با شروع تحریمها صنعت خودروسازی کشور هم فصل جدیدی از فعالیتهای خود را آغاز کرد. عدم تخصیص ارز دولتی، قطع همکاری شرکاء خارجی خودروسازان و مشکل در تامین و واردات قطعه از کشورهای اروپایی مواردی از این قبیل خودروسازان را وادار کرد تا جایگزینهای دیگری برای پازلهای حذف شده این صنعت پرپیچ و خم پیدا کنند. جایگزینی قطعات چینی، هندی و ترکیهای به جای قطعات اروپایی تصمیمی بود که رسما از سوی دبیر انجمن خودروسازان اعلام شد.
مدتیست که زمزمههای خروج شرکاء خارجی خودروسازان از ایران به گوش میرسد، عاملی که در التهاب بازار خودرو و حبابی شدن قیمت خودروها تاثیر زیادی داشته است. حالا قرار است بسته اروپایی در این خصوص راهکاری ارایه دهد اما به نظر میرسد خودروسازان خیلی به این بسته خوش بین نیستند.
«احمد نعمت بخش» دبیر انجمن خودروسازان ایران ادامه همکاری شرکاء خارجی خودروسازان را بعید میداند و میگوید: «هرچند قرار است بسته اروپاییها در این خصوص راهکاری ارائه کند اما الان نمیتوانیم به طور قطع در این خصوص اظهار نظر کنیم.»
دبیر انجمن خودروسازان ایران در خصوص شروع تحریم خودرو از سوی آمریکا و آمادگی خودروسازها گفت:
«ما تمهیداتی در این خصوص انجام دادهایم به طور مثال سطح داخلی سازی را بالاتر بردیم ضمن آن که در برخی قطعات کشورهای چین، هند و ترکیه را جایگزین اروپاییها کردهایم و هر اقدامی که توانستیم انجام دادیم هر چند در برخی از حوزهها بانک مرکزی همکاری لازم را با ما نکرد. ما 8/1 میلیارد یورو درخواست دادیم و می خواستیم تا قبل از 16 آگوست گشایش اعتبار را انجام دهیم اما فقط 900 میلیون یورو به ما داده شد.»
تا پیش از این شرکتهای ایرانی سفارش قطعه میدادند و بعد از تحویل کالا، بستگی به میزان اعتبار با طرف خارجی تصفیه میکردند اما با متنوع شدن واردات بدون انتقال ارز جنسها در گمرک ماند و قطعه سازان نتوانستند سفارشات خود را ترخیص کنند. نعمت بخش معتقد است که همین امر باعث شده تا قطعه سازان نزد طرف خارجی بدقول شوند و به همین دلیل حالا باید اول پول را حواله دهند و بعد جنس را تحویل بگیرند:
«خودرویی مانند پژو پارس هنوز 2 هزار یورو ارزبری دارد. الان 50 هزار خودروی ناقص در ایران خودرو و سایپا وجود دارد که باعث بالا رفتن قیمت تمام شده خودرو می شود. به هر حال تحریم ها باعث کاهش تولید خودرو خواهد شد و افت خواهیم داشت و تلاش داریم تا تولید امسال ما حداقل به یک میلیون دستگاه برسد.»
افزایش قیمت خودرو در ماههای اخیر، خرید و فروش در بازار خودرو را به حداقل ممکن رسانده است. حالا باید دید جایگزینی قطعات چینی، هندی و ترکیهای به جای قطعات اروپایی فارغ از مقایسه کیفیت آنها، تا چه اندازه میتواند بحران تامین قطعات را در بازار خودرو آرام کند.
تمام این موارد در حالی مطرح می شود که با توجه به تامین ارز در بازار ثانویه باید انتظار افزایش قیمت قابل توجه خودروهای داخلی را داشت. به عبارت دیگر 2 هزار یورو ارز بری پژو پارس با یورو 5200 تومانی معادل 10.4 میلیون تومان تمام می شود، اما اگر قرار باشد قیمت یورو در بازار ثانویه را معادل 9000 تومان در نظر بگیریم، شاهد تبدیل این رقم به 18 میلیون تومان خواهیم بود.
این وضعیت در خصوص خودروهایی با درصد داخلی سازی کمتر (به خصوص خودروهای چینی) به شکل تصاعدی افزایش می یابد و از این رو با آزاد سازی قیمت خودرو، انتظار افزایش قیمت قابل توجه در بازار کاملا محتمل به نظر می رسد.