مقالات خودرو : عمومی : آیا بوی ماشین‌های نو سمی است؟!

آیا بوی ماشین‌های نو سمی است؟!

همه ما می‌دانیم ماشین نو چه بویی می‌دهد، این طور نیست؟ این بو از داخل کابین خودرو نو به مشام می‌رسد. بعضی افراد این بو را دوست دارند، بعضی ها هم آن قدر عاشقش هستند که خوشبوکننده و اسپری بوی ماشین نو را می‌خرند و تا زمانی که ماشین‌شان اسقاط بشود، از آن استفاده می‌کنند. ولی آیا امکان‌ دارد بوی ماشین نو بتواند شما را بیمار کند؟ بسیاری افراد این طور فکر می‌کنند. مطالعاتی صورت گرفته که نشان می‌دهد معدودی از مواد شیمیایی که باعث ایجاد آن بو می‌شوند، ممکن است سمی باشند و برخی از آن ها حتی تا وقتی ماشین فرسوده می‌شود هم، از بین نمی‌روند. ولی پیش از این که بتوانیم به این پرسش جواب بدهیم که آیا بوی ماشین نو سمی هست یا نه، پرسش مهم‌تری برای جواب دادن داریم: بوی ماشین نو دقیقاً از چه چیزی ناشی می‌شود؟ پرسش سختی است. بیایید با پرسیدن این سوال شروع کنیم که آن بویی که هنگام ورود به یک ماشین نو به مشام می‌رسد، واقعاً بوی چیست؟

بعضی افراد می‌گویند بویی شبیه بوی چرم است، ولی فقط در طراحی داخلی خودرو‌های لوکس مقدار زیادی چرم به کار می‌رود، اما بوی ماشین نو را می‌توان حتی در خودروهای ارزان قیمت هم، حس کرد. بعضی افراد معتقدند کمی شبیه بوی پلاستیک به نظر می‌رسد، اما پلاستیک مرغوب، نه آن نوع پلاستیک ارزان قیمتی که اسباب بازی های هزار تومانی از آن ساخته می‌شوند. بعضی افراد هم می‌گویند بویش شبیه معجونی از مواد شیمیایی مختلف است. نظر دسته آخر به واقعیت نزدیک‌تر است. فضای داخلی خودرو از مواد شیمیایی زیادی ساخته شده است و بعضی از آن ها عناصری ارگانیک (VOC) در فضای داخلی آزاد می‌کنند که به راحتی به گاز تبدیل می‌شوند. این فرایند، «آزاد کردن گاز» نامیده می‌شود، که شاید اسمش زیاد  خوشایند به نظر نرسد! این عناصر ارگانیک هستند که بوی ماشین نو را تولید می‌کنند، البته بعضی از آن ها هم اصلاً بویی ندارند. بعضی از این عناصر گاز آزادکن، مانند اتیل بنزن و فرمالدین، در رنگ و چسب هم وجود دارند و می‌توانند باعث سرگیجه، سردرد و آلرژی بشوند و حتی اگر در دراز مدت و به اندازه زیاد استنشاق شوند، سرطان‌زا هم باشند. بعضی افراد بوی ماشین نو را به بوی چسب تشبیه کرده‌اند. ولی آیا در بوی ماشین نو به اندازه کافی از این عناصر وجود دارد که واقعاً بتواند فضای داخلی خودرو را ناسالم بکند؟ بهترین کار برای پی بردن به این موضوع ... بله، درست حدس زدید... انجام یک مطالعه علمی است. بیایید درباره چند مطالعه علمی که در این زمینه صورت گرفته و نتایج آن ها صحبت کنیم. 

بوی ماشین نو زیر ذره‌بین

پرسش هایی که در مورد سمی بودن بوی ماشین نو مطرح می‌شوند، تازگی ندارند. مطالعاتی هم درباره این که این بو واقعاً مشکل‌ساز است یا نه انجام شده است. جدیدترین مطالعه‌ای که در این باره صورت گرفته توسط یک موسسه غیر انتفاعی به نام Ecology Center در فوریه سال 2012 انجام شده است. این مطالعه می‌گوید: «مواد شیمیایی که بوی ماشین نو را تولید می‌کنند، در صورت استنشاق یا ورود به بدن، ممکن است باعث بروز ناخوشی هایی جدی از قبیل: تولد نوزاد نارس، ناتوانی در یادگیری و سرطان بشوند». از آن جایی که بیشتر آمریکایی ها، حدود یک و نیم ساعت از روز را داخل خودرو سپری می‌کنند، انتشار مواد شیمیایی سمی در کابین خودروها به یکی از منابع مهم آلودگی هوا در محیط های بسته تبدیل شده است. عجب! دانستن همین موضوع کافی است که تا وقتی که ماشین‌تان فرسوده بشود، جلو دهان و بینی‌تان ماسک بزنید! ولی پیش از این که تصمیم بگیرید تا آخر عمر فقط خودرو دست دوم بخرید بهتر است بدانید مواد شیمیایی سمی برای ساخت بخش های داخلی خودرو ضروری نیستند و بسیاری از خودروسازان تصمیم به حذف آن ها گرفته‌اند. خب، حالا که صحبت به این جا رسید بهتر است از چند خودرو هم اسم ببریم که Ecology Center معتقد است سالم‌ترین فضای داخلی را دارند. فهرستی که این موسسه منتشر کرده است شامل پنج خودرو است که سالم‌ترین آن ها در ابتدای فهرست آمده‌اند: هوندا سیویک 2012، تویوتا پریوس 2012، هوندا CR-Z 2011، نیسان Cube 2011 و آکورا RDX 2012. با استناد به گزارش Ecology Center ناسالم‌ترین فضای داخلی متعلق است به کرایسلر S 2011 و میتسوبیشی Outlander Sport 2011 که در قعر جدول قرار دارد. روی هم رفته کمپانی هوندا دارای سالم‌ترین فضاهای داخلی است.

این گزارش نشان می‌دهد که مواد شیمیایی نظیر برمومین (که در کپسول های آتش‌نشانی استفاده می‌شود)، کلرین و سرب در ترکیب مواد داخلی خودروها بکار می‌رود. همچنین در این گزارش اسم صدها خودرو محبوب به چشم می‌خورد که از سال 2006 به بعد ساخته شده‌اند و مقدار مواد شیمیایی به کار رفته در فضای داخلی هر خودرو به تفکیک آورده شده است. خوشبختانه، بسیاری از مواد شیمیایی فرار که در طراحی داخلی خودرو استفاده می‌شوند، با گذشت زمان می‌پرند. به همین خاطر است که مردم به آن «بوی ماشین نو» می‌گویند، البته این مواد به طور کامل از بین نمی‌روند و در روزهای گرم که دمای هوا بالا می‌رود، دوباره سر و کله‌شان پیدا می‌شود. بهترین کاری که می‌توانید در روزهای گرم برای مبارزه با این فرایند انجام بدهید، این است که به جای روشن کردن کولر، شیشه ها را پایین بکشید و به هوای تازه اجازه بدهید داخل خودرو به جریان بیفتد و مواد فرار را بیرون ببرد (البته این کار برای هوای بیرون هم خوب نیست، ولی به طور قطع بهتر از این است که مواد داخل خودرو حبس شوند و اتاق پر از مواد سمی باشد). همچنین می‌توانید ماشین‌تان را توی سایه پارک کنید تا خنک بماند. همه مطالعاتی که در طول این چند سال انجام گرفته‌اند، تأیید نمی‌کنند که بوی ماشین نو می‌تواند برای سرنشینان آن خطرناک باشد.

مطالعه‌ای که در سال 2007 توسط دانشگاه فنی مونیخ انجام گرفته نتیجه‌گیری کرده است که مواد شیمیایی آزاد شده داخل اتاق خودرو در بدترین حالت می‌توانند باعث تشدید آلرژی ها بشوند و تهدیدی جدی برای سلامت انسان به شمار نمی‌روند. این مطالعه با جمع‌آوری نمونه هوای داخلی ماشین های نو و ماشین هایی با عمر سه سال صورت گرفته است که زیر نور 14000 واتی قرار گرفته بودند. این میزان تابش دمای فضای داخلی خودروها را تا 65.6 درجه سانتیگراد بالا می‌برد که بسیار بیشتر از دمایی است که یک خودرو در شرایط عادی به آن می‌رسد. پژوهشگران سپس سلول های انسان، موش و همستر را در این نمونه هواها قرار دادند تا تأثیر مواد سمی را ببینند ولی هیچ تأثیری مشاهده نشد. بنابراین پژوهشگران نتیجه گرفتند که بوی ماشین نو سمی نیست. با این حال، پژوهشگران تأیید می‌کنند اگر هوای داخل یک ساختمان دارای همان مواد شیمیایی باشد که در خودروها یافت می‌شوند، باعث ایجاد سندروم انزجار از ساختمان در پرسنل می‌شود. در مجموع هر دو مطالعه روی یک مساله توافق دارند: فضای داخلی خودروها دربردارنده مواد شیمیایی سمی است.  Ecology Center معتقد است این مواد شیمیایی سلامت سرنشینان را تهدید می‌کنند ولی پژوهشگران آلمانی چنین اعتقادی ندارند. در نهایت، انتخاب با شماست که بینید کدام مطالعه دقیق‌تر انجام شده است. شاید هم شیشه های خودرو را کمی بیشتر از معمول پایین بکشید و بگذارید هوای ناسالم خارج بشود.