سال 97 و شروع آن برای بخش های اقتصادی و صنعتی با سالیان گذشته کمی متفاوت تر بود، نوسان های عجیب و غیر عادی ارز در طول یک هفته بخش های مختلف صنعت را با یک چالش عظیم رو به رو کرد. اگرچه دولت در هفته گذشته تصمیم گرفت تا نرخ ارز را تک نرخی و بر پایه 4200 تومان تعیین کند اما بازار غیررسمی همچنان با نرخ های بالاتر از پنج هزار تومان فعال است. و به نظر نمی رسد تاثیرات این نوسانات بر بخش های مختلف تولیدی با این تک نرخی شدن تقلیق یابد.
بسیاری از کارشناسان دلار 4200 تومانی را تورم زا می خوانند و از آنجایی که بخشنامه های بانک مرکزی بر بازارهایی مثل بورس،سکه و ارز مشخص نیست سایر بازار ها وبخش های صنعتی هم منتظر آثار این بخشنامه دولت باقی مانده اند.
نوسانات نرخ ارز بر تایر سازی تاثیرگذار است
در حالی که زمزمه تاثیر نوسانات نرخ ارز بر بازار خودرو و افزایش قیمت ها به خصوص در بخش واردات به گوش می رسد، قطع به یقین در بازار ها و صنایع مرتبط با بخش خودروسازی هم این موضوع دیده خواهد شد. بی شک یکی از بخش ها، صعنت تایر سازی در کشور است.
در همین رابطه محمدرضا گنجی- رییس انجمن صنعت تایر می گوید: «قسمتی از ارز ما ارز مبادله ای به قیمت 3700 تومان بوده و اکنون این ارز مبادله ای پس از نوساناتی که در بازار به وجود آمد به 4200 تومان تک نرخی تبدیل شده است. به همین میزان رشد نرخ ارز در صنعت تایر سازی هم تاثیر گذار خواهد بود، شاید تاثیر زیادی نداشته نباشد اما به هر حال این اتفاق رخ خواهد داد.»
واحد های در حال احداث تنها نیاز آینده را تامین می کنند
او در ادامه در خصوص تصمیم وزارت صنعت، معدن و تجارت برای راهاندازی چهار شرکت تایرسازی با مشارکت سازمان گسترش و نوسازی صنایع(ایدرو) و بخش خصوصی برای جبران کمبود تولید تایر در کشور که از 3 سال پیش در دستور کار قرار گرفته است می گوید: «در آینده تقاضا در بازار بیشتر خواهد شد بنابراین عرضه هم به همان نسبت باید بیشتر شود، اگر این واحد های تولیدی در چهار و پنج سال آینده راه اندازی شوند تقاضا برای آن ها هم ایجاد خواهد شد اما این گونه نیست که سهم بازار تایر های داخلی نسبت به وارداتی ها تغییر چندانی پیدا کند و همان حدود ۷0درصد نیاز کشور به تایر توسط تولیدکنندگان داخلی تامین میشود و 30درصد باقیمانده نیاز کشور به تایر توسط تجاری که پروانه واردات دارند انجام میشود و این واحد های تولیدی تنها پاسخگوی نیاز تقاضا در آینده خواهند بود».
گنجی در خصوص تامین نیاز مواد اولیه در صنعت تایر سازی معتقد است که این صنعت با چالش خاصی روبه رو نیست و مشکلی در این زمینه وجود ندارد.
داخلی سازی همه محصولات به صرفه نیست
رییس انجمن صنعت تایر در پاسخ به این سوال که چگونه می شود 30 درصد سهم بازار وارداتی ها را هم در خدمت داخلی ها قرار دهیم عنوان کرد: «گاهی لازم است بعضی محصولات به کشور وارد شوند، و نمی شود ما آن ها را بسازیم، به طور مثال تایر های معدنی و تایر های خاص، این ها محصولاتی هستند که در طول سال مصرف زیادی ندارند اما باید وارد شوند. ما توان و فناوری تولید این گونه تایر ها را در کشور داریم اما تولید آن ها به صرفه نیست. کارخانه هایی در دنیا وجود داد که این ها را برای همه کشور ها صادر می کنند».
صادرات و صنعت تایر نیازمند ثبات وضعیت است
او در رابطه با جایگاه صنعت تایر در کشور و صادرات اش به خارج از کشور می گوید: «ما همیشه در صنعت تایر نگاه تجاری داشته ایم و به کشور های همجوار صادرات داریم. یکی از واحد های تولیدی به نام یزد تایر با توجه به اینکه لایسنس آن با وردشتاین هلند است به رومانی صادرات دارد. این بدان معناست با برند اروپا توانسته به خود اروپا تایر صادر کند».
دولت باید حمایت های تشویقی را جایگزین کارهای ترغیبی کند
گنجی در پاسخ به این سوال که تایر سازان چه مطالباتی از دولت دارند عنوان کرد: «ما همانند همه صنعتگران دیگر نیازمند ثبات هستیم. اگر قرار است دلار 4200 تومان باشد پس ثباتی هم وجود داشته باشد تا بتوانیم برای آینده برنامه ریزی کنیم. در زمینه صادرات هم زمانی که بستر صادرات را فراهم کرده ایم با کاهش و افزایش قیمت از آنجایی که صادرات شکننده است زمینه آن از بین می رود. برای این امر باید تهمیداتی اندیشید این گونه نیست که قیمت دلار بالا برود صادرات ما هم بیشتر می شود، این یک صادرات مصنوعی است چرا که زمانی که دلار پایین بیاید فعالیت تجاری در عرصه بین المللی هم کاهش پیدا می کند.»
رییس انجمن صنعت تایر درادامه افزود: «اینکه ارز را از تولید کنندگان گران تر بخرند کار خوبی نیست همانند این است که کمک اضافه ای به آن ها شده است و این اتفاق صادرکننده را تنبل می کند. اگر به تولید کنندگان وام و یا تخفیف و معافیت های مالیاتی بدهند و کارهای تشویقی انجام شود به جای کار های ترغیبی قطعا خیلی بهتر است.»
در سالی که به دستور رهبر معظم انقلاب سال حمایت از کالای ایرانی نامیده شده است به نظر می رسد دولت باید اهتمام ویژه ای برای حمایت از صنتعگران و تولید داخلی باید بیاندیشد تا صنعت هایی همانند تایر سازی که بخش تولید داخلی و صادرات آن به خوبی در حال فعالیت هستند به سبب نوسانات ارزی و عدم ثبات وضعیت اقتصادی متحمل ضرر و افول و رکود نشوند و صنایع دیگر نیز همانند این صنعت بتوانند توان تولید داخل خود را افزایش دهند و هم کالای با کیفیت خود را هم در جامعه تزریق کنند و هم بازار های جهانی را مورد هدف قرار دهند.