وزارت صنعت، معدن و تجارت در حالی آمار 8 ماهه تولید خودروهای سواری کشور را اعلام کرد که طی آن، غول‌های جاده مخصوص در مجموع 497 هزار و 398 دستگاه انواع محصول را به تولید رسانده و در پی آن افت 2/ 10 درصدی را تجربه کرده‌اند.
این افت در حالی است که سه خودروساز بزرگ کشور توانسته‌اند تیراژ خود را در آبان‌ماه و نسبت به مهر، افزایش داده و به روند نزولی تولید ماهانه شان خاتمه دهند. بر این اساس، ایران خودرو، سایپا و پارس‌خودرو توانسته‌اند طی آبان‌ماه، 44 هزار و 811 دستگاه انواع محصولات سواری را تولید کرده و نسبت به ماه قبل از آن، صاحب رشدی 1/ 20 درصدی شوند. این در حالی است که تیراژ محصولات سواری خودروسازان در مهرماه و نسبت به شهریور، 25 درصد افت کرده بود و در شهریور و نسبت به مرداد نیز 29 درصد کاهش را به خود می‌دید. افت تولید خودرو البته از خرداد ماه آغاز شده، چه آنکه خودروسازان در این ماه و نسبت به اردیبهشت نیز سه هزار دستگاه سواری کمتر تولید کرده‌اند. همچنین آمار تولید خودروهای سواری در تیر و نسبت به خرداد هم کاهش را تجربه کرد و در مرداد و نسبت به تیر نیز تیراژ کمتر شده بود. به‌نظر می‌رسد بهبود نسبی اوضاع تولید خودروسازان در آبان‌ماه، با طرح فروش تسهیلاتی خودرو که اواسط ماه گذشته به اجرا درآمد، در ارتباط است. در این طرح، 110 هزار نفر توانستند با استفاده از تسهیلات 25 میلیون تومانی، نسبت به ثبت‌نام خودرو موردنظر خود اقدام کنند. اما مطابق با آمار 8 ماهه اعلامی، ایران خودرویی‌ها طی آبان امسال، 26 هزار و 40 دستگاه محصول را به تولید رسانده‌اند که در مقایسه با مهرماه، حدود چهار هزار و 300 دستگاه بیشتر بوده است.
ایران خودرویی‌ها همچنین در 8 ماه امسال، تیراژی 299 هزار و 33 دستگاهی از خود به جا گذاشته‌اند که این آمار در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، کاهشی 8/ 7 درصدی را نصیب بزرگ‌ترین خودروساز ایران کرده است. از سایپا نیز خبر می‌رسد که این شرکت تا پایان آبان‌ماه 133 هزار و 262 دستگاه تیراژ داشته که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، 7/ 16 درصد افت را به خود می‌بیند.همچنین پارس‌خودرویی‌ها نیز با توجه به تیراژ 65 هزار و 103 دستگاهی شان، متحمل کاهشی 1/ 7 درصدی در 8 ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته شده‌اند. افت تولید در حالی گریبان خودروسازی کشور را گرفته که این صنعت یکی از ارکان اصلی رشد اقتصادی به‌شمار می‌رود و از همین رو کارشناسان بابت اثرگذاری منفی آن بر این «رشد»، ابراز نگرانی میکنند. به اعتقاد کارشناسان، هرچند طبق برنامه وزارت صنعت، باید یک میلیون و 400 هزار دستگاه خودرو طی سال‌جاری به تولید برسد، اما با توجه به روند فعلی، بسیار بعید است که خودروسازان بتوانند به چنین تیراژی در پایان سال دست یابند.
دنده عقب پارس و 405 و سمند
سری اما به آمار تولید خودروهای سواری کشور بزنیم و ببینیم جاده مخصوصی‌ها در 8 ماه امسال چه تیراژی را از خود به جا گذاشته‌اند. طبق آمار، ایران خودرو در 8 ماه امسال، 299 هزار و 33 دستگاه انواع محصول سواری را به تولید رسانده تا در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، 8/ 7 درصد کاهش تولید را تجربه کرده باشد. ایران خودرویی‌ها البته طی آبان‌ماه امسال و در مقایسه با مهر، 5/ 19 درصد افزایش تولید را تجربه کرده‌اند. در بین محصولات تولیدی این شرکت، تیراژ پژو 206 (در مجموع مدل‌های‌هاچ‌بک و صندوقدار) 1/ 1 درصد افزایش پیدا کرده؛ به‌نحوی‌که 65 هزار و 441 دستگاه از این خودرو طی 8 ماه امسال به تولید رسیده است.
دیگر محصول پژویی ایرانخودرو به نام پارس نیز تیراژی 75 هزار و 727 دستگاهی را در 8 ماه امسال تجربه کرده تا پرتیراژترین محصول تولیدی در این شرکت باشد. پارس با وجود این آمار تولید، با کاهش 19 درصدی تیراژ در 8 ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته روبه‌رو شده است. به جز تبریز، سایر سایت‌های شهرستانی ایران خودرو، پارس را به تولید می‌رسانند و این در حالی است که بیشترین تیراژ آن به سایت مرکزی و کمترین نیز متعلق به فارس است. اما پژو 405 نیز یکی دیگر از محصولات پژویی ایرانخودرو در 8 ماه امسال به حساب می‌آید که علاوه‌بر سایت مرکزی، در مشهد نیز تولید می‌شود. این خودرو طبق آمار منتشره، تیراژی 70 هزار و 472 دستگاهی در 8 ماه امسال داشته تا در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، کاهشی سه درصدی را تجربه کند. 405 پس از پارس، پرتیراژترین محصول ایران خودرو به شمار می‌رود و اگرچه محصولی قدیمی است، اما همچنان نزد مشتریان ایرانی خریدار دارد.
کاهش تولید محصولات پژو اما در شرایطی است که ایران خودرویی‌ها در تولید سمند نیز با افت تولید روبه‌رو شده‌اند. آمار می‌گوید، در مجموع 53 هزار و 388 دستگاه سمند در ایران خودرو طی 8 ماه امسال به تولید رسیده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، از کاهش 3/ 17 درصدی این محصول حکایت دارد. سمند اگرچه محصول داخلی ایران خودرو به شمار می‌رود، اما طی این سال‌ها معمولا تیراژی کمتر از 405 و پارس و حتی 206 داشته است. اما به مشهد برویم و ببینیم ایران خودرویی‌ها در این سایت خود چه کارنامه تولیدی را به جا گذاشته‌اند. آن‌طور که آمار می‌گوید، سایت خراسان ایرانخودرو تا پایان آبان‌ماه امسال 781 دستگاه سوزوکی گرندویتارا را مونتاژ کرده تا تولید این شاسی بلند ژاپنی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته حدودا دو و نیم برابر شود. این در شرایطی است که ایران خودرو خراسان در آبان‌ماه امسال تنها 18 دستگاه ویتارا مونتاژ کرده است.
این شرکت البته تیراژ هایما (شاسی بلند چینی و جدید ایران خودرو) را به 168 دستگاه رسانده است. هایما که از تابستان امسال میهمان ایران خودرو شده، به شرکت هایماموتور چین تعلق دارد و باید منتظر ماند و دید آیا می‌تواند در بازار خودرو کشور جایی مناسب برای خود دست و پا کند. اما آن طور که آمار 8 ماهه تولید روایت میکند، ایران خودرو در تولید دنا با رشد و در تولید رانا با افت مواجه شده است. طبق آمار منتشره، رانا با تیراژی 10 هزار و 775 دستگاهی در 8 ماه امسال، کاهشی 8/ 44 درصدی را تجربه کرده است این در حالی است که دنا به‌عنوان دیگر محصول داخلی ایران خودرو، توانسته با افزایش تیراژ مواجه و به نوعی جور سمند و رانا را (در جمع محصولات داخلی ایران خودرو) بکشد. طبق آمار اعلامی، دنا تیراژی 11 هزار و 97 دستگاهی را تا پایان آبان امسال از خود به جا گذاشته و این موضوع سبب شده تا تولید خودرو موردنظر در مقایسه با 8 ماه مشابه سال گذشته، حدودا 7 برابر شود.
افت تولید پراید و تیبا
به سراغ دومین خودروساز بزرگ کشور برویم و مروری کنیم بر کارنامه 8 ماهه این شرکت. بر اساس آمار منتشره، سایپا در آبان‌ماه و نسبت به مهر، 1/ 16 درصد افزایش تولید را تجربه کرده و این در شرایطی است که تولید 8 ماهه این شرکت، افتی 7/ 16 درصدی را به خود می‌بیند. همچنین پارس‌خودرو که زیرمجموعه سایپا به‌شمار می‌رود، طی 8 ماه امسال و نسبت به مدت مشابه سال گذشته، کاهشی 1/ 7 درصدی را تجربه کرده است.
در بین محصولات تولیدی گروه سایپا، رکورد تیراژ همچنان در دست پراید قرار دارد، خودرویی که البته با افت تولید دست و پنجه نرم کرده و صلابت گذشته را ندارد. به روایت آمار، سایپا و پارس‌خودرو در مجموع 123 هزار و 308 دستگاه پراید تا پایان آبان‌ماه امسال به تولید رسانده‌اند که این موضوع از افت 24 درصدی این خودرو حکایت دارد. در حالت تفکیکی اما پارس‌خودرویی‌ها با تیراژی 45 هزار و 358 دستگاهی، 2/ 22 درصد کاهش را در تولید پراید تجربه کرده‌اند و سایپا نیز که 77 هزار و 950 دستگاه از این محصول را به تولید رسانده، افتی 1/ 25 درصدی را به خود می‌بیند. پراید اگرچه با افت تیراژ روبه‌رو شده، اما همچنان بیشترین تعداد تولید را در خودروسازی کشور در اختیار دارد، هرچند ظاهرا قرار است از سال 96 به تدریج از تیراژ آن کاسته شود. در کنار پراید اما تیبا نیز با افت تیراژ روبه‌رو شده، چه آنکه سایپایی‌ها در 8 ماه امسال 49 هزار و 557 دستگاه از این محصول را به تولید رسانده‌اند تا در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افتی 11 درصدی را تجربه کرده باشند. تیبا علاوه‌بر سایت مرکزی سایپا، در سایت کاشان این شرکت نیز به تولید می‌رسد. حدود سه هزار دستگاه از تیباهای تولیدی در 8 ماه امسال، دوگانه سوز بوده‌اند که همه آنها در سایت کاشان به تولید رسیده‌اند. اما افت تولید پراید و تیبا در شرایطی است که سایپا در 8 ماه امسال سه هزار و 864 دستگاه سراتو را به تولید رسانده و با این حساب توانسته تیراژ این مونتاژی کره‌ای را در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 5/ 14 برابر کند. سراتو در دو مدل اتومات و دنده‌ای در سایت مرکزی سایپا مونتاژ می‌شود.
علاوه‌بر این خودرو، سایپایی‌ها به همراه زیرمجموعه خود (پارس‌خودرو)، محصولی به نام برلیانس را نیز مونتاژ میکنند، خودرویی چینی که در 8 ماه امسال تیراژی چهار هزار و 43 دستگاهی داشته است. در حالت تفکیکی، سایپایی‌ها 675 دستگاه و پارس‌خودرویی‌ها نیز سه هزار و 368 دستگاه برلیانس را طی 8 ماه امسال مونتاژ کرده‌اند. دیگر محصول سایپا به نام آریو نیز تا پایان آبان امسال، تیراژی یک هزار و 216 دستگاهی را از خود به جا گذاشته است، خودرویی که در سایت بن رو این شرکت مونتاژ می‌شود. با توجه به این آمار، تیراژ آریو در مقایسه با 8 ماه سال گذشته حدودا 36 برابر شده است. نگاهی هم اما به حال و روز تندر-90 بیندازیم، خودرویی که آمار می‌گوید با افزایش تیراژ طی 8 ماه امسال روبه‌رو شده است. بر این اساس، تیراژ تندر-90 در 8 ماه امسال به 27 هزار و 257 دستگاه رسیده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته، 5/ 41 درصد افزایش را به خود می‌بیند. در حالت تفکیکی، ایران خودرویی‌ها با تیراژی 11 هزار و 150 دستگاهی، 5/ 48 درصد در تولید تندر-90 رشد کرده‌اند و پارس‌خودرو نیز که 16 هزار و 107 دستگاه تندر را به تولید رسانده، حدود 37 درصد افزایش تیراژ داشته است.
