اوایل دهه 70 بود که خودروهای اروپایی و ژاپنی با قیمت های به نسبت بالایی در بازار خرید و فروش می شدند و مصرف کننده چاره ای جز خرید یک خودروی وارداتی گران قیمت نداشت، اما کره ای ها با قیمت مناسبت سبد محصولاتی کامل با سه برند دوو، هیوندای و کیا، پا به بازار ایران گذاشتند و توانستند در سخت ترین شرایط تحریم های بین المللی بخش اعظمی از فروش خودروهای وارداتی را نصیب خود کنند و دیگر بازارهای بین المللی را پشت هم درنوردند.
امروزه کیا و هیوندای بزرگ ترین سهم از فروش خودروهای وارداتی را در کشور ما دارند. گرچه افزایش بهای ارز قیمت محصولات این دو شرکت را در طی زمان افزایش داد اما مانع پیشرفت آن ها نشد و توانستند با تحولات کیفی، طراحی و خدمات پس از فروش، خریدار را به گونه ای ترغیب کنند تا محصولات این دو برند را به نسبت دیگر رقبا ترجیح دهند.
در هر صورت با توجه به این که رفته رفته پس از برداشته شدن تحریم های بین المللی شاهد حضور خودروسازان دیگری در بازار خودرو خواهیم بود، شرایط را مناسب دیدیم تا به سراغ یکی از محصولات پرطرفدار این شرکت در ایران برویم که در عین محبوبیت تا حدی نیز ناشناخته است.
کیا سراتو از هواسئونگ کره جنوبی تا سایپا تهران
سابقه حضور کیا سراتو یا نام دیگر آن فورته در کشور ما به بیش از 6 سال پیش باز می گردد و نسل اول این خودروی کامپکت (خانوادگی کوچک) در هر دو مدل کوپه و سدان با موتورهای 1.6 و 2 لیتری در ایران عرضه شد.
گرچه نسل دیگری از این خودرو با همین نام در سال های قبل از 2008 میلادی در تعداد به نسبت محدودی در ایران عرضه شده است، اما خود شرکت کیا هم این خودرو را به عنوان تولیدات قدیم خود بر شمرده و آن را با نام اسپکترا خوانده و آن را جزی از سراتو ها به حساب نیاورده است.
از سال گذشته نیز کیا سراتو نسل اول در شرکت سایپا مونتاژ می شود و هر دو نسخه 1.6 و 2 لیتری در نمونه سدان به بازار عرضه شده است.
این که چرا شرکت سایپا به سراغ تولید نسل قدیم این محصول رفته و هم زمان با دیگر تولیدکنندگان جهانی این خودرو به سراغ نسل جدید آن نرفته خود جای تامل دارد.
در هر صورت نسل جدید در سال 2012 معرفی شد و هر ساله این شرکت با تغییرات بر روی آن فیس لیفتی جدیدی از آن را در بازار عرضه می کند.
نمونه مورد بررسی قرار گرفته مدل سال 2016 در نسخه 2 لیتری کوپه است که هم توسط نمایندگی آن یعنی شرکت اطلس خودرو و هم به صورت خارج از نمایندگی پا به ایران گذاشته است.
زبان طراحی متفاوت نسبت به نسل اول
کیا سراتو به دلیل طراحی خوب و ظاهر جوان پسندش توانست در بازار به فروش خوبی دست پیدا کند و طراح مشهور خودروهای کیا، یعنی پیتر شرایر با تغییراتی که در طراحی بیرونی نسل های جدید محصولات کیا، از اسپورتیج گرفته تا همین سراتو، موافقان و مخالفان خود را پیدا کرده است.
المان های ظاهری مدل کوپه با مدل های سدان و هاچبک به غیر از داخل و بخشی از جلوی خودرو متفاوت است.
استفاده از چراغ های مه شکن گرد در دو طرف سپر جلو بیننده را به یاد محصولات کوپه و اسپرت ژاپنی می اندازد اما هرگز حس و حال و شور آن ژاپنی ها را القا نمی کند.
چراغ های جلویی چسبیده به جلو پنجره باریک و پوزه بزرگ خنک کننده رادیاتور از مهم ترین ویژگی های طراحی در جلوی خودرو هستند.
در عقب استفاده از یک دیفیوزر که بیشتر حالت نمایشی دارد و چراغ های کشیده شده که امتداد آن ها به دو طرف کنار خودرو هم می رسند جلوه بسیار متفاوتی به نسبت نسل قبلی آن داده است.
طراحی سقف و ستون ها زاویه دار شده است و امتداد آن ها به زاویه بیشتری به ستون های عقبی می سد و جلوه تخم مرغ شکلی به این خودرو داده است.
طول این خودرو در حدود 4350 mm است که به نسبت نسل قبل در حدود 130mm کوتاه تر شده است.
چرخ های 18 اینچی با سایز 215 هم سایز مناسبی دارند و جلوه این خودرو را از دید بقل خراب نکرده است.
مسئله ای که امروزه در بسیاری از خودروها به دلیل استفاده از چرخ های سایز کوچک قابل مشاهده است.
فضای داخلی و امکانات رفاهی کیا سراتو
در بخش طراحی داخل اتاق، سراتو به شدت نا امید کننده ظاهر شده است. هیچ تفاوتی بین طراحی کابین مدل کوپه با سدان وجود ندارد و استفاده از چرم و پلاستیک یک دست مشکی و فیبرکربن غیرواقعی در کنسول مرکزی، ظاهری به شدت نازیبا و همینطور تکراری به آن داده است.
در واقع می توان گفت که طراحی داخل اتاق به نسبت نسل قبل هیچ گونه پیشرفتی نداشته و کیا در این بخش کم کاری کرده است.
گرچه در دیگر محصولات جدید این خودروساز همچون اسپورتیج و اوپتیما با ظاهری مدرن و زیبا طرف هستیم اما سراتو جدید به کلی فاکتور گرفته شده است. فضای داخل اتاق با این که خودرو به نسبت نسل قبلی فضای بیشتری در اختیار سرنشینان قرار می دهد.
صندلی های جلو راحت هستند و به خوبی سرنشینان را در خود جای می دهند. فضای صندلی های عقب هم برای دو نفر کافی است، گرچه در زمینه فضای داخل کابین، مدل سدان به نسبت مدل کوپه ترجیح داده می شود.
در مرکز کنسول از صفحه نمایش لمسی سیستم صوتی قرار گرفته و در زیر آن هم سیستم مربوط به تنظیم تهویه دو منطقه ای حضور دارد.
این خودرو به سیستم رهیاب ماهواره ای مجهز نیست و به همین دلیل هم صفحه نمایشی برای آن در کنسول در نظر گرفته نشده است.
سراتو در بخش ایمنی به 6 ایربگ مجهز شده و دوربین دید عقب و سنسور پارک در عقب و جلو آن قرار داده شده است.
از امکانات رفاهی آن هم می توان به سیستم ورود بدون کلید، کروز کنترل، گرمکن صندلی های جلو و گرمکن فرمان، سان روف، کنترل پایداری دینامیکی، صفحه نمایش TFT، پدال تعویض دنده پشت فرمان و صندلی برقی اشاره کرد.
در واقع سطح تجهیزات این خودرو با یک مدل چینی 80 میلیون تومانی برابری می کند و آپشن خاصی به همراه این خودرو عرضه نشده است.
قوای محرکه معمولی اما بی رقیب در بازار ایران
همانند نسل قبلی موتور 2 لیتری با کد Nu که به صورت گسترده در محصولات هیوندای و کیا استفاده می شود، قدرت دهنده مدل وارد شده به کشور ما است و وارد کننده قید موتور قوی تر و جذاب تر 1.6 لیتری توربو را به کلی زده است.
این موتور در حدود 158 اسب بخار قدرت را در دور 6500 rpm تولید می کند و حداکثر گشتاور تولیدی آن هم 194 نیوتن متر در دور 4800 rpm است.
این موتور 4 سیلندر خطی شکل به یک جعبه دنده 6 سرعته تیپ ترونیک با قابلیت تعویض دنده توسط پدال پشت فرمان مجهز شده و نیرو را به چرخ های جلو انتقال می دهد.
ظرفیت باک هم معادل 50 لیتر است و کیا مدعی شده است که با بنزین یورو5 این خودرو مصرف سوخت ترکیبی برابر با 7.4 لیتر در هر 100 کیلومتر دارد.
تعلیق جلو مک فرسون مجهز به آنتی رول بار است و تعلیق عقب هم میل پیچشی به همراه آنتی رول بار که دلیل اصلی هندلینگ نه چندان خوب این خودرو است.
در هر صورت در بخش قوای محرکه و انتقال نیرو شاهد تفاوت عظیمی با نسل قبلی نیستیم و وارد کننده موتور اسپرتی تر توربو با جعبه دنده دستی را در ایران عرضه نکرده است و از نظر ما نمونه توربو به همراه جعبه دنده دستی جلوه اسپرت تری دارد و با طراحی کوپه مانند این خودرو هماهنگ تر است.
تجربه رانندگی با سراتو کوپ
نسل قبلی سراتو کوپ به سواری خشک و خشن و لذت رانندگی نه چندان قابل توجه شهرت یافته بود، بنابراین در مواجه با مدل جدید مهمترین پرسش این است که این دو نقطه ضعف تا چه حد برطرف شده اند.
اما پیش از وارد شدن به مباحث فنی باید گفت که کابین سراتو کوپ فضای قابل قبولی را برای 4 نفر ارائه می دهد و از این جهت کاربردی تر از برخی خودروهای کوپه دیگر مانند جنسیس کوپه یا تویوتا جی تی 86 ظاهر می شود اما فضای سر ردیف عقب برای افراد بلند قد چندان تعریفی ندارد.
جنس و متریال کابین مانند تمامی خودروهای ارزان قیمت (در بازار جهانی) کره ای دیگر با هوشمندی انتخاب شده و ساده و در عین حال با کیفیت به نظر می رسد، اما در فضای داخل کابین هم مانند طراحی خارجی از حس و حال اسپرت خبری نیست و شباهت بسیار زیاد به مدل سدان قطعا نمی تواند نقطه قوتی در این زمینه باشد.
با این وجود موتور 2.0 لیتری سراتو کوپ مشخصات قابل قبولی را در این سگمنت قیمتی از خود نشان می دهد و حتی می توان گفت که سراتو با این پیشرانه نه چندان مدرن، در مقایسه با رقبایی نظیر مزدا 3، هیوندای النترا، میتسوبیشی لنسر و رنو فلوئنس،یکی از سریعترین هاست.
براساس شتاب گیری های میدانی در وضعیت نه چندان استاندارد تهران (از نظر ارتفاع از سطح دریا و کیفیت سوخت) صفر تا صد سراتو کوپ حدود 9.0 الی 9.5 ثانیه به طول می انجامد و این خودرو اندکی از مزدا 3 (به عنوان نزدیک ترین رقیب با موتور غیر توربو) سریعتر است.
هماهنگی بین موتور و گیربکس و واکنش های گیربکس در سبک و سنگین کردن به موقع دنده ها نسبت به نسل قبل به کلی متحول شده و بسیار بهتر به نظر می رسد.
بنابراین باید مشخصات فنی سراتو کوپ را از نظر پیشرانه و گیربکس مناسب دانست اما آنچه در زمان رانندگی جلب توجه می کند، بی حسی فرمان است که البته به لطف تنظیمات سه گانه (نرم- معمولی و اسپرت) تا حدی تغییر می کند، اما در وضعیت اسپرت جز سفتی و سنگینی بیش از حد فرمان، چیز دیگری عاید راننده نخواهد شد.
به عبارت دیگر سراتو کوپ به عنوان یک خودرو نسبتا اسپرت برای قشر جوان، اطلاعات چندان دقیقی را از وضعیت مسیر به راننده منتقل نمی کند و لذت رانندگی بالایی ندارد.
سیستم تعلیق این مدل قطعا نسبت به نسل قبلی بهبود یافته و ضربات را به شکل بهتری دفع و جذب می کند، بنابراین می توان گفت که کیفیت سواری در مجموع بهتر شده است اما مشکلی که اکثر مالکین با آن مواجه اند، ناپایداری محور عقب در سرعت های بالاست.
ظاهرا سادگی سیستم تعلیق در کنار تنظیم اسپرت آن مانع از جذب دقیق موج های جاده در سرعت های بالا می شود و احساسی از عدم تعادل و ناپایداری به راننده منتقل می شود. این مشکل فراگیر بین مدل های سدان و کوپه مشترک است و البته با تغییر سایز رینگ و تایر و استفاده از رینگ های کوچکتر تا حدی کمرنگ می شود.
به هرحال در یک جمله می توان گفت که سراتو علیرغم شتاب و کشش خوب و پیشرفت قابل توجه در زمینه سواری و هماهنگی موتور و گیربکس نسبت به نسل قبل، بیشتر از آنکه واقعا یک خودرو اسپرت و جوان پسند باشد، یک سدان اقتصادی دو درب است که می تواند نیازهای حداقلی مشتریان خود را برآورده سازد.
قیمت و شرایط بازار
سراتو کوپ مدل 2016 توسط نمایندگی با قیمت 147 میلیون تومان به فروش می رسد و این در حالی است که نمونه سدان قیمتی برابر با 135 میلیون تومان دارد، اما بهای بالاتر به نسبت مدل سدان و نبود رقیب مستقیم کار را برای تصمیم گیری در مورد این خودرو دشوار کرده است.
گرچه در بازار می توان نمونه های صفر کیلومتر بر حسب آپشن را با قیمت کمتری هم خریداری کرد.
به دلیل نبود رقیب مستقیم در بازار و محبوبیت خوب این خودرو می توان پیش بینی کرد که در صورت عرضه گسترده فروش این نسل همانند نسل قبلی اش خوب باشد.
البته نباید رقبای کارکرده نظیر نسل های قبلی ب ام و سری سه یا جنسیس کوپه و تویوتا GT86 که در این بازه قیمتی حاضر هستندرا از قلم انداخت، اما بازار خودروهای صفر کیلومتر با فقر انتخاب در مدل های کوپه روبروست و در چنین شرایطی سراتو کوپ یکه تازی می کند.
در هر صورت عرضه مدل توربو با جعبه دنده دستی می توانست انتخاب بهتری باشد اما شرکت وارد کنند حاضر به ریسک عرضه این نمونه نشده است. البته این مشکل تنها منحصر به سراتو نمی شود مشابه این مسئله را در مورد دیگر مدل های کیا و هیوندای نیز مشاهده می کنیم.