اگر تجربه چندین ساله رانندگی را داشته باشید، حتما برایتان پیش آمده که بعد از استعلام جرائم رانندگی خود دچار سردرگمی شده باشید. احتمالا بسیاری از جریمه‌های رانندگی در پرونده خود را به یاد نمی‌آورید. اما برای اینکه بررسی دقیق‌تری داشته باشید یا بتوانید در موقعیت‌های مختلف امکان جریمه شدن را بررسی کنید، باید با انواع جرائم راهنمایی و رانندگی آشنایی داشته باشید. علاوه بر نوع جریمه، مبلغ و شرایط جریمه تخلفات رانندگی با یکدیگر متفاوت هستند. این مطلب یک دایره المعارف کامل برای شماست. در ادامه به شما انواع جریمه را معرفی می‌کنیم و خواهیم گفت که کدام تخلفات بیش از سایرین می‌توانند هزینه روی دست شما بگذارند.
جریمه‌های رانندگی چند نوع هستند؟ آشنایی با جرائم راهنمایی و رانندگی
با توجه به گسترش شهرها، شلوغ‌شدن خیابان‌ها و افزایش تعداد ماشین‌ها در سطح شهر، دیگر نمی‌توان انتظار داشت که جریمه رانندگی تنها توسط افسر راهنمایی و رانندگی و تنها برای مواردی خاص انجام شود. در حقیقت روزانه در سطح شهر صدها تخلف رانندگی اتفاق می‌افتد که برای هر کدام، نوع خاصی از جریمه در نظر گرفته می‌شود. جریمه‌هایی که کوچک و بزرگ در پرونده رانندگی شما ثبت می‌شوند و برای هرکدام راهکارها و زمان متفاوتی برای پرداخت خلافی خودرو در نظر گرفته می‌شود. بنابراین برای پرداخت ساده‌تر باید انواع جریمه را بشناسید و از شرایط هرکدام آگاهی کافی داشته باشید.
جریمه تسلیمی؛ دریافت برگه جریمه از افسر راهنمایی و رانندگی
رایج‌ترین و البته قدیمی‌ترین نوع جرائم رانندگی، دریافت برگه جریمه از افسر است. این نوع جریمه که به آن جریمه تسلیمی می‌گویند، زمانی برای شما صادر می‌شود که افسر راهنمایی شخصا در حال ارتکاب تخلف شما را ببیند. فرض کنید در جهت مخالف یک خیابان یک طرفه در حال رانندگی هستید. در انتهای این خیابان افسر راهنمایی به شما هشدار ایست می‌دهد و از شما درخواست می‌کند که مدارک خود را تحویل دهید. سپس با توجه به تخلف مرتکب شده و با دریافت اطلاعات شناسایی، برگه جریمه تسلیمی را به شما تحویل می‌دهد.
افسر باید در این برگه اطلاعات شناسایی، نوع تخلف و تاریخ و زمان دقیق وقوع را درج کند. این نوع از برگه جریمه معمولا بدون اعتراض است. چراکه راننده می‌تواند قبل از صدور قبض توسط افسر، به او اعتراض یا او را از صدور برگه جریمه منصرف کند. اما این نوع از جریمه‌ها را نیز می‌توانید از طریق سامانه پرداخت عوارض خودرو و خلافی آن تسویه کنید.
جریمه الصاقی؛ صدور برگه جریمه بدون حضور راننده
فرض کنید به ناچار و به دلیل عدم وجود جای پارک مناسب، روی پل یا خط کشی عابر پیاده پارک کرده‌اید. اگر افسر راهنمایی و رانندگی خودروی شما را در این وضعیت مشاهده کند، می‌تواند بدون حضور شما و دریافت مدارک شناسایی قبض جریمه صادر کند. در حقیقت افسر راهنمایی و رانندگی در برگه جریمه، اطلاعات عمومی مانند مکان و زمان تخلف و پلاک خودرو را درج و آن را به ماشین الصاق می‌کند. به همین دلیل است که به آن جریمه الصاقی می‌گویند. اعتراض به این نوع از جرائم نیز چندان نتیجه بخش نیست. زیرا فرض بر این است که افسر بعد از مشاهده دقیق تخلف برگه را صادر کرده است.
جریمه دو برگی؛ جریمه با چاشنی تخلف از دستور ایست افسر
یکی از انواع جرائم رانندگی، جریمه دو برگی است. در این نوع از جریمه، تخلف شما توسط افسر راهنمایی و رانندگی مشاهده و به شما فرمان ایست داده می‌شود. در صورتی که از فرمان ایست سرپیچی کرده و خودرو را متوقف نکنید، جریمه دو برگی برای شما صادر می‌شود. در این نوع جریمه علاوه بر پرداخت وجه تخلف صورت گرفته، باید مبلغی را به عنوان سرپیچی از فرمان ایست پرداخت کنید. برای مثال اگر وارد طرح ترافیک شده باشید و بدون توجه به فرمان افسر از دستور ایست سرپیچی کنید، هنگام پرداخت عوارض شهرداری و مشاهده لیست جرائم، هزینه تخلف و سرپیچی از دستور افسر را در پرونده خود خواهید دید.
با توجه به اینکه عدم توقف ممکن است سهوا اتفاق افتاده باشد یا اشتباهی از سوی افسر در مشاهده پلاک وجود داشته باشد، با ارائه مدارک کافی می‌توانید به این نوع جریمه اعتراض کنید. اما آیا این موضوع به این معنی است که جریمه دو برگی بخشیده می‌شود؟ پاسخ این است که در صورت اشتباه افسر امکان بخشیده شدن این جریمه وجود دارد. اما در صورتی که ثابت کنید عدم توقف سهوا اتفاق افتاده، ممکن است با رای افراد مربوطه درصدی از جریمه شما کاهش پیدا کند. مهلت پرداخت جریمه دو برگی ۶۰ روز است. در صورتی که در این مدت جریمه را پرداخت نکنید، مبلغ آن دوبرابر خواهد شد.
جریمه با دوربین راهنمایی و رانندگی؛ ثبت تخلفات با کمک تکنولوژی
این روزها با توجه به ایجاد آزادراه‌ها و خیابان‌های پر رفت و آمد، امکان حضور افسر راهنمایی و رانندگی در همه مناطق شهر وجود ندارد. به همین دلیل بسیاری از تخلفات توسط دوربین راهنمایی و رانندگی ثبت می‌شوند. دوربین‌های هوشمند در بزرگراه‌ها، در مسیرهای منتهی به مناطق طرح ترافیک و بالای چراغ راهنمایی و رانندگی دیده‌اید. در حقیقت تصویر خودروی شما بعد از تخلف در دوربین ثبت و توسط اپراتور در پرونده شما درج می‌شود. امکان اعتراض به جریمه دوربین هوشمند نیز در بسیاری از موارد وجود دارد.
نرخ جریمه تخلفات رانندگی؛ ارزان‌ترین و گران‌ترین جریمه رانندگی چیست؟
بیش از ۵۰ مورد مورد مستقیم برای جریمه رانندگی در قانون ذکر شده است. این جرائم با توجه به حساسیت و عواقبی که دارند، مبالغ مختلفی دارند. برای مثال گران‌ترین جریمه رانندگی در حال حاضر، رانندگی در حالت مستی و با شواهد استفاده از روان گردان، حدود ۴۰۰ هزار تومان است. اما تخلفاتی مانند نداشتن زنجیر چرخ در زمستان ۳۰ هزار تومان جریمه برای شما در بر خواهد داشت.
از طرفی میزان جریمه ممکن است در مکان‌های مختلف متفاوت باشد. برای مثال حرکت به طور مارپیچ در کلان شهرها و جاده‌های بین شهری ۱۵۰ هزار تومان، در سایر شهرها ۱۳۵ هزار تومان و در روستا و مسیر روستایی ۷۵ هزار تومان است.
همچنین گاهی حساسیت روی بعضی موارد از سوی ماموران راهنمایی و رانندگی بیشتر می‌شود. برای مثال ممکن است بعد از گذر از عوارضی برای خروج از شهر، افسر از شما درخواست مدارک بیمه شخص ثالث را داشته باشد. در این شرایط ممکن است با توجه به تصمیم افسر، از جریمه نقدی تا توقیف خودرو پیش روی شما باشد.