شاخصه های فراوانی نظیر حجم موتور، اندازه بدنه، وزن و نوع کاربری، در امر طبقه بندی خودرو ها به کلاس های مختلف تاثیرگذار می باشند. جالب است بدانید که در سراسر دنیا، کلاس خودرو تعیین کننده میزان مالیاتی است که مالک باید برای اتومبیل خود پرداخت کند. مثلا در سال 1920، مالکین اتومبیل های الکتریکی شهری در اروپا از پرداخت مالیات معاف گردیدند چون مقامات بر این عقیده بودند که این کلاس از خودروها هیچ گونه هزینه ای بر دوش شهرداری نمی گذارند. حال به بررسی انواع مختلف این کلاس ها می پردازیم:
میکرو خودرو (Microcar)
در حقیقت این خودروها مابین موتورسیکلت و اتومبیل می باشند که حجم موتورشان کمتر از یک لیتر یا همان 1000 سی سی است و اغلب دارای دو صندلی هستند. ظاهر میکرو خودرو ها معمولاً عجیب و غیر معمول است و برخی از آن ها تنها دارای سه چرخ می باشند! ناگفته نماند که اکثر میکرو خودرو های امروزی الکتریکی هستند. از میان این دسته از اتومبیل ها می توان به Smart Fortwo اشاره کرد.
هاچ بک (Hatchback)
شاید برای شما جالب باشد که بدانید این گروه از خودروها خود به 5 دسته مختلف تقسیم می شوند:
1) هاچ بک فوق جمع و جور (Ultracompact car)
در سال 2012 وزیر گردش گری کشور ژاپن دستور داد تا برای مسافت های کوتاه، از اتومبیل های فوق جمع و جور برای جابه جایی مسافران و توریست ها استفاده گردد. این دسته اتومبیل ها، از مینی خودروها کوچک ترهستند و حجم موتورشان نیز بیش تر از 50 سی سی است و توانایی حمل یک یا دو نفر را دارند. البته چون این یک کلاس جدید در میان رده بندی خودروها است، هنوز استاندارد ایمنی برای آن تعریف نشده و قرار است تا پاییز امسال اعلام گردد. نیسان توئیزی نیز یک هاچ بک فوق جمع و جور است.
2) هاچ بک شهری (City car)
این خودرو برای استفاده داخل شهر طراحی شده و برخلاف میکروخودروها قوی تر و دارای ظرفیت حمل مسافر بیشتری است. همچنین از آن ها قابل مطمئن تر و دارای تجهیزات بیشتری هستند. گرچه این کلاس از اتومبیل ها می توانند به سرعت های بالا در بزرگراه ها دست پیدا کنند، ولی بدین منظور طراحی نشده اند. البته در کشور ژاپن قانون حکم می کند که حجم موتور این گروه بیش تر از 660 سی سی نباشد و طول خودرو نیز نباید از 3400 میلی متر تجاوز کند. برای این دسته از اتومبیل ها نیز می توان فیات پاندا را مثال زد.
3) سوپرمینی (Supermini)
سوپرمینی ها می توانند دارای 3 یا 5 درب باشند. و برای حمل چهار سرنشین، به طوری که راحت باشند، طراحی گردیده اند. طول این دسته از هاچ بک ها در حدود 3900 میلی متر می باشد. در حالی که این رقم در اتومبیل های سدان حدود 4200 میلی متر است. قابل توجه است که اولین سوپرمینی،فیات 500 بود که در سال 1957 تولید شد. امروزه این کلاس خودروها، از فروش بالایی در کشورهای اروپایی برخوردارند. فولکس واگن پولو بارزترین نمونه در این گروه است.
4) هاچ بک جمع و جور یا خودرو کوچک خانوادگی (Compact car or Small family car)
طول اتومبیل های این گروه تقریباً اندازه سدان ها (سالون ها)، یعنی در حدود 4250 میلی متر می باشد. این خودروها فضای کافی برای حمل پنج مسافر بزرگسال را دارد و اغلب مجهز به موتورهای 1.4 لیتری الی 2.2 لیتری هستند. این کلاس در کشورهای توسعه یافته بیشترین محبوبیت را دارند. مثال مناسب برای این دسته نیز فورد فوکوس است.
5) سوپرهاچ بک (Hot hatch)
به هاچ بک هایی که قابلیت بالا و موتور نیرومند دارند، Hot hatch گفته می شود. این خودروها بر اساس همان هاچ بک جمع و جور خانوادگی ساخته شده اند ولی از کارایی بالاتر و هندلینگ بهتر برخوردارند. این گروه نیز در اروپا از محبوبیت بالایی برخوردارند . گل سرسبد این گروه نیز فولکس واگن گلف GTI است.
سدان (Sedan)
به این دسته از خودروها سالن (Saloon) نیز گفته می شود وخود به 6 دسته تقسیم می شوند.
1) سدان متوسط (mid-size)
به این گروه در اروپا Large Family و در آمریکا mid-size گفته می شود. این خودروها دارای صندوق عقب بزرگ و جادار بوده و توانایی حمل پنج سرنشین بزرگسال را دارند. اکثراً دارای موتورهای شش سیلندر و قوی هستند. ابعاد این گروه از خودروها در کشورهای مختلف متفاوت می باشد. در اروپا طول سدان های متوسط در حدود 4700 میلی متر ولی در استرالیا و آمریکای شمالی بیش تر از 4800 میلی متر است. شورولت مالیبو در این گروه جای می گیرد.
2) سدان جمع و جور (Compact executive)
سدان های جمع و جور نظر تجهیزات در سطح سدان های متوسط هستند ولی از نظر فضای سرنشینان عقب و صندوق عقب از آن ها کوچک تر می باشند. مثل بی ام و سری 3.
3) سدان بزرگ (full-size)
بیش ترین آمار فروش این گروه مربوط به آمریکای شمالی و استرالیا می باشد. طول بدنه این خودروها بالای 4900 میلی متر است. شورولت ایمپالا نیز در این گروه جای می گیرد.
4) نیمه لوکس (mid-luxury)
این دسته نیز از نظر ابعاد با سدان های بزرگ یکسان بوده و از تجهیزات کامل تر و کیفیت بالاتری سود می برند. مرسدس بنز کلاس E نیز از اعضای این گروه است.
5) تمام لوکس یا گرند سالن (Full-size luxury or Grand saloon)
گرند سالن ها که در آلمان به آن ها Oberklasse گفته می شود، به طور معمول دارای 4 درب بوده و از نظر تجهیزات در بالاترین سطح قرار دارند و مجهز به موتور های شش، هشت و حتی دوازده سیلندر هستند. نمونه قابل ذکر برای این گروه مرسدس بنز کلاس S است.
6) سدان اسپرت (Sports sedan)
به سدان هایی که قابلیت های بالا و موتور نیرومند دارند سدان اسپرت می گویند که می توانند 4 یا پنج نفر را حمل کنند. برای مثال می توان از بی ام و M5 نام برد.
استیشن (Station wagon)
به خودروهایی استیشن می گویند که سقفش تا انتهای قسمت بار ادامه پیدا می کند و می تواند سه یا پنج درب باشد. در حقیقت این خودروها به جای 3 ستون در هر سمت، 4 ستون دارند. تقریباً در تمام اتومبیل هایی که در این گروه قرار می گیرند، می توان با خواباندن صندلی سرنشینان، فضای حمل بار را افزایش داد. برای مثال می توان از مرسدس بنز CLS Shooting Brake نام برد.
متولدین دهه 50 و 60 شمسی و قبل از آن احتمالاً باید موتورسیکلت های سه چرخه ای که دارای اتاقک دست ساز بودند را به خوبی به یاد آورند، که اکثراً کار حمل و پخش نفت را در سطح تهران انجام می دادند. به نظر شما آن ها در کدام کلاس قرار می گرفتند؟! منتظر قسمت دوم این مقاله در هفته آینده باشید.