ورود قطعه‌سازان ایرانی به زنجیره تامین قطعات پژو و رنو کمک می‌کند تا سرعت داخلی سازی محصولات پسابرجامی بنگاه‌های خودروساز بیشتر شود اما اگر پژو رفتنی شود تکلیف قراردادهای دو شرکت جوینت ونچر خودروساز و پرداخت غرامت آن ها به قطعه سازان چه می شود؟
نزدیک یک ماه است تب و تاب ماندن یا رفتن اروپایی ها در صنعت خودروی کشور داغ است. هرکسی نظر و تحلیل خود را دراین زمینه دارد، برخی معتقدند فرانسوی ها حتی اگر فعالیت هایشان را هم تعلیق کنند رفتنی نیستند و راهی برای تدوام همکاری های خود پیدا خواهند کرد و عده ای معتقدند آن ها باز هم دست ایران را در خودروسازی در حنا می گذارند و ایران مجددا با هجوم تحریم ها تنها خواهد ماند. اما آنچه که شاید کمتر به آن توجه شود وضعیت قطعه سازان و قرارداد ها و سرمایه گذاری هایی است که آن ها بر اساس تیراژ تولید پیش بینی شده در سال 97 و پس از برجام انجام داده اند.
قطعا ورود قطعه‌سازان ایرانی به زنجیره تامین قطعات پژو و رنو کمک می‌کرد تا محصولات پسابرجامی بنگاه‌های خودروساز داخلی با سرعت بیشتری به سمت داخلی سازی حرکت کنند و در کنار آن، آموزش نیروها در صنعت قطعه سازی و همچنین ورود تکنولوژی‌های روز در این صنعت به داخل کشور تسهیل می شد، اما با تعلیق فعالیت های پژو در ایران مشخص نیست چه اتفاقی برای قطعه سازان خواهد افتاد.
از سویی به فاصله سه روز از بیانیه شرکت پژوسیتروئن مبنی‌بر تعلیق همکاری با خودروسازان ایرانی، انجمن قطعه‌سازان فرانسوی (FIEV) که قرار بود با هیاتی به ایران سفر کند اعلام کرد سفر خود به ایران را به تعویق می‌اندازد. اگرچه انجمن قطعه‌سازان فرانسه در نامه خود به ایران با اشاره به سابقه همکاری حدودا دو دهه ای قطعه‌سازان فرانسوی و ایرانی تاکید کرده بود که این انجمن به همکاری خود با ایران ادامه خواهد داد اما نمی توان نگران تعویق این سفر و سرنوشت قطعه سازان در قرارداد هایی خودرویی ایران با پژو نبود.
در همین رابطه محمدرضا نجفی منش رییس انجمن قطعه سازان همگن به خبرنگار خودروکار می گوید: «پژو هنوز رفتنی نشده است و ما نباید از رفتن آن ها سخن بگوییم، نه تنها آن ها ایران را ترک نکرده اند بلکه به دنبال راهی برای ادامه همکاری با ایران هستند، و این مشکلات موقتی است چرا که پژو در ایران سرمایه گذاری کرده است .»
او در حالی که به ماندن پژو در ایران خوشبین است ادامه می دهد:«پس از انقلاب هیات های خارجی زیادی آمدند و رفتند اما از معدود شرکت هایی که در ایران حاضر به سرمایه گذاری شد شرکت پژو بود ، بنابراین ما نباید در کنار فشار هایی که آمریکا به آن ها وارد می کنند ضربه دیگری هم به آن ها بزنیم و پیش از رفتن آن ها بگوییم رفته اند.»
نجفی منش در پاسخ به سوال خبرنگار خودروکار در مورد اینکه اگر پژو و رنو در ایران ماندگار نشوند آیا در قرارداد ها بندی در نظر گرفته شده است تا به ایران غرامت پرداخت کنند عنوان می کند: «اگر خودشان بر خلاف قرارداد عمل کنند باید به ایران غرامت پرداخت کنند، اما اکنون شرایط به گونه ای است که آن ها ممکن است به این کار مجبور شوند. ما باید کمک کنیم تا راه زورگویی آمریکا و ترامپ را ببندیم تا کار به رفتن آن ها و پرداخت غرامت و این گونه موارد نکشد.»
همچنین در همین زمینه آرش محبی نژاد دبیر انجمن قطعه سازان همگمن به خبرنگار خودروکار می گوید: «پژو فعالیت مستقیمی با خودروسازی آمریکا ندارد، عمده مشکل پژو بحث تعاملات مالی با بانک های بین المللی و در واقع اعتباری است که می خواهد از بانک های آمریکایی دریافت کند.»
او با اشاره به سفر یک هیات فرانسوی از انجمن قطعه سازان فرانسوی می افزاید: «رییس انجمن قطعه سازان فرانسه طی مصاحبه ای اعلام کرده بود که ما سفرمان به ایران را به تعویق می اندازیم اما برداشت رسانه ها این بود که این سفر کنسل شده است و آن ها قصد ترک ایران را دارند. اما پس ازآن آقای جک کوئس مائوگ طی نامه ای قویا تاکید کرد که ما به هیچ عنوان ارتباط 20 الی 25 ساله خود با ایران و قطعه سارانی که شریک همیشگی ما بوده اند را کنسل نمی کنیم و اکنون از ما دعوت کرده اند که در پاریس یک نشست داشته باشیم.»
دبیر انجمن قطعه سازان در مورد قرارداد قطعه سازان با فرانسوی ها می افزاید: «خود پژو سیتروئن با قطعه سازان ایرانی هیچ قراردادی نداشته است بلکه دوشرکت جوینت ونچر با قطعه سازان ایرانی قرارداد داشته اند که یکی از آن ها ایکاپ است که بین پژو و ایران خودرو است و دیگری هم بین شرکت سایپا سیترون است. هر دو این شرکت ها که با قطعه سازان قرارداد امضا کردند در حال حاضر قول داده اند با پلتفرم جایگزین قطعه های مورد نیاز خود را از این قطعه سازان تامین کنند. اما در مورد ادامه همکاری پژو و سیتروئن با ایران برای آن ها هنوز زود است که تصمیمبگیرند. آن ها واقعا به دنبال راهکاری می گردند تا هم با تحریم های سنگین آمریکا همراه نشوند و هم بتوانند به همکاری شان با ایران ادامه دهند.»
او خاطر نشان کرد: «از طرفی لازم است از سوی جامعه قطعه سازی این هشدار به پژو و سیتروئن داده شود که اگر پژو سیتروئن این بار به این جمع بندی برسد که ایران را ترک کند دیگر هرگز جایی برای خود در ایران نمی تواند متصور شود. چرا که دیگر نه در افکار عمومی نه در دل مردم نه در نزد قطعه سازان کشور مطلقا جایگاهی نخواهند داشت و دیگر از سوی قطعه سازی ایران نباید منتظر همکاری باشند. اما ما این تعلیق و تعویق را ترک ایران تلقی نمی کنیم و تصورمان این است که آن ها زمان می خرند تا راه حل پیدا کنند و صد در صد هم این راه منطقی است.»
محبی نژاد در مورد پرداخت غرامت فرانسوی ها به قطعه سازان در صورت ترک ایران خاطر نشان می کند: «بحث غرامت در قراداد خودروسازی آمده و همیشه خودروسازان اعلام کرده اند قرارداد هایشان محرمانه است اما طبق اعلام شفاهی خودروسازان همچین بندی در نظر گرفته شده است ولی به قطعه سازان نسخه ای از قراداد داده نشده است و قطعه سازان در گیر آن نیستند که بخواهند آن را بدانند.»
دبیر انجمن قطعه سازان همگن می افزاید: «انتظار قطعه سازان از خودروسازان این است که اگراین تعاملات و بررسی ها نهایتا به ترک ایران بیانجامد شرکت های خودروسازچ ه ایکاپ چه سایپا سیتروئن به پشتوانه قرارداد ها، غرامت قطعه سازان خود را پرداخت کنند. به دلیل اینکه بسیاری از این قطعه سازان سرمایه گذاری های عظیمی در جهت ایجاد ظرفیت و تولید قطعات استاندارد مدنظر پژو وسیتروئن انجام داده اند و این سرمایه گذاری ها توسط هیچ کسی نمی تواند جبران شود الی آن دوشرکت جوینت ونچری که در ایران تاسیس شده اند.»
از آنجایی که قرارداد های پسابرجام میان خودروسازان و قطعه سازان ایرانی و فرانسوی تاریخ مصرف شان تا نیمه مرداد امسال به پایان خواهد رسید و با بازگشت تحریم‌های آمریکا از اواسط تابستان، روند تامین مواد اولیه نیز برای قطعه‌سازان داخلی به مشکل خواهد خورد باید امیدوار بود در قراردادهای منعقد شده خودروسازان بند های محکمی آمده باشد تا در صورت ترک ایران آن ها مجبور به پرداخت غرامت شوند و قطعه سازان علاوه بر مشکلات عدیده ای که در داخل با آن روبه رو هستند از این قراداد ها دچار ضرر و زیان هنگفتی نشوند.