین این قطعه با چالش هایی مواجه هستند که این موارد در کنار هم انگیزه اطلاع رسانی تعویض به موقع این قطعه را کاهش داده است.