بالا بودن تعداد جان‌باختگان تصادفات جاده‌ای در کشورمان به نسبت میزان جهانی آن هم مسئله‌ای است که هر چه بیشتر ضرورت نصب کیسه هوای خودرو را نمایان میکند.
دیگر برای اینکه در هنگام رانندگی یا سفرهای درون‌شهری و برون‌شهری با خودروی شخصی ایمنی کاملی داشته باشید، بستن کمربند ایمنی به تنهایی کافی نیست و باید خودروی شما مجهز به کیسه هوا یا همان ایربگ هم باشد. بالا بودن تعداد جان‌باختگان تصادفات جاده‌ای در کشورمان به نسبت میزان جهانی آن هم مسئله‌ای است که هر چه بیشتر ضرورت نصب کیسه هوای خودرو را نمایان میکند. در کشور ما مدت زیادی از اجباری شدن نصب کیسه هوا روی خودرو می‌گذرد، اما در این مدت کش و قوس زیادی میان خودروسازان، سازمان استاندارد و شماره‌گذاری خودرو به وجود آمد. البته به‌ظاهر کیسه هوا روی خودروهایی که به تازگی تولید می‌شوند، نصب می‌شود.
سال گذشته بیش از یک‌میلیون و ۱۳۰هزار دستگاه خودرو در کشور تولید شد اما در خوش‌بینانه‌ترین حالت حدود 150هزار کیسه هوا در کشور به تولید رسیده است. برای سال 94 وزارت صنعت، معدن و تجارت از هدف‌گذاری تولید یک‌میلیون و 400هزار دستگاه خودرو تا پایان سال جاری خبر داده است و به این ترتیب اگر قرار باشد تمام خودروهای تولیدی کیسه هوا داشته باشند، باید به همین میزان کیسه هوا تولید یا از طریق واردات تامین شود.
این در حالی است که تعداد تولیدکنندگان کیسه هوا انگشت‌شمار است، اما در کشورمان فرصت‌های بسیار خوب و مساعدی برای سرمایه‌گذاری در زمینه راه‌اندازی خط تولید ایربگ وجود دارد. در این گزارش در گفت‌وگو با محمدباقر رجال، رئیس هیات‌مدیره انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو، علیرضا نیک‌آیین، رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودروهای تهران و غلامعلی طالبی، کارشناس صنعت قطعه‌سازی خودرو، ابعاد سرمایه‌گذاری و بازار کیسه هوای خودرو را مورد بررسی قرار داده‌ایم.
استارت تولید زده شده است
محمدباقر رجال، رئیس هیات‌مدیره انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو با اشاره به اینکه در مورد برخی خودروها این اجبار وجود دارد که کیسه هوا روی آنها نصب شود، می‌گوید: در حال حاضر تعداد محدودی کارخانه در حال تولید کیسه هوا هستند، اما بخش قابل توجهی از کیسه هوای مورد استفاده در خودروها وارداتی است. وی در ادامه می‌افزاید: هر چند که چند تولیدکننده محدود در این زمینه فعال هستند اما هنوز کیسه هوای خودرو به طور کامل ساخت داخل نیست و این تولیدکنندگان تنها بخشی از آن را تولید می‌کنند.
رجال با بیان این موضوع که استارت تولید کیسه هوای خودرو با تلاش همین تولیدکنندگان محدود زده شده است، اظهار می‌دارد: باید امثال همین تولیدکنندگان اقدام به سرمایه‌گذاری در این زمینه کنند. البته این تولیدکنندگان انگشت شمار در حال تلاش هستند و مسلما اگر به تدریج روبه‌جلو حرکت کنند، به جایی خواهند رسید که روزی تمام قطعات کیسه هوای خودرو را تولید کنند.
سرمایه‌گذاران امکان‌سنجی کنند
به گفته رئیس هیات‌مدیره انجمن سازندگان قطعات و مجموعه‌های خودرو، کیسه هوای خودرو جزو قطعات دانش‌بنیان است و باید امتیاز تولید آن یا دانش فنی آن از سایر کشورها خریداری شود و در کشورمان به شکل انبوهی تولید شود. در هر صورت او معتقد است که در صورت دستیابی کامل به دانش فنی هم باید بخشی از قطعات و مواد اولیه آن از خارج کشور وارد شود.
رجال یکی از دلایل اینکه کمتر در زمینه راه‌اندازی خط تولید کیسه سرمایه‌گذاری شده است مربوط به همین موضوع نبود دانش فنی کافی می‌داند و می‌گوید: تولیدکنندگان اصلی کیسه هوا در دنیا کمتر حاضر هستند که دانش فنی آن را در اختیار سایر کشورها قرار دهند. به گفته وی، اگر کسی بخواهد برای سرمایه‌گذاری در زمینه تولید کیسه هوای خودرو اقدام کند، باید در وهله اول این موضوع را بسنجد که آیا تولید این قطعه توجیه اقتصادی دارد یا خیر و باید امکان‌سنجی لازم را در این مورد با برآورد هزینه‌های مختلف انجام دهد.
فرصت سرمایه‌گذاری داریم
علیرضا نیک‌آیین، رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودروهای تهران نیز با بیان اینکه خودروسازان برای لحاظ کردن مسائل ایمنی اجبارهایی دارند که یکی از آنها مربوط به کیسه هوا است، می‌گوید: در سال‌های اخیر، بارها اجباری شدن نصب کیسه هوا روی خودروها تمدید شد و چندین بار خودروسازان برای نصب این قطعه، زمان خواستند. البته در حال حاضر هم تمام خودروها تحت پوشش نصب ایربگ قرار ندارند و تعدادی از خودروها دارای چنین آپشنی هستند.
وی با اشاره به اینکه در کشور ما فرصت برای سرمایه‌گذاری در زمینه تولید کیسه هوای خودرو وجود دارد، اظهار می‌دارد: دلیل این موضوع که باوجود فرصت سرمایه‌گذاری، تمایل زیادی برای سرمایه‌گذاری و تولید کیسه هوای خودرو وجود ندارد این است که اجبار بسیار قوی و موکدی در مورد نصب این قطعه وجود ندارد و حتی بعضا برخی خودروسازان تعبیه کیسه هوا در خودرو را آپشنی می‌دانند که تجهیز محصول به آن، اختیاری است و به درخواست خریدار انجام می‌شود، در حالی که امروزه بعضی از تولیدکنندگان اتومبیل کلاس‌های تولیدی‌شان مجهز به شش ایربگ است که نه‌تنها سرنشینان جلوی خودرو را پوشش می‌دهد، بلکه صندلی عقب و حتی بدنه بیرونی خودرو هم برای حفاظت از عابران پیاده مجهز به این سیستم حفاظتی است. مثلا برند فورد در کلاس EcoSport شش ایربگ تعبیه کرده است.نیک‌آیین هم معتقد است زمانی که ایربگ در تمام خودروهای تولیدی نصب شود، بستری آماده می‌شود که سرمایه‌گذاران در این زمینه سرمایه‌گذاری کرده و خط تولید این محصول را راه‌اندازی کنند.
قانون نصب کیسه هوا کامل اجرا نمیشود
وی معتقد است که یکی از مشکلات و ریسک‌های سرمایه‌گذاری در تولید کیسه هوای خودرو همین موضوع نصب نشدن آن در تمام خودروها است و چنانچه قانون مربوط به این موضوع به طور کامل اجرا شود و تقاضا برای آن به وجود بیاید، حتما افرادی خواهند بود که اقدام به سرمایه‌گذاری در این زمینه کنند. اما بخشی از کیسه هوای خودرو که از طریق واردات تامین می‌شود، نه توسط تاجران و بازرگانان بلکه توسط خودروسازان وارد کشور می‌شود و به‌ظاهر برای آنها سود خوبی هم دارد، زیرا اضافه کردن هر آپشنی روی خودرو موجب می‌شود که به قیمت آن افزوده شود.
به گفته نیک‌آیین، بخش عمده‌ای از ایربگ‌های وارداتی از کشورهای کره جنوبی، ژاپن و آلمان تامین می‌شود.رئیس اتحادیه تعمیرکاران خودروهای تهران با اشاره به اینکه در کشور ما معمولا کیسه هوا روی خودروهایی که قطعات آن به‌صورت منفصل وارد کشور می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد، می‌گوید: خودروهایی مانند تویوتا، هوندا، کیا و ماکسیما قطعات آن به‌صورت منفصل وارد کشور می‌شود و در کارخانه‌های داخلی مونتاژ می‌شود و کیسه هوا هم جزو قطعاتی است که برای چنین خودروهایی وارد کشور می‌شود.
تولید کیسه هوا صرفه اقتصادی دارد
غلامعلی طالبی، کارشناس صنعت قطعه‌سازی خودرو نیز با اشاره به تولید یک‌میلیون و 130هزار دستگاه خودرو در سال گذشته می‌گوید: شاید در خوش‌بینانه‌ترین حالت در سال گذشته حدود 150هزار کیسه هوا در کشور تولید شده باشد و ایربگ‌های تولید داخل بیشتر در خودروهای تیبا، پژو 206، پرشیا، سمند و دنا که به تازگی در حال تولید هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این کارشناس در پاسخ به این پرسش که آیا تولید کیسه هوای خودرو در کشورمان صرفه اقتصادی دارد، اظهار می‌دارد: کشور ما دارای نفت است، بنابراین در حوزه تولید قطعاتی که از مشتقات نفت است، می‌توانیم بسیار موفق باشیم.
در واقع تولید کیسه هوا کار چندان دشواری نیست، البته تولید باید دارای مقیاس اقتصادی باشد. به گفته طالبی، تولید کیسه هوای خودرو کار دشواری نیست اما این کیسه دارای سنسور تصادف است که با توجه به ضربه‌ای که به بدنه خودرو وارد می‌شود، هشدار می‌دهد و شیر هوا باز شده و کیسه پر از هوا می‌شود. در واقع در کشور ما توان و دانش فنی تولید این سنسور وجود ندارد و این قطعه وارداتی است و اغلب از چین وارد می‌شود. بنابراین اگر روزی بخواهیم در کشورمان تولید ایربگ را به‌طور کامل داشته باشیم، باید به جایی برسیم که بتوانیم تولید این قطعه حافظ جان سرنشینان و رانندگان را در کشورمان داشته باشیم.
تنوع خودرو در بازار بیش از آن است که قیمت خرید کیسه هوای هر کدام را تک‌به‌تک بررسی کنیم. اما در اینجا به قیمت این وسیله امنیتی در چند خودروی پرمصرف در بازار ایران اشاره می‌شود. قیمت هر کیسه هوا برای ال 90 حدود 800هزار تومان و مجموع دو کیسه هوا یک میلیون و 600هزار تومان است. قیمت دو کیسه هوا برای سمند و پژو 700هزار تومان و قیمت دو کیسه هوا برای پراید و تیبا 600 تا 700هزار تومان است.