دونالد ترامپ از ابتدای دوره ریاست جمهوری خود، دقیقا مانند آنچه که در دوران انتخاباتش گفت عمل کرد و سفت و سخت پای اجرای تحریم های چندجانبه بر علیه ایران ایستاد. این به معنای بسیار محتاط تر حمل کردن شرکت هایی است که با آمریکا روابط مستقیم و غیر مستقیم دارند.
صنعت خودروسازی ایران که به نوعی بازوی صنعت کشور محسوب می‌شود یکی از اهداف اصلی این تحریم‌ها است. اگر شرکت‌هایی که همزمان با بازار ایران و آمریکا همکاری دارند، همچنان فعالیت خود را با ایران ادامه دهند، این امکان وجود دارد که آمریکا اسامی آن‌ها را در لیست تحریم‌های خود قرار داده و دیگر اجازه فعالیت در بازار خود را به آن‌ها ندهد. به دلیل این که بازار آمریکا برای بسیاری از شرکت‌ها و مخصوصا خودروسازان اهمیت دارد، آن‌ها قطعا در روابط شان با ایران تجدید نظر خواهند کرد.
سلاح اصلی تحریم‌های آمریکا همان قطع ارتباط با شرکت‌هایی است که در حال حاضر همزمان با ایران و آمریکا فعالیت میکنند و شرکت‌های خودروسازی هم از این قاعده مستثنی نخواهند بود. آمریکا این شرکت‌ها را تحت فشار قرار می‌دهد و آن‌ها را مجبور می‌کند تا بین خود و ایران تنها یکی را انتخاب کنند.
همین فشار‌ها باعث شد تا شرکت‌های فرانسوی مانند پژو - سیتروئن و رنو که در سال 2017 تقریبا 40 درصد بازار ایران را در دست داشتند و فروش یک میلیون و 600 هزار دستگاه خودرو را در بازار ایران تجربه کرده اند، خود و منافعشان را در خطر حس کند.
این تحریم‌ها کاری کرد تا PSA مجبور شود تا میان بازار ایران که 25 درصد آن را در اختیار دارد و بازار آمریکا یکی را انتخاب کند. از طرف دیگر، این شرکت فرانسوی یک برنامه ریزی 10 ساله برای ورود دوباره به بازار آمریکا انجام داده است و برایش اهمیت بسیار زیادی دارد.
این مسائل باعث شد تا فرانسوی ها مانند آنچه که تاریخ در گذشته نیز ثابت کرده بود، زیر قول قرار خود با ایران بزند و درست مثل یک رفیق نیمه راه، ایران را در میانه راه رها کند و به سراغ منافع خودش برود.
البته اخیرا حدس و گمان‌های زیادی در رابطه با ماندن یا رفتن این خودروسازان زده می‌شد، اما به عقیده بسیاری از کارشناسان شرکت‌های فرانسوی، طبق عادت‌های دیرین، نمی‌توانند به تعهداتشان پایبند بمانند و مسئولین ما هم که شاید حافظه تاریخی ضعیفی دارند به آن‌ها اعتماد کردند و نتیجه آن‌ها هم چیزی به جز بدقولی فرانسوی‌ها نشد.
رنو هم رفتنی می‌شود؟
شرکت رنو یکی دیگر از فرانسوی‌های فعال در ایران است که بازار خوبی را هم برای خودش دست و پا کرده است. این شرکت از طریق یک جوینت ونچر، اعلام کرد که قصد فعالیت در بازار ایران را دارد اما از همان ابتدا هم این قرارداد روال درستی را طی نکرد وبا مشکلات اساسی رو به رو شد. سه ماه پس از امضای نهایی قرارداد (در آذر ماه سال 1396)، محسن صالحی نیا، معاون امور صنایع وزارت صنعت اعلام کرد که در واگذاری بن رو به رنو به مشکلاتی بر خورده اند.
از طرف دیگر، در حال حاضر رنو و نیسان دارای سهام مشترک هستند. این غول خودروساز ژاپنی در حال فعالیت در بازار آمریکای شمالی است و به هیچ عنوان قصد از دست دادن آن را ندارد. این شرکت در سال 2017 تعداد 1 میلیون و 593 و 464 دستگاه از خودروهایش را در آمریکای شمالی به فروش رساند و از نظر فروش جهانی، در رتبه دوم پس از شرکت فولکس واگن ایستاد. شاید همین امر باعث افزایش فشار شرکت نیسان بر رنو برای خروج از ایران شود و نهایتا رنو هم به سرنوشت پژو سیتروئن دچار شود.
پژو سیتروئن کار خود را یک سره و خروج خود از ایران را اعلام کرد. حال اگر رنو با به خطر افتادن منافع خود قصد رفتن کند، فرانسوی‌های بد قول آب سردی بر پیکره صنعت خودرو ایران می‌ریزند و مانند همیشه خودروسازان را با هزاران امید و آرزو در نیمه راه رها میکنند.
حال سوال اینجا است که با همه این اوصاف تکلیف قراردادهای خودرویی و جوینت ونچرها که هزینه های زیادی برای آن شده بود، چه می‌شود؟